Η έκρηξη στο ηφαίστειο της Σαντορίνης πριν από 100 χρόνια: Τι έχει καταγραφεί σε βίντεο

Έκρηξη στο ηφαίστειο της Σαντορίνης πριν από 100 χρόνια: Τι έχει καταγραφεί σε βίντεο

Αυτή η ιστορική έκρηξη έλαβε χώρα το 1925 και άλλαξε καθοριστικά τη μορφολογία της Σαντορίνης, όπως καταγράφεται σε εντυπωσιακά βίντεο και αρχεία της εποχής.

Ηφαίστεια στο τόξο του Αιγαίου

Στο ηφαιστειακό τόξο του Αιγαίου συγκαταλέγονται τα ηφαίστεια στα Μέθανα, στη Μήλο, στη Νίσυρο και φυσικά στη Σαντορίνη. Πρόσφατες έρευνες ηφαιστειολόγων επιβεβαίωσαν πως το υποθαλάσσιο ηφαίστειο βορειοανατολικά της Σαντορίνης, γνωστό ως Κολούμπος, είναι «πολύ ενεργό» και θα μπορούσε να δώσει κάποια στιγμή νέα έκρηξη.

Η τελευταία καταγεγραμμένη έκρηξη στη Νέα Καμένη έγινε τη δεκαετία του 1950, όμως λίγα χρόνια νωρίτερα, στη δεκαετία του 1920, υπήρξε σημαντική ηφαιστειακή δραστηριότητα. Στην πραγματικότητα, οι εκρήξεις του 1925 οδήγησαν στη διαμόρφωση νέων νησίδων, διαμορφώνοντας έτσι τη σημερινή εικόνα του νησιού.

Σπάνιο υλικό από τον καθηγητή Σολδάτο

Πρόσφατα ο καθηγητής Τριαντάφυλλος Σολδάτος δημοσίευσε το παραπάνω βίντεο, το οποίο απεικονίζει τις εκρήξεις που σημειώθηκαν το 1925. Σύμφωνα με τις πληροφορίες, η καταγραφή σε φιλμ προέρχεται από τον καθηγητή Ορυκτολογίας Γεώργιο Γεωργαλά και διασώζεται στο αρχείο του Εργαστηρίου Ορυκτολογίας-Γεωλογίας του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών.

Σημειώνει σε στην ανάρτηση που συνοδεύει το βίντεο πως: «Η δραστηριότητα άρχισε τον Αύγουστο του 1925 στην περιοχή των Κόκκινων Νερών με αύξηση της θερμοκρασίας της θάλασσας, έντονη αλλαγή στο χρώμα των νερών και ταυτόχρονη καθίζηση των ανατολικών ακτών της Νέας Καμένης. Πολύ γρήγορα εμφανίστηκαν πίδακες νερού και υδρατμών και οι πρώτες λάβες. Λίγο αργότερα η δραστηριότητα μετατοπίστηκε 200 μ. νοτιοδυτικά σχηματίζοντας τον θόλο και τους κρατήρες της Δάφνης, όνομα προς τιμήν του πρώτου πολεμικού πλοίου που κατέφτασε μετά την έκρηξη. Ακολούθησε μια εκρηκτική φάση με ισχυρές φρεατομαγματικές εκρήξεις που σχημάτιζαν εκρηκτικές στήλες από στάχτη και ηφαιστειακές βολίδες ύψους έως 3,2 χλμ. Η φάση αυτή συνεχίστηκε μέχρι τον Ιανουάριο του 1926, οπότε και σταμάτησε για τέσσερις μήνες. Τον Μάιο του 1926 μία σύντομη δραστηριότητα παρήγαγε φρεατικές εκρήξεις συνοδευόμενες από μικρές πυροκλαστικές ροές.

Ακολούθησε μια δεύτερη παύση για ενάμισι χρόνο, την οποία διαδέχτηκε τον Ιανουάριο του 1928 μία έντονη εκρηκτική φάση από τέσσερις ισχυρές φρεατομαγματικές εκρήξεις. Επακόλουθη εκρηκτική και εκχυτική διαδικασία σχημάτισε έναν νέο θόλο λάβας, τον Ναυτίλο, που πήρε το όνομά του από το ομώνυμο υποβρύχιο στο μυθιστόρημα του Ιουλίου Βερν «20.000 λεύγες κάτω από τη θάλασσα», όταν αυτό αναδύθηκε στα νερά της Σαντορίνης. Ο θόλος αυτός δεν φαίνεται σήμερα, διότι καλύφθηκε από τις λάβες της επόμενης έκρηξης του 1939-1941. Στο τέλος της έκρηξης του 1925-1928 ο όγκος της λάβας, που υπολογίστηκε στα 100.000.000 κυβικά μέτρα, σχημάτισε δύο βραχίονες επιφάνειας 0,8 τετρ.χλμ. περίπου που περιέβαλαν τη Μικρή Καμένη και την ένωσαν με τη Νέα Καμένη.»