Τρίτη 14 Νοεμβρίου, σύμφωνα με το εορτολόγιο, η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη δύο σημαντικών μορφών της χριστιανικής παράδοσης: του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά, αρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης, και του Αποστόλου Φιλίππου. Μαζί με αυτούς, γιορτάζουν και όσοι φέρουν τα αντίστοιχα ονόματα.
Τα ονόματα που γιορτάζουν είναι τα εξής:
Γρηγόρης,
Γρηγόριος,
Γόλης,
Γρηγορία*,
Φίλιππος,
Φίλιππας,
Φιλιππής,
Φιλιππάκης.
Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, θεολόγος και υπερασπιστής του ησυχασμού
Ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς υπήρξε εξέχουσα φυσιογνωμία της Ορθοδοξίας, με ιδιαίτερη συμβολή στη θεολογία, τη ρητορική και τη φιλοσοφία.
Αν και δεν είναι γνωστός με βεβαιότητα ο χρόνος και ο τόπος της γέννησής του, ο Σ. Ευστρατιάδης στο αγιολόγιό του αναφέρει πως γεννήθηκε το 1296 μ.Χ. στην Κωνσταντινούπολη, από τον Κωνσταντίνο τον Συγκλητικό και την ευσεβή Καλλονή. Κατά το πρώτο μισό του 14ου αιώνα, βρέθηκε στην αυτοκρατορική αυλή, όμως γρήγορα αποσύρθηκε στο Άγιο Όρος αναζητώντας τησυχασμό, ηθική τελείωση και μελέτη.
Το 1335 μ.Χ., με δύο αποδεικτικούς λόγους «Περί εκπορεύσεως του Αγίου Πνεύματος», συγκρούστηκε με τον Βαρλαάμ τον Καλαβρό, ο οποίος δίδασκε πως ο Θεός δεν μπορεί να γίνει κατανοητός ή προσπελάσιμος από τον άνθρωπο. Υποστήριζε ότι οι μοναχοί ησυχαστές, που πίστευαν στην ένωση με τον Θεό μέσω της «καρδιακής προσευχής» και στη θέα του Άκτιστου Φωτός, ήταν αιρετικοί.
Ο Γρηγόριος εγκαταστάθηκε στη Θεσσαλονίκη, όπου ξεκίνησε την υπεράσπιση του ησυχαστικού βίου, γράφοντας σχετικούς λόγους. Βασικό ζήτημα της θεολογικής αντιπαράθεσης ήταν αν η θεία ουσία είναι μεθεκτή ή αμέθεκτη. Ο Παλαμάς διέκρινε μεταξύ θείας ουσίας (που είναι αμέθεκτη) και θείας ενέργειας (που είναι μεθεκτή), υποστηρίζοντας τη διάκριση αυτή με βάση την πατερική παράδοση. Η Εκκλησία ενέκρινε τις θέσεις του με τέσσερις Συνόδους, με αποκορύφωμα αυτή της Κωνσταντινούπολης το 1351, στην οποία συμμετείχε ο ίδιος.
Ο Παλαμάς συνέγραψε περίπου 60 θεολογικά έργα. Αργότερα, εξελέγη επίσκοπος Θεσσαλονίκης από τον Πατριάρχη Ισίδωρο. Εξαιτίας δυσκολιών της εποχής αποσύρθηκε προσωρινά στη Λήμνο, αλλά τελικά ανέλαβε τα καθήκοντά του. Εκοιμήθη το 1360 και αναγνωρίστηκε αμέσως ως Άγιος. Ο Πατριάρχης Φιλόθεος το 1376 έγραψε εγκώμιο και συνέταξε ακολουθία προς τιμήν του, ορίζοντας η μνήμη του να τιμάται τη Β’ Κυριακή της Μεγάλης Τεσσαρακοστής.
