DW: Η Κρήτη από τις ζωοκλοπές στην κοκαΐνη – Ο ρόλος της οικογένειας και η «τιμή» του να κάνεις φυλακή
Η Κρήτη από τη ζωοκλοπή στην κοκαΐνη: Το άρρηκτο πλέγμα σιωπής και εξουσίας
Στην Κρήτη, οι ζωοκλοπές εξακολουθούν να υφίστανται, όμως με την πάροδο των χρόνων το έγκλημα έχει μεταλλαχθεί. Σύμφωνα με έρευνα της Deutsche Welle, η κλασική μορφή της ζωοκλοπής έχει δώσει τη θέση της στην καλλιέργεια κάνναβης και στη διακίνηση κοκαΐνης, μέσα από ένα πλέγμα διαφθοράς που διαπερνά ακόμα και θεσμούς.
Ένας ηλικιωμένος κάτοικος του νησιού, ο Ν., περιγράφει στην DW τον τρόπο με τον οποίο εκτελούνται ακόμα και σήμερα οι ζωοκλοπές. Όπως λέει, τα ζώα κλέβονται όταν υπάρχει φεγγάρι, φορτώνονται σε κλεμμένα αυτοκίνητα, και η όλη επιχείρηση οργανώνεται με πληροφοριοδότη – τον «δότη» – που γνωρίζει καλά το θύμα και τις διαδρομές της περιοχής. Χωρίς τη συνεργασία κάποιου ντόπιου, είναι αδύνατο να στηθεί μια τέτοια επιχείρηση.
«Παλιά, η ζωοκλοπή γινόταν σχεδόν από ανάγκη. Κλέβανε ένα-δυο κατσίκια για να τα φάνε. Τώρα όμως είναι άλλο πράγμα. Είναι επιχειρηματικότητα. Γίνεται για κέρδος, για να πουληθούν ή να καταναλωθούν σε κοινωνικές εκδηλώσεις, όπως γάμοι και βαφτίσεις, όπου χρειάζονται ένας με δύο τόνοι κρέατος», λέει χαρακτηριστικά.
Παρότι γίνονται πολλές κλοπές, ελάχιστες φτάνουν στην αστυνομία. Η σιωπή κυριαρχεί. «Το χειρότερο είναι όταν κλέβουν για εκδίκηση. Να σκοτώσουν τα ζώα σου από κακία. Αυτό είναι το πιο σκληρό, το πιο άνανδρο», προσθέτει ο Ν.
Η δύναμη του όρκου
Σε ένα χωριό πιο βόρεια, ο Χ., που έχει πέσει θύμα ζωοκλοπής δύο φορές, περιγράφει γιατί δεν προσέφυγε στην αστυνομία. «Όταν πας στην αστυνομία, οι κλέφτες αγριεύουν. Έχουν άλλους τρόπους, και μετά ο χειρισμός γίνεται πιο επικίνδυνος. Εγώ δεν πήγα γιατί είχα συντέκνους, κουμπάρους από εκείνη τη μεριά, που όμως με εμπαίξανε».
Η έννοια του συντεκνισμού στην Κρήτη είναι ιερή. Ο σύντεκνος δεν πρέπει να λέει ψέματα. Παλιά, αν γνώριζε ποιος έκλεψε, έπρεπε να το πει. Στην περίπτωση του Χ., όταν εκείνος υποψιάστηκε τους κλέφτες και ρώτησε τους συντέκνους του, εκείνοι του απέκρυψαν την αλήθεια. Τελικά έμαθε την αλήθεια από έναν άλλον σύντεκνο, φίλο των ζωοκλεφτών, ο οποίος τον πήγε στην εκκλησία και του ζήτησε να δώσει όρκο ότι δεν θα τον προδώσει, πριν του αποκαλύψει τα ονόματα.
Ο όρκος είχε βαρύτητα, και ο Χ. τον τήρησε. Αλλά ανέλαβε δράση. Όταν εντόπισε τους ζωοκλέφτες μέσα σε αμάξι, τους πυροβόλησε. «Ήταν πολύ ζόρικα», λέει. Η υπόθεση έκλεισε μετά από δύο χρόνια με τη βοήθεια «μεσιτάδων» – προσώπων με αποδοχή και από τις δύο πλευρές. Ο Χ. πήρε πίσω σχεδόν τα μισά ζώα, όμως οι οικονομικές απώλειες ήταν τεράστιες.
Σε άλλες περιπτώσεις, οι ζωοκλέφτες καλούν τα θύματά τους σε κοινωνικές εκδηλώσεις για να φάνε το κρέας των δικών τους ζώων και να δεχτούν να γίνουν κουμπάροι – μια συμβολική ένωση που αποτρέπει τα αντίποινα.
Ο Χ., που διατηρεί και κρεοπωλείο, παραδέχεται πως επέλεξε από την αρχή να δημιουργήσει δεσμούς με ζωοκλέφτες: «Είχαμε μάθει να λειτουργούμε σε αυτό το μοντέλο. Όταν έχεις σύντεκνο κάποιον που είναι βαρόνος στην περιοχή, ξέρεις ότι θα έχεις καλύτερη μεταχείριση».
Η φυλακή σαν ένα είδος μεταπτυχιακού…
Η οικογένεια στην Κρήτη εξακολουθεί να παίζει κεντρικό ρόλο. Όσο μεγαλύτερη η οικογένεια, τόσο ισχυρότερη η επιρροή. Η «συντεκνιά» λειτουργεί ως πλέγμα προστασίας, ενώ η ζωοκλοπή, ακόμη και η φυλακή, παραμένουν σε κάποιες περιοχές έννοιες τιμητικές.
Αυτό προέρχεται από την εποχή της Τουρκοκρατίας, όταν η φτώχεια ώθησε πολλούς να κλέβουν ζώα για να επιβιώσουν. Αν κάποιος φυλακιζόταν για αυτό, θεωρούνταν ικανός και δυνατός άνδρας και οι συγγενείς του φρόντιζαν την οικογένειά του όσο εκείνος ήταν στη φυλακή.
