Ένας Έλληνας φοιτητής κατάφερε κάτι εξαιρετικό: με τη στήριξη της NASA, ανακάλυψε δύο μακρινούς γαλαξίες, συμβάλλοντας σημαντικά στην κατανόηση της πρώιμης μορφής του Σύμπαντος.
Ο Μενέλαος Ράπτης και η πορεία του προς τα άστρα
Ο Μενέλαος Ράπτης, φοιτητής με καταγωγή από τη Θεσσαλονίκη, είχε πάντα το βλέμμα στραμμένο στον ουρανό, όχι για να ονειρεύεται, αλλά για να μελετά. Σπουδάζοντας Φυσική και Αστρονομία στο Franklin & Marshall College, κέρδισε το προνόμιο να χρησιμοποιήσει το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb της NASA.
Χάρη σε αυτή την ευκαιρία, κατάφερε να ανακαλύψει δύο γαλαξίες και να δημοσιεύσει τη μελέτη του στο επιστημονικό περιοδικό *The Astrophysical Journal Letters*, με τίτλο: «CECILIA: Ultra-Deep Rest-Optical Spectra of Faint Galaxies at Cosmic Noon».
Οι γαλαξίες που εντόπισε βρίσκονται στον λεγόμενο “κοσμικό μεσημβρινό” – μια περίοδος του σύμπαντος που αντιστοιχεί σε περίπου 12 δισεκατομμύρια χρόνια πίσω, λίγο μετά τη γέννηση του Σύμπαντος, όταν η ύλη άρχισε να ψύχεται και να σχηματίζει τα πρώτα ουράνια σώματα.
«Ανιχνεύσαμε οξυγόνο στα πρώτα βήματα του σύμπαντος»
Ο ίδιος εξηγεί: «Για πρώτη φορά, ανιχνεύσαμε οξυγόνο σε τόσο μακρινούς και μικρούς γαλαξίες. Το οξυγόνο που αναπνέουμε σήμερα το εντοπίζουμε τώρα στην αρχή της ιστορίας των πάντων. Είναι σαν να βλέπουμε το Σύμπαν να παίρνει την πρώτη του ανάσα». Και συμπληρώνει: «Όπως ένα νεογέννητο παιδί».
Αυτή η ανακάλυψη μπορεί να αλλάξει τον τρόπο που βλέπουμε την εξέλιξη της ζωής στο σύμπαν. Αν το οξυγόνο εμφανίστηκε τόσο νωρίς, τότε ίσως και οι συνθήκες για την εμφάνιση ζωής να υπήρχαν πολύ νωρίτερα απ’ ό,τι πιστεύαμε μέχρι σήμερα.
Για να φτάσει σε αυτό το επίπεδο, ο φοιτητής πέρασε ένα εξάμηνο έντονων σπουδών, όπου εξειδικεύτηκε σε πεδία όπως η αστροφυσική και ο προγραμματισμός. Γνώσεις που άλλοι αποκτούν σε αρκετά περισσότερα χρόνια.
“I chose F&M because I wanted to participate in undergraduate research. It was clear to me that F&M highly encourages students to engage with professors and develop problem-solving skills through research.” — Sara Beqiraj ’25 #whyfandm pic.twitter.com/MKVPYPVkld
— Franklin & Marshall (@FandMCollege) January 11, 2024
NEWS 🚨: James Webb telescope captures stunning new image of two galaxies colliding pic.twitter.com/Tjzt02Od8P
— Latest in space (@latestinspace) July 6, 2023
Το δέος μπροστά στην απεραντοσύνη του σύμπαντος
Καθώς μελετά τον ουρανό, ο Μενέλαος συνειδητοποιεί το μέγεθος του σύμπαντος και τη θέση του ανθρώπου μέσα σε αυτό. «Το θαύμα του να υπάρχουμε ξεπερνά την φαντασία και την ομορφιά της δημιουργίας. Όπως ένας αρχαιολόγος που ανακαλύπτει την ανθρώπινη ιστορία αλλά φτάνει δέκα δισ. χρόνια πριν», λέει χαρακτηριστικά.
Η σύγκριση με έναν αρχαιολόγο που ανακαλύπτει τα ίχνη της ύπαρξης εκατομμύρια ή και δισεκατομμύρια χρόνια πίσω, περιγράφει με απλότητα αλλά και βάθος το έργο των αστροφυσικών. Όταν κοιτάμε τόσο μακριά στο παρελθόν, βλέπουμε ουσιαστικά την απαρχή των πάντων.
Η αρχή του ονείρου και τα ερωτήματα που δεν σταματούν
Το ενδιαφέρον του ξεκίνησε ήδη από τα δέκα του χρόνια, όταν άρχισε να κάνει ερωτήσεις για το Σύμπαν – ερωτήματα που παραδοσιακά απασχόλησαν μαθηματικούς, φιλοσόφους και επιστήμονες: Πώς ξεκίνησαν όλα; Τι υπάρχει εκεί έξω; Ποια είναι η θέση μας στο άπειρο;
Το να παρατηρεί κάποιος φαινόμενα όπως ο θάνατος ενός άστρου, η σύγκρουση δύο γαλαξιών ή η βίαιη έλξη μιας μαύρης τρύπας, είναι κάτι που δείχνει τη ματαιότητα – και συνάμα το μεγαλείο – της ύπαρξης. Αν και αυτές οι κοσμικές εκρήξεις μπορεί να περάσουν απαρατήρητες στη Γη, υπενθυμίζουν πως όλα είναι προσωρινά.
Ακόμα κι όταν ο άνθρωπος γνωρίζει ότι δεν πρόκειται να ξεπεράσει τα όρια του ηλιακού του συστήματος σύντομα, συνεχίζει να ψάχνει απαντήσεις. Το γεγονός ότι η ίδια η αναζήτηση δεν σταματά ποτέ, είναι ίσως και το πιο ανθρώπινο χαρακτηριστικό.
Η σιωπηλή εξαφάνιση του κόσμου μας
Όταν τελικά έρθει το τέλος της Γης και του ηλιακού μας συστήματος – του κόσμου των οκτώ πλανητών, των δεκάδων φεγγαριών και των παγωμένων σωμάτων στο Νέφος Όορτ – πιθανότατα κανείς δεν θα το παρατηρήσει.
Ίσως μία μικρή έκρηξη στην άκρη του Γαλαξία, στον βραχίονα του Ωρίωνα, να παρατηρηθεί τυχαία από κάποιο μακρινό τηλεσκόπιο, για λίγα μόλις δευτερόλεπτα, προτού χαθεί στο σκοτάδι. Μία ανεπαίσθητη λάμψη μέσα στον ατελείωτο χρόνο του σύμπαντος. Και μετά, σιωπή.
Τώρα όλες οι ειδήσεις του alldaynews.gr στο Google News.
To «alldaynews.gr» αποποιείται κάθε ευθύνη από τις αναδημοσιεύσεις άρθρων τρίτων ιστοσελίδων, για τα οποία (άρθρα) την ευθύνη την έχει ο υπογράφων ως πηγή.