Σερβία: Παραιτήθηκε και επίσημα η κυβέρνηση για την τραγωδία στο Νόβι Σαντ

Η κυβέρνηση της Σερβίας, με επικεφαλής τον πρωθυπουργό Μίλος Βούτσεβιτς, έχει παραιτηθεί επίσημα έπειτα από την τραγωδία στον σιδηροδρομικό σταθμό του Νόβι Σαντ.

Ο πρόεδρος Αλεξάνταρ Βούτσιτς δήλωσε ότι ενδέχεται να προκηρύξει νέες εκλογές στις αρχές Ιουνίου, ενώ μια νέα κυβέρνηση θα πρέπει να σχηματιστεί εντός 30 ημερών.

Παρά το γεγονός ότι ο Βούτσεβιτς είχε ήδη ανακοινώσει την πρόθεσή του να παραιτηθεί από τα τέλη Ιανουαρίου, η επίσημη επιβεβαίωση της παραίτησής του έγινε σήμερα από το κοινοβούλιο του Βελιγραδίου. Αυτή η εξέλιξη έρχεται μετά από τις μεγαλύτερες διαδηλώσεις που έχει δει η χώρα τις τελευταίες δεκαετίες.

Ο Βούτσιτς ανέφερε την Κυριακή ότι, εάν δεν σχηματιστεί νέα κυβέρνηση εντός 30 ημερών από την παραίτηση του Βούτσεβιτς, θα προκηρύξει πρόωρες εκλογές. Αυτές πιθανότατα θα διεξαχθούν στις 8 Ιουνίου, μόλις ενάμιση χρόνο μετά τις τελευταίες γενικές εκλογές στη Σερβία.

Κοινωνικός αναβρασμός και η τραγωδία του Νόβι Σαντ

Η Σερβία βιώνει κοινωνικό αναβρασμό τον τελευταίο καιρό, ιδιαίτερα μετά την κατάρρευση του πρόσφατα ανακαινισμένου σιδηροδρομικού σταθμού του Νόβι Σαντ τον περασμένο Νοέμβριο. Το συμβάν προκάλεσε 15 θανάτους και ανάμεικτες αντιδράσεις.

Τουλάχιστον 100.000 άνθρωποι από όλη τη χώρα συγκεντρώθηκαν στο Βελιγράδι το Σάββατο, ζητώντας από την κυβέρνηση να αντιμετωπίσει σοβαρά το ζήτημα της διαφθοράς. Ο Βούτσιτς ισχυρίζεται ότι το κίνημα στοχεύει απευθείας σε αυτόν, αν και είναι δύσκολο να ανατραπεί ο πρόεδρος.

Τι προβλέπει το Σύνταγμα για τον ορισμό νέας κυβέρνησης

Σύμφωνα με το Σύνταγμα, ο Πρόεδρος έχει 30 ημέρες για να προτείνει νέο υποψήφιο πρωθυπουργό, ο οποίος θα ηγηθεί της κυβέρνησης μέχρι το 2027, όταν έχουν προγραμματιστεί τόσο οι κοινοβουλευτικές όσο και οι προεδρικές εκλογές.

«Το σερβικό κοινοβούλιο… αναγνώρισε την παραίτηση του Πρωθυπουργού και η κυβερνητική εντολή λήγει», δήλωσε η πρόεδρος του κοινοβουλίου Άνα Μπρνάμπιτς. «Η προθεσμία για τη… νέα κυβέρνηση είναι η 18η Απριλίου τα μεσάνυχτα».

Εάν ο Βούτσιτς δεν διορίσει νέο υποψήφιο πρωθυπουργό εντός της προθεσμίας, θα προκληθούν εκλογές εντός 45 έως 60 ημερών.

New drone footage shows Serbia’s protests at a massive scale, with an estimated million demonstrators flooding Belgrade to demand accountability.

The movement began after last year’s Novi Sad train station collapse, which killed 15 people and exposed deep-rooted negligence. pic.twitter.com/mKUlSMa3Ki

— red. (@redstreamnet) March 15, 2025

Βίαιες συγκρούσεις στο κοινοβούλιο

Η συνεδρίαση του κοινοβουλίου, που ξεκίνησε στις 4 Μαρτίου και είχε την παραίτηση του Βούτσεβιτς ως τελευταίο θέμα στην ημερήσια διάταξη, στιγματίστηκε από βίαιες συγκρούσεις. Βουλευτές της αντιπολίτευσης διαμαρτυρήθηκαν κατά της κυβέρνησης και εξέφρασαν την υποστήριξή τους στους διαδηλωτές φοιτητές.

Οι πανεθνικές διαδηλώσεις έχουν κλονίσει τον Βούτσιτς, ο οποίος κρατά την εξουσία από τότε που έγινε πρωθυπουργός το 2014 και πρόεδρος το 2017.

Οι διαδηλώσεις, που ξεκίνησαν στο Νόβι Σαντ τον Νοέμβριο, επεκτάθηκαν έκτοτε σε όλη τη Σερβία.

Πολιτική αβεβαιότητα και δημοσκοπήσεις

Δεν είναι σαφές πώς θα τα πήγαιναν οι σύμμαχοι του Βούτσιτς σε περίπτωση πρόωρων εκλογών. Τον Δεκέμβριο, μια δημοσκόπηση του IPSOS Strategic Marketing έδειξε ότι το κόμμα SNS απολάμβανε την υποστήριξη του 48,3% του εκλογικού σώματος. Ωστόσο, το λαϊκό συναίσθημα κατά της κυβέρνησης έχει αυξηθεί από τότε.

Τα κόμματα της αντιπολίτευσης έχουν απορρίψει την πιθανότητα πρόωρης ψηφοφορίας και απαιτούν τη δημιουργία μιας προσωρινής κυβέρνησης χωρίς τη συμμετοχή του SNS. Ο Βούτσιτς, ωστόσο, έχει επανειλημμένα απορρίψει αυτή την επιλογή.