Τι αλλάζει με τα εμβόλια για γρίπη, κορωνοϊό, HPV και RSV στους ενήλικες

Το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών 2025 εισάγει σημαντικές αλλαγές και διευκρινίσεις, κυρίως για τα εμβόλια κατά της γρίπης, του κορωνοϊού, του HPV και του RSV. Με στόχο την προστασία των ευπαθών ομάδων, η νέα εγκύκλιος θέτει προτεραιότητες για τον εμβολιασμό, με ιδιαίτερη έμφαση στους ηλικιωμένους, εγκύους και άτομα με ανοσοκαταστολή.

Αναλυτικά οι νέες οδηγίες για τα εμβόλια

Στην επικαιροποιημένη εγκύκλιο για την περίοδο 2025-2026, υπογραμμίζονται τρεις σημαντικές αλλαγές για την προστασία των ευάλωτων ομάδων από τον COVID-19, τον RSV, τον HPV και τη γρίπη.

Εμβόλιο COVID-19: Νέα σύσταση για άτομα άνω των 75 ετών

Η πιο σημαντική αλλαγή αφορά το εμβόλιο κατά του COVID-19, καθώς για τα άτομα άνω των 75 ετών εισάγεται δεύτερη δόση του επικαιροποιημένου μονοδύναμου εμβολίου. Η νέα δόση θα χορηγείται κάθε 6 μήνες και μπορεί να γίνει τουλάχιστον 3 μήνες μετά από προηγούμενο εμβολιασμό ή νόσηση. Για πρώτη φορά επιτρέπεται η συγχορήγηση του εμβολίου COVID-19 με το αντιγριπικό, την ίδια ημέρα αλλά σε διαφορετικό σημείο του σώματος.

Εμβόλιο RSV: Στοχεύει σε περισσότερους και εγκύους

Στη νέα εγκύκλιο, η σύσταση εμβολιασμού κατά του αναπνευστικού συγκυτιακού ιού (RSV) επεκτείνεται σε ενήλικες άνω των 60 ετών με υποκείμενα νοσήματα, αντί για άτομα άνω των 65, όπως ίσχυε έως σήμερα. Επίσης, για πρώτη φορά συστήνεται ο εμβολιασμός εγκύων άνω των 18 ετών, μεταξύ της 32ης και 36ης εβδομάδας κύησης, με στόχο την προστασία των νεογνών από σοβαρές αναπνευστικές λοιμώξεις.

Αξιοσημείωτο είναι ότι καταργήθηκε η προειδοποίηση αποφυγής ταυτόχρονης χορήγησης του εμβολίου RSV με το αντιγριπικό ή το εμβόλιο κατά του COVID-19.

Εμβόλιο HPV: Νέα σύσταση για άνδρες και επέκταση ορίου ηλικίας

Το 2025, το πρόγραμμα περιλαμβάνει επέκταση του ορίου ηλικίας για το εμβόλιο κατά του ιού HPV, προτείνοντας τον εμβολιασμό όχι μόνο για γυναίκες, αλλά και για άνδρες έως 45 ετών, εφόσον ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου και δεν έχουν εμβολιαστεί. Επίσης, συνεχίζεται η πλήρης αποζημίωση του εμβολίου για εφήβους 15 έως 18 ετών μέχρι το τέλος του 2026.

Η σύσταση περιλαμβάνει το εννεαδύναμο εμβόλιο HPV9, το οποίο καλύπτει εννέα στελέχη του ιού.

Εμβόλιο γρίπης: Προτεραιότητα στους ηλικιωμένους και μεταμοσχευμένους

Το εμβόλιο για τη γρίπη δίνει προτεραιότητα σε ηλικιωμένα άτομα άνω των 65 ετών, καθώς και σε μεταμοσχευμένους ασθενείς ηλικίας 18-64 ετών. Σε περίπτωση περιορισμένων εμβολίων, προτεραιότητα δίδεται σε άτομα άνω των 75 ετών. Η εγκύκλιος τονίζει επίσης ότι τα εμβόλια για COVID-19 και γρίπη μπορούν να γίνονται ταυτόχρονα, διευκολύνοντας τον προγραμματισμό.

Σε περίπτωση εξάντλησης των τριδύναμων εμβολίων, συστήνεται η χρήση τετραδύναμων (QIVe) εμβολίων.

Εμβόλιο πνευμονιοκόκκου: Νέες οδηγίες για το PCV20

Το νέο εμβόλιο PCV20 παραμένει η βασική επιλογή για την πρόληψη της πνευμονιοκοκκικής νόσου. Η νέα εγκύκλιος παρέχει αναλυτικές οδηγίες για την χορήγηση του, προτείνοντας το για άτομα που έχουν ήδη εμβολιαστεί με PCV13 ή PPSV23, με χρονική απόσταση 1 ή 5 ετών αντίστοιχα.

Επιπλέον, επικαιροποιείται ο κατάλογος των ομάδων υψηλού κινδύνου, που περιλαμβάνει ασθενείς με χρόνια καρδιοπάθεια, ΧΑΠ, διαβήτη και νεφρική ή ηπατική ανεπάρκεια.

Εμβόλιο έρπητα ζωστήρα: Σύσταση για άτομα άνω των 60

Στο πρόγραμμα του 2025, συστήνεται εμβολιασμός με ανασυνδυασμένο εμβόλιο (RZV) για ενήλικες άνω των 60 ετών και άτομα με ανοσοκαταστολή άνω των 18 ετών. Η Επιτροπή προτείνει να προτιμάται ο εμβολιασμός μετά τα 70 έτη για τους υγιείς ενήλικες, λόγω του φαινομένου της ανοσογήρανσης.

Άλλες σημαντικές αλλαγές στο πρόγραμμα εμβολιασμών

Η νέα εγκύκλιος περιλαμβάνει επίσης αναθεωρημένους πίνακες για τον εμβολιασμό κατά του τετάνου και της διφθερίτιδας, καθώς και για τους μεταμοσχευμένους ασθενείς.

Οι αλλαγές αυτές αναδεικνύουν τη μετατόπιση του προγράμματος σε μια πιο εξατομικευμένη προσέγγιση, λαμβάνοντας υπόψη την ηλικία, τα υποκείμενα νοσήματα και την ανοσολογική κατάσταση κάθε ατόμου.

Για τους επαγγελματίες υγείας, το πρόγραμμα 2025-2026 αποτελεί εργαλείο ορθολογικής προτεραιοποίησης και καλύτερου συντονισμού των εμβολιαστικών δράσεων.