Ένας 17χρονος ήθελε απλώς να βγάλει χαρτζιλίκι‑ μετά από χρόνια κατέληξε να διευθύνει έναν κολοσσό

Ένας νεαρός που ξεκίνησε για να βγάλει χαρτζιλίκι, κατέληξε να δημιουργήσει μια από τις μεγαλύτερες αλυσίδες fast food στον κόσμο. Η ιστορία του Fred DeLuca και της Subway δείχνει πώς μια μικρή ιδέα μπορεί να εξελιχθεί σε παγκόσμια επιτυχία.

Μια ανάγκη που έγινε ευκαιρία

Το 1965, ο 17χρονος Fred DeLuca από το Bridgeport του Κονέκτικατ ήθελε να σπουδάσει ιατρική, αλλά δεν είχε την οικονομική δυνατότητα να το κάνει. Έτσι, αποφάσισε να αναζητήσει τρόπο να χρηματοδοτήσει τις σπουδές του. Απευθύνθηκε στον οικογενειακό φίλο και επενδυτή Peter Buck, ο οποίος του πρότεινε να ξεκινήσει μια επιχείρηση με σάντουιτς. Ο Buck του δάνεισε 1.000 δολάρια, και με αυτά τα χρήματα γεννήθηκε η πρώτη μορφή της Subway.

Το μαγαζί ονομάστηκε αρχικά «Pete’s Super Submarines» και στόχευε να προσφέρει φρέσκα, οικονομικά σάντουιτς, σε μακρόστενο ψωμί, σύμφωνα με μια τάση που ήδη κέρδιζε έδαφος στη Νέα Υόρκη.

Το στοιχείο που ξεχώρισε

Η ιδέα πίσω από το κατάστημα ήταν να προσφέρει μια πιο υγιεινή και γρήγορη επιλογή φαγητού, κάτι που τότε δεν ήταν τόσο διαδεδομένο. Ο DeLuca επέμεινε στη χρήση φρέσκων υλικών και εισήγαγε ένα καινοτόμο στοιχείο: οι πελάτες μπορούσαν να επιλέγουν οι ίδιοι τι θα περιλαμβάνει το σάντουιτς τους. Αυτό το στοιχείο εξατομίκευσης αποτέλεσε έναν από τους βασικούς λόγους της επιτυχίας του.

Από «Pete’s» σε Subway

Καθώς η επιχείρηση μεγάλωνε, ο DeLuca αντιλήφθηκε την ανάγκη για ένα πιο εύκολο και αναγνωρίσιμο όνομα. Έτσι, το 1968, το κατάστημα μετονομάστηκε σε «Subway», ένα brand που έμελλε να γίνει συνώνυμο της fast food σάντουιτς εμπειρίας.

Η στρατηγική του franchise

Η μεγάλη ώθηση ήρθε το 1974, όταν ο DeLuca αποφάσισε να αναπτύξει την αλυσίδα μέσω του μοντέλου franchise. Με αυτό τον τρόπο, κατάφερε να επεκτείνει την παρουσία της Subway χωρίς να απαιτούνται τεράστια κεφάλαια. Το πρώτο franchise λειτούργησε την ίδια χρονιά και μέσα σε λίγα χρόνια, η Subway είχε εκατοντάδες καταστήματα σε όλη τη χώρα.

Η ελκυστικότητα του franchise βασίστηκε στο χαμηλό αρχικό κόστος και στην υποστήριξη που παρείχε η εταιρεία στους συνεργάτες της, μέσω εκπαίδευσης και επιχειρηματικών εργαλείων.

Η διεθνής επέκταση

Μέχρι τη δεκαετία του 1980, η Subway είχε εδραιώσει την παρουσία της στις ΗΠΑ και άρχισε να εξετάζει τις διεθνείς αγορές. Η εταιρεία προχώρησε σε επέκταση σε Ευρώπη, Ασία και Λατινική Αμερική, προσαρμόζοντας πολλές φορές το μενού στις τοπικές προτιμήσεις για να προσελκύσει το κοινό κάθε περιοχής.

Σήμερα, η Subway έχει πάνω από 40.000 καταστήματα σε περισσότερες από 100 χώρες, καθιστώντας την μία από τις μεγαλύτερες και πιο αναγνωρίσιμες αλυσίδες φαγητού στον κόσμο.

Subway: μια σύντομη ιστορία

• 1965: Ο Fred DeLuca ρωτά τον οικογενειακό φίλο Peter Buck πώς μπορεί να βγάλει χρήματα για να πληρώσει τις σπουδές του στο πανεπιστήμιο.
  Ο Buck του προτείνει να ανοίξει ένα μαγαζί με σάντουιτς και του δίνει 1.000 δολάρια για το ξεκίνημα.
  Το πρώτο κατάστημα – «Pete’s Super Submarines» – ανοίγει στο Bridgeport του Κονέκτικατ.
• 1968: Ο Buck και ο DeLuca αποφασίζουν να αλλάξουν το όνομα της εταιρείας σε Subway.
• 1971: Ο Fred αποφοιτά από το University of Bridgeport στο Κονέκτικατ με πτυχίο στην ψυχολογία, πληρώνοντας τις σπουδές του με τα έσοδα από το κατάστημα σάντουιτς.
  Δεν έχει πλέον φιλοδοξίες να γίνει γιατρός και συνεχίζει να αναπτύσσει την επιχείρηση με τον Peter Buck.
• 1974: Ο DeLuca και ο Buck φτάνουν τον στόχο των 32 καταστημάτων. Αυτή είναι η χρονιά που αποφασίζουν ότι το franchise είναι το κλειδί για την ανάπτυξη.
• 1978: Η Subway ανοίγει το 100ό της κατάστημα.
• 1987: Η Subway φτάνει τα 1.000 καταστήματα.
• 2007: Το περιοδικό Forbes κατατάσσει τον DeLuca στη θέση 242 των 400 πλουσιότερων Αμερικανών, με περιουσία 1,5 δισ. δολάρια. Η περιουσία του αργότερα ανέρχεται στα 3,5 δισ.
• 2013: Η εταιρεία φτάνει τα 39.500 καταστήματα franchise παγκοσμίως.
• 2013: Ο Fred DeLuca ανακοινώνει ότι ξεκινά θεραπεία για λευχαιμία.
• 2015: Ο Fred DeLuca πεθαίνει από καρκίνο σε ηλικία 67 ετών. Τη θέση του ως CEO αναλαμβάνει η αδερφή του, Suzzane Greco.
• 2021: Ο Peter Buck πεθαίνει σε ηλικία 90 ετών.