«Άκυρο» το τουρκολιβυκό μνημόνιο δηλώνει ο πρόεδρος της Βουλής της Λιβύης – Προοπτικές διαλόγου για ΑΟΖ με Ελλάδα και Αίγυπτο

Η Λιβύη αμφισβητεί τη νομιμότητα του τουρκολιβυκού μνημονίου και εξετάζει διάλογο με Ελλάδα και Αίγυπτο για την ΑΟΖ, υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις.

«Άκυρο το μνημόνιο χωρίς κοινοβουλευτική έγκριση»

Ο Πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων της Λιβύης, σύμβουλος Ακίλα Σάλεχ, ξεκαθάρισε ότι καμία θαλάσσια συμφωνία δεν μπορεί να επιβληθεί στη χώρα αν δεν περάσει από τις προβλεπόμενες συνταγματικές διαδικασίες. Υπενθύμισε ότι η Βουλή αποτελεί το μόνο αρμόδιο θεσμικό όργανο που έχει δικαίωμα να κυρώσει διεθνείς συμφωνίες και ότι κάθε σύμβαση που δεν εγκρίνεται από αυτήν είναι άκυρη από νομικής πλευράς.

Σε συνέντευξή του στο Λιβυκό Πρακτορείο Ειδήσεων (LANA), δήλωσε ότι η θαλάσσια συμφωνία που υπεγράφη μεταξύ της κυβέρνησης του Φάγεζ Αλ Σάρατζ και της Τουρκίας στερείται νομικής ισχύος, επειδή η συγκεκριμένη κυβέρνηση δεν είχε λάβει ψήφο εμπιστοσύνης από το κοινοβούλιο και δεν είχε την εξουσία να συνάψει τέτοιου είδους διεθνείς συμβάσεις.

Επιβεβαίωσε ότι η συμφωνία δεν υποβλήθηκε ποτέ στο κοινοβούλιο για έγκριση. Ο Σάλεχ τόνισε: «Οποιαδήποτε πράξη βασίζεται σε παράνομο υπόβαθρο παραμένει άκυρη, ανεξαρτήτως χρόνου», και πρόσθεσε ότι η διεθνής κοινότητα γνωρίζει την κατάσταση.

Αντιδράσεις στο εξωτερικό και συνέπειες

Ο Σάλεχ σημείωσε πως η διεθνής στάση απέναντι στη συμφωνία ποικίλλει: ορισμένα κράτη αναγνώρισαν τον παράνομο χαρακτήρα της, ενώ άλλα την αποδέχθηκαν de facto για πολιτικούς λόγους. Τόνισε ότι οι αλλαγές κυβερνήσεων δεν θίγουν τη νομιμότητα του συντάγματος, και υπογράμμισε πως η Λιβύη δεν μπορεί να παρακάμπτει τη θεσμική της διαδικασία.

Η παρέμβασή του έρχεται λίγο μετά την επίσκεψή του στην Αθήνα και τη συνάντησή του με τον Γιώργο Γεραπετρίτη, αλλά και στον απόηχο των συνομιλιών του Χαλίφα Χάφταρ με τον Πρόεδρο της Αιγύπτου, Άμπντελ Φατάχ Αλ Σίσι, στο Κάιρο, που αφορούσαν θέματα θαλάσσιας οριοθέτησης.

Προοπτική διαλόγου με Ελλάδα και Αίγυπτο

Ο Πρόεδρος επισήμανε ότι η Ελλάδα έχει δείξει ενδιαφέρον για την έναρξη διαλόγου. Από την άλλη, η Αίγυπτος είχε εξ αρχής ξεκάθαρη στάση απορρίπτοντας τη συμφωνία λόγω του κινδύνου που συνιστά για την περιφερειακή σταθερότητα. Εν τω μεταξύ, η Τουρκία έχει επίσης εκφράσει διάθεση για διαπραγματεύσεις με τη Λιβύη.

Ο Ακίλα Σάλεχ διευκρίνισε: «Η Λιβύη δεν αντιτίθεται σε συμφωνίες με καμία χώρα, περιλαμβανομένης της Τουρκίας. Όμως αυτές οι συμφωνίες πρέπει να προκύπτουν από νόμιμες και θεσμικά κατοχυρωμένες διαδικασίες». Επεσήμανε ότι απαιτούνται τεχνικές μελέτες από ειδικούς και η τελική συμφωνία πρέπει να περάσει από κοινοβουλευτική έγκριση, για να διασφαλιστεί η προστασία των λιβυκών θαλάσσιων συνόρων.

