Η Ευρώπη αγοράζει ρωσικό αέριο με πρωτοφανείς ρυθμούς το 2025, παρά τη διακοπή της διαμετακόμισης
Η λήξη της συμφωνίας διαμετακόμισης ρωσικού φυσικού αερίου μέσω Ουκρανίας δεν κατάφερε να ανακόψει την εξάρτηση της Ευρώπης από τη Μόσχα. Αντίθετα, η ήπειρος συνεχίζει να προμηθεύεται ρωσικό υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) σε πρωτοφανείς ποσότητες, τροφοδοτώντας ανησυχίες για τη χρηματοδότηση του πολέμου στην Ουκρανία.
Η διακοπή της συμφωνίας διαμετακόμισης και οι επιπτώσεις
Από την 1η Ιανουαρίου, οι εξαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου μέσω αγωγών που διέρχονται από την Ουκρανία προς την Ευρώπη σταμάτησαν, καθώς έληξε η σχετική συμφωνία. Παρά τις ελπίδες για σταδιακή απεξάρτηση από τη ρωσική ενέργεια, τα δεδομένα δείχνουν το αντίθετο. Σύμφωνα με την πλατφόρμα Kpler, μόνο τις πρώτες 15 ημέρες του 2025 οι εισαγωγές ρωσικού LNG από την ΕΕ ανήλθαν σε 837.300 μετρικούς τόνους, σημειώνοντας ρεκόρ σε σχέση με την ίδια περίοδο πέρυσι.
Γιατί συνεχίζονται οι εισαγωγές ρωσικού LNG;
Η Ευρώπη εξακολουθεί να αγοράζει ρωσικό αέριο λόγω συνδυασμού παραγόντων. Όπως εξήγησε ο αναλυτής LNG Charles Costerousse, το τσουχτερό κρύο και η χαμηλή παραγωγή αιολικής ενέργειας αύξησαν τη ζήτηση για φυσικό αέριο. Επιπλέον, η πλειοψηφία των εισαγωγών προέρχεται από το εργοστάσιο Yamal στη Σιβηρία, βάσει μακροχρόνιων συμβολαίων, τα οποία δεσμεύουν την ΕΕ.
«Η Ευρώπη δεν αγοράζει επιπλέον φορτία», σημείωσε ο Costerousse, «αλλά αυτά τα φορτία φτάνουν λόγω των συμφωνημένων ποσοτήτων».
Οι γεωπολιτικές πιέσεις και οι αντιδράσεις
Η λήξη της συμφωνίας έχει προκαλέσει αντιδράσεις από χώρες που εξαρτώνται περισσότερο από τη ρωσική ενέργεια, όπως η Σλοβακία και η Ουγγαρία. Ο Σλοβάκος πρωθυπουργός Ρόμπερτ Φίκο άσκησε πιέσεις για την ανανέωση της συμφωνίας, απειλώντας να μειώσει την υποστήριξη προς την Ουκρανία. Παράλληλα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ετοιμάζει οδικό χάρτη για την απεξάρτηση από τη ρωσική ενέργεια, ενώ ορισμένα κράτη-μέλη πιέζουν για κυρώσεις στο ρωσικό LNG.
Η στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Η ΕΕ βρίσκεται σε δίλημμα, καθώς από τη μία πλευρά επιθυμεί να μειώσει τα έσοδα της Ρωσίας από την ενέργεια, ενώ από την άλλη παραμένει εξαρτημένη από το ρωσικό LNG. Σύμφωνα με την εκπρόσωπο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Anna-Kaisa Itkonen, η εισαγωγή ρωσικού αερίου αποτελεί σοβαρή πρόκληση.
«Παρά τις προσπάθειες, η Ρωσία παραμένει σημαντικός προμηθευτής, κάτι που προκαλεί ανησυχία», ανέφερε, επισημαίνοντας ότι η Επιτροπή σχεδιάζει μέτρα για τον τερματισμό αυτής της εξάρτησης.
Οι εναλλακτικές λύσεις
Η ΕΕ εξετάζει την αύξηση των εισαγωγών LNG από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, έχει εκφράσει τη στήριξή της σε αυτή την κατεύθυνση, τονίζοντας τα οφέλη από το αμερικανικό LNG, τόσο οικονομικά όσο και γεωπολιτικά.
«Γιατί να μην αντικαταστήσουμε το ρωσικό LNG με αμερικανικό, το οποίο είναι φθηνότερο και μειώνει τις ενεργειακές μας τιμές;» διερωτήθηκε τον Νοέμβριο.
Η συζήτηση για το μέλλον της ενεργειακής στρατηγικής της Ευρώπης βρίσκεται σε κρίσιμο σημείο, με τις αποφάσεις να διαμορφώνουν όχι μόνο την οικονομία, αλλά και την ασφάλεια της ηπείρου.