Η Τουρκία, για δεύτερη συνεχή χρονιά, απαγορεύει τη Θεία Λειτουργία στην Παναγία Σουμελά, ανήμερα της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, προκαλώντας έντονες αντιδράσεις στον ελληνισμό και όχι μόνο.
Η απαγόρευση και ο συμβολισμός της ημερομηνίας
Όπως και πέρυσι, έτσι και φέτος, οι τουρκικές αρχές δεν επέτρεψαν τη λειτουργία στην ιστορική Μονή της Παναγίας Σουμελά στην Τραπεζούντα. Η συγκεκριμένη ημερομηνία, 15 Αυγούστου, ταυτίζεται με την πτώση της Τραπεζούντας το 1461, γεγονός που στην Τουρκία θεωρείται «οθωμανική νίκη» και αξιοποιείται ως επιχείρημα για την απαγόρευση της τελετής. Η Θεία Λειτουργία, η οποία έχει ιδιαίτερη σημασία για τους Ορθόδοξους προσκυνητές παγκοσμίως και ιδίως για τον ποντιακό ελληνισμό, τελείται από το 2010 στην αναστηλωμένη Μονή μόνο όταν δοθεί άδεια από τις τουρκικές αρχές.
Αίτημα μετάθεσης της λειτουργίας από το Πατριαρχείο
Σύμφωνα με την τουρκική εφημερίδα Günebakış, το Οικουμενικό Πατριαρχείο απηύθυνε αίτημα στο τουρκικό Υπουργείο Εσωτερικών ώστε η λειτουργία να πραγματοποιηθεί στις 23 Αυγούστου, ημέρα της Αποδόσεως της Κοιμήσεως της Θεοτόκου (δηλαδή στα εννιάμερα της Παναγίας). Ωστόσο, ακόμη και αν η τουρκική πλευρά εγκρίνει τη διεξαγωγή της τελετής, ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος δεν πρόκειται να παραστεί.
Ανάλυση και σχόλια για τους φόβους της Τουρκίας
Ο απόστρατος Αντιστράτηγος και αμυντικός αναλυτής Λάζαρος Καμπουρίδης σχολίασε την απόφαση των τουρκικών αρχών, συνδέοντάς την με την πολιτική που ακολουθεί ο Πρόεδρος Ερντογάν τα τελευταία χρόνια:
«Οι Τούρκοι φοβούνται το αυξανόμενο κύμα Τούρκων προσκυνητών στην Παναγία καθώς ξυπνάνε συνειδήσεις και μάλιστα με μαζικό τρόπο.
Ο Ερντογάν σε αντίθεση με την πρώτη δεκαετία του όταν είχε δώσει κάποιες ελευθεριότητες στις μειονότητες, όχι μόνο μετατρέπει μεγάλες Μονές σε τζαμιά, αλλά βλέπουμε ότι προχωράει σε απαγόρευση της Πατριαρχικής Θείας Λειτουργίας στην Παναγία Σουμελά στον Πόντο. Επίσης από το 2021 ο Ερντογάν εφαρμόζει και μια άλλη πολιτική, απαγορεύει σε Έλληνες προσκυνητές, κυρίως Ποντίους, που πήγαιναν συχνά στον Πόντο, την είσοδο στην περιοχή. Ο Ερντογάν οδηγεί την Τουρκία σε έναν τουρκο-ισλαμικό σκοταδισμό».
Η #Τουρκία όπως και πέρυσι απαγόρευσε και φέτος την Πατριαρχική Θεία Λειτουργία στην #Παναγία #Σουμελά στην #Τραπεζούντα.
Οι Τούρκοι φοβούνται το αυξανόμενο κύμα Τούρκων προσκυνητών στην Παναγία καθώς ξυπνάνε συνειδήσεις και μάλιστα με μαζικό τρόπο. pic.twitter.com/FZ52TaA7HF— LazKampou (@LazKampou) August 15, 2025
Περιορισμοί σε Ποντίους και Έλληνες προσκυνητές
Την τελευταία δεκαετία, αυξάνονται οι περιπτώσεις απαγόρευσης εισόδου στην Τουρκία σε Ποντίους και άλλους Έλληνες προσκυνητές. Πολλοί εξ αυτών χαρακτηρίζονται ως «ακτιβιστές» και «persona non grata» με την αιτιολογία της «εθνικής ασφάλειας».
Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι:
Το 2015, Πόντιοι που ταξίδευαν στην Τραπεζούντα για να παραστούν στη Θεία Λειτουργία εμποδίστηκαν, επειδή έκαναν δημόσιες αναφορές στη Γενοκτονία των Ποντίων.
Το 2019, σε έναν ακτιβιστή που ήταν επικεφαλής συλλόγου για την προβολή της ποντιακής ταυτότητας, απαγορεύτηκε η είσοδος λόγω «διατάραξης της δημόσιας τάξης».
Συχνά, οι τουρκικές αρχές δεν δίνουν καμία επίσημη εξήγηση για τις απαγορεύσεις, γεγονός που έχει προκαλέσει αντιδράσεις και παρεμβάσεις από διεθνείς οργανισμούς.
Παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων
Σε έκθεση του 2020, η Human Rights Watch (HRW) κατέγραψε αυτές τις πρακτικές της Τουρκίας ως κατάφωρες παραβιάσεις του δικαιώματος της θρησκευτικής ελευθερίας. Συγκεκριμένα, ανέφερε ότι οι περιορισμοί αυτοί συγκρούονται με το Άρθρο 9 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ), που διασφαλίζει την ελευθερία σκέψης, συνείδησης και θρησκείας.
Η κατάσταση δημιουργεί ερωτήματα για το μέλλον των θρησκευτικών τελετών στην Παναγία Σουμελά, αλλά και γενικότερα για τις θρησκευτικές ελευθερίες των μη μουσουλμανικών κοινοτήτων στην Τουρκία.
Τώρα όλες οι ειδήσεις του alldaynews.gr στο Google News.
To «alldaynews.gr» αποποιείται κάθε ευθύνη από τις αναδημοσιεύσεις άρθρων τρίτων ιστοσελίδων, για τα οποία (άρθρα) την ευθύνη την έχει ο υπογράφων ως πηγή.