Μητσοτάκης από Βρυξέλλες: Όσο η Τουρκία έχει το casus belli και αμφισβητεί την κυριαρχία ελληνικών νησιών δεν θα συμφωνήσουμε να συμμετάσχει στο πρόγραμμα SAFE

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ξεκαθάρισε από τις Βρυξέλλες πως η Τουρκία δεν μπορεί να συμμετάσχει στο ευρωπαϊκό αμυντικό πρόγραμμα SAFE όσο διατηρεί το casus belli και αμφισβητεί την κυριαρχία ελληνικών νησιών.

Μήνυμα στην Άγκυρα με φόντο τη Σύνοδο Κορυφής

«Έχουμε ξεκαθαρίσει ότι αυτή τη στιγμή η Τουρκία δεν πληροί τις προϋποθέσεις για την ένταξή της στο πρόγραμμα SAFE», δήλωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης τα μεσάνυχτα της Πέμπτης (23 Οκτωβρίου 2025), μετά το πέρας της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ στις Βρυξέλλες.

Ο Έλληνας πρωθυπουργός έστειλε σαφές μήνυμα προς την τουρκική πλευρά:
«Δε χρειάζεται να επαναλάβω ότι όσο η Τουρκία έχει εκκρεμές casus belli απέναντι στην Ελλάδα, όσο αμφισβητείται η κυριαρχία ελληνικών νησιών στο Αιγαίο, προφανώς και δεν μπορούμε να συμφωνήσουμε σε μια τέτοια συμμετοχή».

Η αμυντική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Στις ίδιες δηλώσεις, ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναφέρθηκε στην πρόοδο που έχει γίνει σε επίπεδο ευρωπαϊκής άμυνας. Όπως είπε:
«Ήδη έχουμε κάνει σημαντικά βήματα ως προς την υλοποίηση μίας κοινής ευρωπαϊκής αμυντικής πολιτικής. Θεωρώ πολύ θετικό ότι στον χάρτη της ΕΕ αντιμετωπίζονται ως εμβληματικά έργα οι προτάσεις που ήταν ανέκαθεν εθνική προτεραιότητα».

Ανάμεσα σε αυτές τις προτάσεις, ανέφερε συγκεκριμένα την πρωτοβουλία για αντιπυραυλική προστασία, υπογραμμίζοντας:
«Πρώτος μαζί με τον Πολωνό πρωθυπουργό είχα παρουσιάσει αυτήν την πρόταση πριν από σχεδόν δύο χρόνια, καθώς και την προστασία όλων των συνόρων της ΕΕ από επιθέσεις drones».

Ανάγκη κάλυψης όλων των ευρωπαϊκών συνόρων

Ο πρωθυπουργός συνέχισε, επισημαίνοντας τη σημασία να υπάρχει κοινή αντιμετώπιση σε ευρωπαϊκό επίπεδο:
«Είναι πολύ σημαντικό ότι υπάρχει μία αναγνώριση ότι οποιοδήποτε σημαντικό σχέδιο της Ευρώπης πρέπει να καλύπτει όλα τα ευρωπαϊκά σύνορα και όχι μόνο τα ανατολικά».

Ανοιχτό ζήτημα το κοινό αμυντικό ταμείο

Αναφερόμενος στα χρηματοδοτικά εργαλεία, σημείωσε ότι:
«Δεν είμαστε ακόμη στο σημείο να έχει ωριμάσει η ιδέα για ένα ευρωπαϊκό αμυντικό ταμείο κοινής χρηματοδότησης για έργα ευρωπαϊκής κοινής ωφέλειας. Εγώ πάντως θα συνεχίσω να παρουσιάζω αυτήν την πρόταση, να τη συζητάμε και πιστεύω ότι θα έρθει η ώρα της».

Στήριξη της Ουκρανίας για την επόμενη διετία

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες, σύμφωνα με το τελικό κείμενο συμπερασμάτων της Συνόδου, ζήτησαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εξετάσει τρόπους χρηματοδότησης της Ουκρανίας για τα έτη 2026–2027. Το ενδιαφέρον εστιάζεται στην ενίσχυση τόσο της οικονομίας όσο και της άμυνας της χώρας, χωρίς όμως αναφορά σε δάνειο που να βασίζεται στα παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία.

Όπως διατυπώνεται στο σχετικό απόσπασμα των συμπερασμάτων:

«Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο δεσμεύεται να αντιμετωπίσει τις πιεστικές οικονομικές ανάγκες της Ουκρανίας για την περίοδο 2026–2027, συμπεριλαμβανομένων των στρατιωτικών και αμυντικών προσπαθειών της. Ως εκ τούτου, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί την Επιτροπή να παρουσιάσει, το συντομότερο δυνατό, επιλογές για οικονομική στήριξη βάσει αξιολόγησης των χρηματοδοτικών αναγκών της Ουκρανίας και καλεί την Επιτροπή και το Συμβούλιο να προχωρήσουν τις εργασίες, προκειμένου το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να επανέλθει σε αυτό το ζήτημα στην επόμενη συνεδρίασή του. Με την επιφύλαξη του δικαίου της ΕΕ, τα περιουσιακά στοιχεία της Ρωσίας θα πρέπει να παραμείνουν παγωμένα έως ότου η Ρωσία σταματήσει τον επιθετικό της πόλεμο κατά της Ουκρανίας και την αποζημιώσει για τις ζημίες που προκλήθηκαν από τον πόλεμό της».

Εσωτερικές διαφωνίες για τη διατύπωση

Η παράγραφος αυτή, όπως σχολιάστηκε από διπλωματικές πηγές, γράφτηκε με αρκετά γενικούς όρους προκειμένου να ικανοποιηθούν οι επιφυλάξεις του Βελγίου, που διατηρεί συγκεκριμένες ενστάσεις στο θέμα της χρήσης των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων.

Οι συζητήσεις αναμένεται να συνεχιστούν και στην επόμενη συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, όπως άλλωστε προβλέπεται και στο ίδιο το κείμενο συμπερασμάτων.