Το ίδιο συμβαίνει και σήμερα. Συχνά, οι οικογένειες αποφασίζουν ποιο μέλος θα αναλάβει την ευθύνη για κάποια ενέργεια, ώστε αν καταδικαστεί, οι υπόλοιποι να αναλάβουν τις υποχρεώσεις του.
Ο Χ. διηγείται κι ένα άλλο περιστατικό: ένας γνωστός του, επίσης θύμα ζωοκλοπής, δεν κατόρθωσε να έρθει σε «σασμό». «Θόλωσε» και πήρε την απόφαση να πυροβολήσει τα σπίτια των δραστών μέσα από το αυτοκίνητο, ενώ η γυναίκα του οδηγούσε. Στο τέλος παραδόθηκε και φυλακίστηκε.
Όπως λέει ο Χ., η εμπειρία της φυλακής τον ανύψωσε στην ιεραρχία. «Έχει φτάσει στο τοπ. Έχει πάρει όλα τα “διπλώματα”. Η φυλακή τον έκανε πιο σεβάσμιο, πιο δυνατό μέσα στην κλίκα του».
Ο Γιώργος Παπακωσταντής, Διδάκτωρ Κοινωνικής Ψυχολογίας και πρώην ανώτερο στέλεχος της Ελληνικής Αστυνομίας, αναφέρει ότι το φαινόμενο της ζωοκλοπής φαίνεται να μειώνεται, όμως δεν υπάρχουν ακριβή στατιστικά, καθώς σπάνια καταγγέλλεται. Ακόμα και σήμερα, δεκάδες ή εκατοντάδες ζώα κλέβονται με αποτέλεσμα μεγάλες οικονομικές απώλειες.
Η μετεξέλιξη της ζωοκλοπής και η στήριξη του συστήματος
Με το πέρασμα των ετών, η ζωοκλοπή μεταμορφώθηκε. Πολλοί πρώην ζωοκλέφτες στράφηκαν στην καλλιέργεια κάνναβης. Αν και αρχικά η τοπική κοινωνία ήταν επιφυλακτική, αργότερα αποδέχθηκε τη δραστηριότητα, όταν είδε πόσο προσοδοφόρα ήταν. Ακριβά αυτοκίνητα, σπίτια με επίχρυσα πόμολα σε απομακρυσμένα χωριά έγιναν σημάδια του πλούτου που αποκόμισαν.
Όπως εξηγεί ο κ. Παπακωσταντής, η υπερκατανάλωση είχε στόχο την επίδειξη και την υπεραναπλήρωση μιας μακραίωνης φτώχειας. Κάποιοι λίγοι «πιο έξυπνοι», όπως τους χαρακτηρίζει, επένδυσαν τα κέρδη τους σε νόμιμες επιχειρήσεις, και μάλιστα απέκτησαν κοινωνική και πολιτική επιρροή.
«Όταν βγάζεις 500.000 ευρώ τον χρόνο από ναρκωτικά ή επιδοτήσεις, είναι αναμενόμενο πως σε 10 χρόνια θα έχεις βίλες, πολυτελή αυτοκίνητα και επιχειρήσεις στο Ηράκλειο, στο Ρέθυμνο… Θα είσαι κύριος», λέει χαρακτηριστικά.
Αργότερα, οι ίδιοι αυτοί καλλιεργητές στράφηκαν και στην κοκαΐνη. Όπως επισημαίνει ο κ. Παπακωσταντής, κάποιοι πιο έξυπνοι χονδρέμποροι την έφεραν ως «ανταμοιβή» και άρχισαν να τη διοχετεύουν στα στέκια των χασισοκαλλιεργητών, προωθώντας την ως πιο δυνατή και ταιριαστή στην «κρητική λεβεντιά». Αντίθετα, η ηρωίνη δεν έγινε αποδεκτή.
Αν και δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία, η αύξηση των κατασχέσεων από τις αρχές δείχνει μια έντονη άνοδο της δραστηριότητας.
Από τις μαρτυρίες και τις συζητήσεις που προκύπτουν μέσα στην τοπική κοινωνία, διαφαίνεται πως ένα μέρος του πολιτικού κόσμου όλων των παρατάξεων υποστηρίζει – ή τουλάχιστον ανέχεται – αυτά τα κυκλώματα με αντάλλαγμα ψήφους. Όσοι επιχείρησαν να χτυπήσουν τη ρίζα του φαινομένου, δεν επανεξελέγησαν.
Ο κ. Παπακωσταντής καταλήγει: «Πάντα το οργανωμένο έγκλημα χρησιμοποιεί κρατικούς υπαλλήλους. Πάντα θα υπάρχουν κάποιοι διεφθαρμένοι κρατικοί υπάλληλοι, πολιτικοί, δικηγόροι».
Το ερώτημα που απομένει είναι πότε θα υπάρξει πραγματική πολιτική βούληση για την αντιμετώπιση της εγκληματικότητας στην Κρήτη – και όχι μόνο. Πότε θα αποδοθεί δικαιοσύνη με ίσους όρους για όλους, ακόμη και για εκείνους με τα «λευκά κολλάρα».
Τώρα όλες οι ειδήσεις του alldaynews.gr στο Google News.
To «alldaynews.gr» αποποιείται κάθε ευθύνη από τις αναδημοσιεύσεις άρθρων τρίτων ιστοσελίδων, για τα οποία (άρθρα) την ευθύνη την έχει ο υπογράφων ως πηγή.


















			




















































































