Η ανησυχητική πτώση της στάθμης στη λίμνη του Μόρνου έχει φέρει ξανά στην επιφάνεια το βυθισμένο χωριό Κάλλιο και μαζί της τον φόβο για σοβαρή λειψυδρία που απειλεί άμεσα την Αθήνα.
Το χωριό Κάλλιο ξαναβγαίνει στην επιφάνεια
Η εικόνα είναι εντυπωσιακή αλλά και ανησυχητική. Το Κάλλιο, το χωριό που «θυσιάστηκε» πριν από δεκαετίες για να δημιουργηθεί η τεχνητή λίμνη του Μόρνου και να υδροδοτηθεί η Αθήνα, αρχίζει να φαίνεται ξανά. Ο λόγος είναι η πτώση της στάθμης της λίμνης, που μέσα σε μόλις έναν χρόνο κατέβηκε κατά 20 μέτρα, ενώ η μείωση φτάνει τα 40 μέτρα τα τελευταία δύο χρόνια.
Ο κίνδυνος για την Αθήνα
Η μείωση αυτή δεν είναι απλώς ένα φυσικό φαινόμενο αλλά κρούει καμπανάκι κινδύνου για την υδροδότηση της πρωτεύουσας. Ο γεωλόγος Βασίλης Ζωραπάς προειδοποιεί: «Αν συνεχιστεί έτσι, σε 18 μήνες η Αθήνα θα μείνει χωρίς νερό». Όπως διευκρινίζει, «350 εκατομμύρια είναι τα κυβικά αποθέματα της λίμνης, την ώρα που η ημερήσια κατανάλωση στην Αθήνα αγγίζει τα 2,8 εκατομμύρια κυβικά».
Ο ειδικός τονίζει ότι δεν υπάρχει καμία σοβαρή ενημέρωση του κόσμου για την ανάγκη εξοικονόμησης. «Έπρεπε να έχει ήδη υπάρξει μια επιθετική καμπάνια, ώστε να διαχειριστούμε καλύτερα τα αποθέματα. Η ΕΥΔΑΠ έχει σχεδιάσει μονάδα αφαλάτωσης, αλλά δεν επαρκεί για να καλύψει την κατανάλωση της Αθήνας. Εξετάζονται επίσης γεωτρήσεις, που όμως αποτελούν μόνο μια προσωρινή λύση».
Τα μέτρα του υπουργείου περιβάλλοντος
Την ίδια ώρα, ο γγ του υπουργείου Περιβάλλοντος, Πέτρος Βαρελίδης, αναγνωρίζει την κρισιμότητα αλλά εμφανίζεται πιο καθησυχαστικός: «Το πρόβλημα δεν είναι τόσο σοβαρό όσο το 1993, τότε που τα αποθέματα είχαν πέσει στα 11 εκατομμύρια. Σήμερα χάνουμε περίπου 250 εκατομμύρια κυβικά τον χρόνο, αλλά με τις τωρινές συνθήκες έχουμε νερό για δύο χρόνια».
Ο ίδιος εξήγησε ότι έχουν ήδη ενεργοποιηθεί βραχυπρόθεσμα μέτρα. «Έχουμε εξασφαλίσει 50 εκατομμύρια κυβικά από γεωτρήσεις στη Σουβάλα και στον Εύηνο. Παράλληλα, παλιές γεωτρήσεις μπορούν να μας δώσουν μέχρι και 100 εκατομμύρια κυβικά νερού μέσα στο 2026. Αυτό θα μας δώσει χρόνο για να προχωρήσουμε σε αφαλατώσεις και πιο μόνιμες λύσεις».
Η ανάγκη για περιορισμό της σπατάλης
Ο Βαρελίδης επισήμανε ότι σχεδιάζονται καμπάνιες ευαισθητοποίησης για περιορισμό της σπατάλης, αν και απέκλεισε σκληρά μέτρα όπως εκείνα του 1993. «Πρέπει να δούμε πού γίνεται η μεγαλύτερη κατανάλωση και να περιορίσουμε τη σπατάλη», ανέφερε.
