Τουρκία: Συμφωνία μεταξύ μαφίας και πολιτικής; Φόβοι μετά την απελευθέρωση χιλιάδων κρατούμενων

Το αργότερο μετά την απόπειρα πραξικοπήματος το 2016 και το κύμα συλλήψεων που ακολούθησε, οι φυλακές στην Τουρκία ήταν υπερπλήρεις. Ο κίνδυνος μόλυνσης από κορωνοϊό είναι ιδιαίτερα υψηλός στις φυλακές. Η τουρκική κυβέρνηση συνέταξε πέρυσι ένα νόμο περί αμνηστίας και επέτρεψε την πρόωρη απελευθέρωση περίπου 90.000 κρατουμένων. Ωστόσο, πολλοί δημοσιογράφοι, μέλη της αντιπολίτευσης ή κρατούμενοι με υποκείμενα νοσήματα παρέμειναν στις φυλακές. Άλλοι όμως όπως το διαβόητο αφεντικό της μαφίας Αλατίν Τσακιτσί είναι και πάλι ελεύθερος από τον Απρίλιο του 2020.

Στα τέλη Οκτωβρίου 2021, ο Κιρζάτ Γιλμάζ, ένα άλλο μεγάλο αφεντικό του τουρκικού υποκόσμου, αφέθηκε ελεύθερος. Ο Γιλμάζ είχε καταδικαστεί σε 66 χρόνια κάθειρξη για, μεταξύ άλλων, φόνο, σύσταση εγκληματικής οργάνωσης και υποκίνηση δολοφονίας ενός δημάρχου. Ωστόσο, μετά από πρόταση για επανάληψη της δίκης, αφέθηκε ξαφνικά ελεύθερος μετά από 17 χρόνια φυλάκισης.

Τους δύο εγκληματίες δεν τους ενώνει μόνο το βαρύ ποινικό τους μητρώο. Και οι δύο προέρχονται από ακροδεξιούς κύκλους, από τους «Γκρίζους Λύκους». Με πράξεις βίας, εμπρηστικές επιθέσεις και δολοφονίες, η ομάδα σκόρπισε τον τρόμο, ειδικά τη δεκαετία του 1970.

Φιλικές σχέσεις με τον επικεφαλής του MHP

Αμέσως μετά την αποφυλάκισή του, ο Τσακιτσί επισκέφθηκε τον επικεφαλής του υπερεθνικιστικού κόμματος MHP, Ντεβλέτ Μπαχτσελί. Ο κυβερνητικός εταίρος του Ερντογάν είναι πολιτικά κοντά στους Γκρίζους Λύκους. Μετά τη συνάντηση, το αφεντικό της μαφίας έβαλε στο στόχαστρο την αντιπολίτευση. Σε πολλές επιστολές που δημοσίευσε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, δυσφήμησε τον πρόεδρο του μεγαλύτερου κόμματος της αντιπολίτευσης CHP, Κεμάλ Κιλιτσάρογλου, επειδή επέκρινε την αποφυλάκισή του. Ο Γιλμάζ συναντήθηκε επίσης με τον επικεφαλής του MHP Μπαχτσελί μετά την αποφυλάκισή του.

Η εγγύτητα μεταξύ της πολιτικής και του υπόκοσμου θυμίζει σε πολλούς Τούρκους ένα σκοτεινό κεφάλαιο της τουρκικής ιστορίας. Ήδη από τη δεκαετία του 1990, εικάζονταν ότι υπήρχαν πολλές διασυνδέσεις μεταξύ υψηλόβαθμων κυβερνητικών αξιωματούχων και του υπόκοσμου. Πολιτικές δολοφονίες ή περιπτώσεις εξαφανίσεων υποτίθεται ότι οφείλονταν σε μηχανορραφίες εγκληματικών οργανώσεων, οι οποίες λειτουργούσαν ανεξέλεγκτα.

Επιστρέφει το «βαθύ κράτος»;

Και τώρα υπάρχουν υπόνοιες για το ότι η μαφία βοηθά την κυβέρνηση να διασφαλίσει την εξουσία με «παραστρατιωτικά» μέσα. Ο Τούρκος Πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν χάνει ολοένα και περισσότερο τη λαϊκή υποστήριξη. «Η σημερινή κυβέρνηση δοκιμάζει μια νέα μέθοδο για να σωθεί» εκτιμά ο Φικρί Σαγκλάρ, πρώην μέλος του αντιπολιτευόμενου κόμματος CHP και ειδικός στο οργανωμένο έγκλημα. «Είναι η μέθοδος του εκφοβισμού, ειδικά των ανθρώπων που εμπλέκονται στην εκλογική διαδικασία».

Ο δημοσιογράφος και ειδικός σε θέματα μαφίας Τολγκά Σαρντάν από την ειδησεογραφική διαδικτυακή πύλη T24 πιστεύει ότι η επιστροφή της μαφίας σχετίζεται με κρυφές ροές χρημάτων. Ο ίδιος δεν θεωρεί ρεαλιστικό ότι τα αφεντικά της μαφίας θα κυβερνούν πλέον στον δρόμο ως παραστρατιωτική δύναμη. Ο Τσακιτσί και ο Γιλμάζ «αυτή τη στιγμή οργανώνονται για να θέσουν υπό έλεγχο ορισμένα από τα κεφάλαια άγνωστης προέλευσης, τα οποία κυκλοφορούν ιδιαίτερα στην Κωνσταντινούπολη», δηλώνει ο Σαρντάν.

Στις τοπικές εκλογές του 2019, το κυβερνών κόμμα AKP του Ερντογάν έχασε σημαντικές μεγαλουπόλεις όπως η Κωνσταντινούπολη από την αντιπολίτευση και μαζί της τα γεμάτα ταμεία της πόλης. «Υπολογίζεται ότι περίπου δέκα δισεκατομμύρια δολάρια σε ετήσια κεφάλαια κυκλοφορούν στην Κωνσταντινούπολη», λέει ο Σαρντάν. Χρήματα που χρειάζεται επειγόντως ο Τούρκος Πρόεδρος για να τροφοδοτήσει το σύστημα νεποτισμού που έχει οικοδομήσει. «Αυτά τα χρηματικά ποσά ασκούν μια έλξη στο οργανωμένο έγκλημα», εκτιμά ο Τούρκος ειδικός.

Ντάνιελ Μπελούτ

Επιμέλεια: Μαρία Ρηγούτσου
Πηγή: dw