Ούτε η άσκηση ούτε η διατροφή – Αυτός ο παράγοντας παίζει τον σημαντικότερο ρόλο στη μακροζωία, σύμφωνα με έρευνα

Ο ύπνος αποδεικνύεται πιο καθοριστικός για τη μακροζωία ακόμα και από τη διατροφή ή τη σωματική άσκηση, σύμφωνα με νέα επιστημονική μελέτη που αλλάζει τα δεδομένα.

Η αϋπνία επηρεάζει εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως

Αν βρίσκεστε συχνά αντιμέτωποι με αϋπνία ή ανήσυχο ύπνο, δεν είστε μόνοι. Υπολογίζεται ότι περίπου το 16% του παγκόσμιου πληθυσμού αντιμετωπίζει χρόνια προβλήματα ύπνου, ενώ πάνω από τους μισούς ανθρώπους στον κόσμο δεν κοιμούνται όσο χρειάζεται το σώμα τους.

Ο ανεπαρκής ύπνος έχει επανειλημμένα συνδεθεί με σοβαρές συνέπειες για την υγεία, μεταξύ των οποίων καρδιοπάθειες, διαβήτης τύπου 2, παχυσαρκία, κατάθλιψη, άγχος, προβλήματα του πεπτικού συστήματος, ακόμα και άνοια. Οι χρόνιες διαταραχές ύπνου επηρεάζουν άμεσα τη διάρκεια και την ποιότητα ζωής.

«Ο ύπνος επηρεάζει σχεδόν κάθε βιολογική λειτουργία του σώματός μας, όμως τον θεωρούμε δεδομένο», τόνισε ο Άντριου ΜακΧιλ, αναπληρωτής καθηγητής και επικεφαλής του Εργαστηρίου Ύπνου, Χρονοβιολογίας και Υγείας στη Σχολή Νοσηλευτικής του Πανεπιστημίου Υγείας και Επιστημών του Όρεγκον, μιλώντας στο Medical News Today.

Όπως εξήγησε, πολλές φορές αναβάλλουμε τον ύπνο για να προλάβουμε επαγγελματικές ή κοινωνικές υποχρεώσεις. Όμως, οι συνέπειες από τη χρόνια στέρηση ύπνου είναι πραγματικές και σοβαρές για την υγεία μας.

Ο ύπνος έχει μεγαλύτερη επίδραση στη μακροζωία από τη διατροφή ή την άσκηση

Ο Άντριου ΜακΧιλ είναι επικεφαλής συγγραφέας πρόσφατης μελέτης που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Sleep Advances. Η μελέτη αυτή αποκαλύπτει ότι ο κακός ύπνος επηρεάζει αρνητικά τη μακροζωία σε μεγαλύτερο βαθμό απ’ ό,τι η διατροφή, η σωματική δραστηριότητα ή ακόμα και η κοινωνική απομόνωση.

Τι έδειξε η μελέτη

Οι ερευνητές ανέλυσαν δεδομένα από τις έρευνες Behavioral Risk Factor Surveillance System των Κέντρων Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων, για την περίοδο 2019–2025. Η ανάλυση αποκάλυψε ισχυρή σύνδεση ανάμεσα στον ανεπαρκή ύπνο και το μειωμένο προσδόκιμο ζωής.

Μάλιστα, συγκρίνοντας τον ύπνο με άλλες συμπεριφορές που σχετίζονται με τη μακροζωία, διαπιστώθηκε ότι αποτελεί τον σημαντικότερο αρνητικό παράγοντα, μετά το κάπνισμα.

«Τα ευρήματά μας δείχνουν καθαρά ότι ο ύπνος είναι εξίσου – αν όχι περισσότερο – σημαντικός από τη διατροφή και την άσκηση», υπογράμμισε ο ΜακΧιλ. «Ακόμα και σε περιόδους κρίσης όπως η πανδημία COVID, ο επαρκής ύπνος συνέχισε να αποτελεί βασικό δείκτη υγείας», πρόσθεσε.

Η ερευνητική ομάδα σκοπεύει να προχωρήσει σε νέες μελέτες, τόσο σε εργαστηριακές συνθήκες όσο και σε επίπεδο τοπικών κοινοτήτων, για να κατανοήσει βαθύτερα γιατί ο ύπνος επηρεάζει τόσο έντονα το προσδόκιμο ζωής.

Πρακτικές συμβουλές για καλύτερο ύπνο

Αν αντιμετωπίζετε δυσκολία στον ύπνο, οι ειδικοί συνιστούν μερικές απλές, αλλά ουσιαστικές αλλαγές στην καθημερινότητα. Το πρώτο και πιο σημαντικό βήμα είναι να βάλετε τον ύπνο ως προτεραιότητα.

Φτιάξτε ιδανικό περιβάλλον για ύπνο

Δημιουργήστε έναν χώρο ήρεμο, δροσερό και σκοτεινό, που ευνοεί τη χαλάρωση. Αποφύγετε τη χρήση φωτεινών φώτων και ηλεκτρονικών συσκευών μέσα στο υπνοδωμάτιο.

Η συνέπεια στο ωράριο είναι επίσης σημαντική: προσπαθήστε να πηγαίνετε για ύπνο και να ξυπνάτε την ίδια ώρα καθημερινά, ακόμα και τα Σαββατοκύριακα, για να ρυθμίσετε το εσωτερικό σας ρολόι.

Υιοθετήστε μια χαλαρωτική ρουτίνα

Λίγο πριν τον ύπνο, αποφύγετε τα βαριά γεύματα, την καφεΐνη και το αλκοόλ. Προτιμήστε χαλαρωτικές δραστηριότητες όπως ένα ζεστό μπάνιο, το διάβασμα ή τον διαλογισμό, που βοηθούν το μυαλό να «κλείσει».

Επίσης, περιορίστε την έκθεση στο μπλε φως από οθόνες για 30-60 λεπτά πριν κοιμηθείτε. Το μπλε φως επηρεάζει την παραγωγή μελατονίνης, της ορμόνης που ρυθμίζει τον κύκλο ύπνου.

Μην αγνοείτε τα σημάδια κακής ποιότητας ύπνου

Το χρόνιο άγχος και άλλες ψυχικές δυσκολίες μπορεί να σαμποτάρουν την ποιότητα του ύπνου. Σε τέτοιες περιπτώσεις, καλό είναι να συμβουλευτείτε έναν ειδικό. Εξάλλου, ο κακός ύπνος μπορεί να υποδηλώνει την ύπαρξη υποκείμενης διαταραχής που απαιτεί ιατρική αξιολόγηση.

Ο ύπνος δεν είναι πολυτέλεια. Είναι βασική ανάγκη και ένας από τους πιο κρίσιμους παράγοντες για να ζήσουμε περισσότερο και καλύτερα.