Οι επενδύσεις στην ύδρευση
Η ΕΥΔΑΠ, σύμφωνα με τον ίδιο, έχει δρομολογήσει σημαντικά έργα. «Έχουμε διαθέσει 160 εκατομμύρια για έργα ύδρευσης. Κάθε χρόνο γίνονται έργα ύψους περίπου 60 εκατομμυρίων, με στόχο τη μείωση των βλαβών και των διαρροών. Υποδομές είχαν μείνει πίσω στα χρόνια του μνημονίου, αλλά τώρα χρειάζεται χρόνος και χρήμα για να καλυφθούν τα κενά».
Το Κάλλιο, γνωστό και ως το βυθισμένο χωριό της Φωκίδας, έχει μια μακρά ιστορία που ξεκινά από την αρχαιότητα και φτάνει μέχρι τη σύγχρονη εποχή, όταν η δημιουργία της τεχνητής λίμνης του Μόρνου άλλαξε οριστικά το τοπίο.
Από τη Βελούχοβο στην Καλλίπολη
Στο παρελθόν το χωριό έφερε σλαβικό όνομα, Βελούχοβο, το οποίο κράτησε μέχρι το 1916. Τότε μετονομάστηκε σε Κάλλιο, από την αρχαία Καλλίπολη που βρισκόταν βορειοδυτικά του Λιδωρικίου, στη θέση «Στενό», εκεί όπου αργότερα χτίστηκε το κάστρο του Βελούχοβου.
Ο Θουκυδίδης αναφέρει τους Καλλιείς και την πόλη τους ως το ανατολικότερο τμήμα της αιτωλικής φυλής των Οφιονέων. Στην ελληνιστική εποχή, επιγραφές μαρτυρούν ότι η πόλη ήταν γνωστή ως Καλλίπολις. Αν και τα πρώτα ίχνη κατοίκησης ανάγονται στη Γεωμετρική περίοδο, η οργανωμένη εγκατάσταση ξεκινά από τον 4ο αιώνα π.Χ.
Η ακμή και η καταστροφή
Η άνθηση της Καλλιπόλεως συνδέεται πιθανότατα με την ανάπτυξη της Αιτωλικής Συμπολιτείας. Η στρατηγική της θέση την καθιστούσε σημαντική, αλλά την έκανε και ευάλωτη: το 279 π.Χ. οι Γαλάτες κατέστρεψαν ολοκληρωτικά την πόλη.
Κατά τη διάρκεια της φραγκοκρατίας, στην κορυφή του βουνού όπου βρισκόταν η αρχαία πόλη, οικοδομήθηκε το κάστρο του Βελούχοβου. Το φρούριο αυτό εξελίχθηκε σε κομβικό σημείο άμυνας στη Δυτική Ελλάδα.
Η δημιουργία της λίμνης του Μόρνου
Το 1979 ολοκληρώθηκε το φράγμα στον ποταμό Μόρνο, δημιουργώντας τη γνωστή τεχνητή λίμνη που προοριζόταν να καλύψει τις αυξανόμενες ανάγκες ύδρευσης της Αθήνας.
Οι εργασίες ξεκίνησαν το 1972 και κράτησαν ως το 1979, ενώ η λίμνη τέθηκε σε χρήση το 1981. Το φράγμα έχει ύψος 125 μέτρα και είναι το έβδομο ψηλότερο της Ελλάδας.
Το υδραγωγείο που τροφοδοτεί την Αθήνα
Από τη λίμνη, το νερό διοχετεύεται μέσω του υδραγωγείου του Μόρνου, ενός από τα μεγαλύτερα έργα στην Ευρώπη, με συνολικό μήκος 188 χιλιομέτρων. Η διαδρομή του διασχίζει τη Φωκίδα, τη Βοιωτία και την Αττική, με 15 σήραγγες συνολικού μήκους 71 χιλιομέτρων.
Το νερό καταλήγει στις μονάδες επεξεργασίας της ΕΥΔΑΠ στη Μάνδρα, στις Αχαρνές και στο Γαλάτσι, ενώ μέρος του διοχετεύεται και στο υδραγωγείο Υλίκης – Λίμνης Μαραθώνα, ενισχύοντας το δίκτυο ύδρευσης της πρωτεύουσας.
Τώρα όλες οι ειδήσεις του alldaynews.gr στο Google News.
To «alldaynews.gr» αποποιείται κάθε ευθύνη από τις αναδημοσιεύσεις άρθρων τρίτων ιστοσελίδων, για τα οποία (άρθρα) την ευθύνη την έχει ο υπογράφων ως πηγή.