Κριτική στη στάση της Ελλάδας

Αναφορικά με τη θέση της Ελλάδας, ο Σάλεχ σημείωσε ότι η Αθήνα στηρίζεται στα νησιά κοντά στις λιβυκές ακτές, κυρίως στην Κρήτη, για τον καθορισμό της δικής της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης. Αυτό, κατά τον ίδιο, οδηγεί σε αδικαιολόγητη επέκταση σε βάρος των δικαιωμάτων της Λιβύης. Τόνισε ότι το διεθνές δίκαιο δεν δικαιολογεί τέτοιες διεκδικήσεις.

Αποκάλυψε επίσης ότι έχουν ήδη ανατεθεί σε τεχνικές επιτροπές οι απαραίτητες μελέτες για την εκπόνηση μιας αναλυτικής έκθεσης πάνω στις τεχνικές και γεωπολιτικές παραμέτρους της οριοθέτησης.

Η διαδικασία για μελλοντική συμφωνία

Ο Σάλεχ υπογράμμισε ότι η ελληνική κυβέρνηση και όλοι οι εμπλεκόμενοι έχουν ενημερωθεί πως οποιαδήποτε νέα συμφωνία πρέπει να προκύψει μέσα από νόμιμη κυβέρνηση, επικυρωμένη από το κοινοβούλιο, και μόνο κατόπιν θα προχωρήσει η διαδικασία έγκρισης μέσω της συνταγματικά προβλεπόμενης οδού.

Αναφερόμενος στις συνέπειες της συμφωνίας με την Τουρκία, δήλωσε ότι έχει οδηγήσει σε εσωτερική σύγχυση και έχει εντείνει τις περιφερειακές εντάσεις, προκαλώντας στρατηγική αστάθεια. «Προσπαθούμε να μετατρέψουμε αυτό το λάθος σε ευκαιρία για την προστασία των εθνικών μας συμφερόντων», δήλωσε χαρακτηριστικά.

Η Λιβύη δεν υποτάσσεται σε κανέναν άξονα

Ο Πρόεδρος της Βουλής ξεκαθάρισε ότι η Λιβύη είναι κυρίαρχο κράτος και δεν πρόκειται να γίνει όργανο σε περιφερειακές αντιπαραθέσεις. Επεσήμανε πως οι σχέσεις της χώρας με την Ελλάδα, την Τουρκία και την Αίγυπτο βασίζονται σε ισορροπημένο διάλογο και προστασία των συμφερόντων της, χωρίς απόλυτη συστράτευση με καμία πλευρά.

Τόνισε πως η κυριαρχία της Λιβύης, και ειδικά η προστασία των θαλάσσιων συνόρων της, είναι κόκκινη γραμμή που δεν διαπραγματεύεται. Οι συζητήσεις, σύμφωνα με τον ίδιο, μπορούν να περιοριστούν σε τεχνικά και διαδικαστικά ζητήματα, χωρίς να θίγουν τα κυριαρχικά δικαιώματα.

Τρεις άξονες για διάλογο

Ο Σάλεχ δήλωσε ότι οποιοσδήποτε μελλοντικός διάλογος πρέπει να στηρίζεται σε τρεις βασικούς άξονες:

1. Τεχνικό – για την ακριβή οριοθέτηση των θαλάσσιων συνόρων
2. Νομικό – για τη μελέτη του διεθνούς δικαίου και των διεθνών πρακτικών
3. Πολιτικό – για να επιτευχθεί μια ισορροπημένη λύση συμφερόντων

Όπως σημείωσε, μόνο μέσα από αυτή την προσέγγιση μπορεί να επιτευχθεί μια δίκαιη και βιώσιμη συμφωνία.

Διαφάνεια στο εσωτερικό και μήνυμα στον λαό

Αναφερόμενος στη συζήτηση που διεξάγεται εντός της Λιβύης, απέδωσε την ένταση στην έλλειψη ενημέρωσης και διαβεβαίωσε ότι η Βουλή λειτουργεί με πλήρη διαφάνεια. Κάθε μελλοντική συμφωνία θα παρουσιαστεί δημόσια και θα συζητηθεί ανοικτά, χωρίς μυστικές συμφωνίες ή παρασκηνιακές διαδικασίες.

Κλείνοντας, έστειλε σαφές μήνυμα στους πολίτες της Λιβύης: «Η Βουλή των Αντιπροσώπων θα εγκρίνει μόνο ό,τι διασφαλίζει τη χώρα και τα δικαιώματά της». Τόνισε ότι η χώρα έχει την ευκαιρία να επανασχεδιάσει την πολιτική της στη θάλασσα και πως το κοινοβούλιο θα είναι ο εγγυητής της προστασίας του λιβυκού λαού.