Μετά την εκταφή του, το σώμα του βρέθηκε άφθαρτο, ευωδίαζε και θεωρήθηκε θαυματουργό. Οι καθολικοί, υποστηρικτές του Πάπα, αντιδρούσαν έντονα στη μνήμη του και συχνά τον συκοφαντούσαν, λέγοντας ότι το σώμα του έμεινε άλυωτο λόγω αμαρτιών και αποστροφής της γης. Τον 19ο αιώνα, ο ναός του Αγίου κάηκε και το ιερό λείψανό του καταστράφηκε από τη φωτιά, με μόνα τα οστά να διασώζονται.
Οι Καθολικοί της εποχής κρατούσαν τόση εχθρότητα απέναντι στον Άγιο, ώστε όταν κατά την Τουρκοκρατία τυπώνονταν οι ορθόδοξες ακολουθίες στη Βενετία, ο Δόγης επέτρεπε την έκδοση μόνο αν δεν γινόταν αναφορά στον Παλαμά. Έτσι, για πολλά χρόνια, η μνήμη του είχε σχεδόν σβηστεί από τα λειτουργικά βιβλία. Ωστόσο, από τα μέσα και τέλη του 20ού αιώνα, η τιμή προς τον Άγιο αποκαταστάθηκε πλήρως στους Ορθόδοξους ναούς.
Απόστολος Φίλιππος, ο μαθητής που οδήγησε άλλους στον Χριστό
Ο Φίλιππος ήταν ένας από τους Δώδεκα μαθητές του Ιησού και καταγόταν από τη Βηθσαϊδά της Γαλιλαίας. Όταν τον συνάντησε ο Χριστός, του απηύθυνε τα λόγια «ακολούθει μοι» και εκείνος τον ακολούθησε χωρίς δισταγμό.
Σε μια συνάντησή του με τον φίλο του Ναθαναήλ, ο Φίλιππος του είπε: «Άκουσε φίλε μου. Εκείνον για τον οποίο έγραψε ο Μωυσής στο Νόμο και προφήτευσαν οι προφήτες, τον βρήκαμε. Είναι ο Ιησούς, το παιδί του Ιωσήφ, από την πόλη Ναζαρέτ». Ο Ναθαναήλ αναρωτήθηκε: «Είναι δυνατό να βγει κάτι καλό από τη Ναζαρέτ;». Ο Φίλιππος του απάντησε: «Έλα και θα δεις». Ο Ναθαναήλ τον άκουσε και, αφού συνάντησε τον Χριστό, πίστεψε και έγινε μαθητής Του.
Την ημέρα της Πεντηκοστής, ο Φίλιππος, όπως και οι υπόλοιποι Απόστολοι, έλαβε το Άγιο Πνεύμα και επιδόθηκε με θέρμη στο κήρυγμα του Ευαγγελίου. Στην Ιεράπολη της Φρυγίας, όπου βρέθηκε αργότερα, συνελήφθη από ειδωλολάτρες και μαρτύρησε πάνω στον σταυρό το έτος 87. Σύμφωνα όμως με τον Κλήμεντα τον Αλεξανδρέα, ο Φίλιππος δεν μαρτύρησε, αλλά πέθανε ειρηνικά στην ίδια πόλη.
*Υπάρχουν και άλλες ημερομηνίες που γιορτάζει αυτό το όνομα.
Παγκόσμια Ημέρα κατά του Διαβήτη
Εκτός από τις θρησκευτικές εορτές, η 14η Νοεμβρίου έχει καθιερωθεί ως Παγκόσμια Ημέρα κατά του Διαβήτη, με στόχο την ευαισθητοποίηση του κοινού για τη νόσο και την πρόληψή της.
To «alldaynews.gr» αποποιείται κάθε ευθύνη από τις αναδημοσιεύσεις άρθρων τρίτων ιστοσελίδων, για τα οποία (άρθρα) την ευθύνη την έχει ο υπογράφων ως πηγή.
