Μόρνος: Από την λειψυδρία εμφανίστηκε βυθισμένο χωριό

Η συνεχής μείωση των υδάτινων αποθεμάτων στη χώρα μας φέρνει στο φως ανησυχητικά φαινόμενα, όπως η εμφάνιση του βυθισμένου χωριού Κάλλιο στη λίμνη του Μόρνου. Οι εικόνες που κυκλοφορούν στα μέσα ενημέρωσης αποκαλύπτουν την τραγική κατάσταση που επικρατεί, με τη λίμνη να αποκαλύπτει το βυθισμένο χωριό, το οποίο είχε καλυφθεί πλήρως από τα νερά όταν κατασκευάστηκε το φράγμα το 1979.

Η αναδυόμενη ιστορία του Καλλίου

Η λίμνη του Μόρνου, που αποτελεί βασική πηγή υδροδότησης της Αττικής, δημιουργήθηκε με την κατασκευή φράγματος στον ποταμό Μόρνο. Η κατασκευή αυτή είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργία μιας τεχνητής λίμνης, που από το 1981 εντάχθηκε στο ευρύτερο υδραγωγείο της Αθήνας. Στα όρια της λίμνης βρισκόταν το χωριό Κάλλιο, το οποίο βυθίστηκε πλήρως. Ωστόσο, σε περιόδους έντονης ξηρασίας, η στάθμη της λίμνης υποχωρεί, αποκαλύπτοντας ξανά τα κτίσματα του παλιού χωριού.

Μείωση της στάθμης της λίμνης και οι επιπτώσεις

Σύμφωνα με τις εικόνες που δημοσιεύθηκαν στις 18 Αυγούστου 2024, η στάθμη της λίμνης έχει υποχωρήσει σημαντικά. Η μείωση αυτή προκαλεί έντονη ανησυχία για την υδροδότηση της Αττικής, καθώς αν συνεχιστεί η πτώση της στάθμης, ενδέχεται να καταστεί αδύνατη η άντληση νερού. Ο ομότιμος καθηγητής του ΕΜΠ, Κίμων Χατζημπίρος, εξέφρασε την ανησυχία του, δηλώνοντας ότι η κατάσταση μπορεί να γίνει κρίσιμη, αναγκάζοντας τους Αθηναίους να αντιμετωπίσουν σοβαρές ελλείψεις νερού.

Αναδρομή σε παλαιότερες κρίσεις και ανάγκη για άμεση δράση

Η λειψυδρία που παρατηρείται σήμερα φέρνει μνήμες από την αρχή της δεκαετίας του ’90, όταν η Αττική βρέθηκε αντιμέτωπη με παρόμοιες συνθήκες. Τότε, το πρόβλημα φάνηκε να επιλύεται με την κατασκευή της λίμνης του Εύοινου, που τροφοδοτεί τη λίμνη του Μόρνου. Ωστόσο, η τρέχουσα κατάσταση δείχνει ότι η αντιμετώπιση της λειψυδρίας απαιτεί διαρκή εγρήγορση και μέτρα εξοικονόμησης νερού.

Επείγοντα μέτρα εξοικονόμησης νερού

Ο καθηγητής Χατζημπίρος τόνισε την ανάγκη για άμεση δράση, προτείνοντας μέτρα εξοικονόμησης νερού στην καθημερινή ζωή των πολιτών. Παρόμοια μέτρα είχαν ληφθεί στο παρελθόν, όπως η απαγόρευση του πλυσίματος αυτοκινήτων και βεραντών. Τέτοιες κινήσεις, αν και προσωρινές, είναι κρίσιμες για να διασφαλιστεί ότι τα διαθέσιμα αποθέματα νερού θα επαρκέσουν μέχρι να βελτιωθεί η κατάσταση.

Συρρίκνωση της επιφάνειας της λίμνης και δορυφορικά δεδομένα

Σύμφωνα με δορυφορικά δεδομένα που επεξεργάστηκε το climatebook, η έκταση της επιφάνειας της λίμνης του Μόρνου μειώθηκε σημαντικά κατά την περίοδο 2023-2024. Συγκεκριμένα, η επιφάνεια της λίμνης συρρικνώθηκε από 16,5 km² τον Ιούλιο του 2023 σε 12,8 km² τον Ιούνιο του 2024, σημειώνοντας μείωση της τάξης του 15-20% σε σχέση με τη μέση τιμή από το 2010.