ΕΚΤΑΚΤΟ: ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΘΡΗΝΟΣ – ΠΕΘΑΝΕ Ο ΗΘΟΠΟΙΟΣ – ΘΡΥΛΟΣ

Ο Ρόμπερτ Ρέντφορντ, ένας από τους πιο εμβληματικούς ηθοποιούς και σκηνοθέτες του Χόλιγουντ, πέθανε σε ηλικία 89 ετών αφήνοντας πίσω του μια τεράστια κληρονομιά στον κινηματογράφο και τον ακτιβισμό.

Ο θάνατος και η ανακοίνωση

Σύμφωνα με τους *New York Times*, ο βραβευμένος με Όσκαρ ηθοποιός έφυγε από τη ζωή στο σπίτι του στη Γιούτα, νωρίς το πρωί της Τρίτης. Ο θάνατός του, που σημειώθηκε στα βουνά έξω από το Provo, έγινε γνωστός μέσω ανακοίνωσης της Σίντι Μπέργκερ, διευθύντριας της Rogers & Cowan PMK. Όπως δήλωσε, ο Ρέντφορντ πέθανε στον ύπνο του, χωρίς να αποκαλυφθεί η αιτία.

Ένας σταρ με κοινωνικό και πολιτιστικό αποτύπωμα

Με ιδιαίτερη αντιπάθεια στην επιφανειακή λογική του Χόλιγουντ, ο Ρέντφορντ ζητούσε οι ταινίες του να έχουν βάθος και κοινωνικό περιεχόμενο. Μέσα από τη δύναμη της παρουσίας του, κατάφερε να αναδείξει ζητήματα όπως η πολιτική διαφθορά και ο θρήνος, ενώ εκτός οθόνης αγωνιζόταν για το περιβάλλον και στήριζε το κίνημα των ανεξάρτητων ταινιών μέσω του Sundance.

Η πορεία και οι βραβεύσεις

Κατά τη διάρκεια της καριέρας του κέρδισε δύο Όσκαρ: το πρώτο το 1980 για τη σκηνοθεσία της ταινίας *Συνηθισμένοι άνθρωποι* και το δεύτερο το 2002 για τη συνολική του προσφορά στον κινηματογράφο. Για δεκαετίες στις ΗΠΑ, το όνομά του ήταν σχεδόν συνώνυμο με τον όρο “ξανθός και ωραίος”.

Η πρώτη του συμμετοχή σε ταινία ήταν το 1962 στο ανεξάρτητο *War Hunt* (*Ο πόλεμος μας έκανε σκληρούς*), το οποίο γυρίστηκε μέσα σε μόλις δύο εβδομάδες. Τρία χρόνια αργότερα εμφανίστηκε στο *Situation Hopeless… But Not Serious*, που θεωρείται η πρώτη του επίσημη ταινία.

Το 1965, συμπρωταγωνίστησε με τη Νάταλι Γουντ και τον Κρίστοφερ Πλάμερ στο *Inside Daisy Clover*, που έλαβε δύο υποψηφιότητες για Όσκαρ. Εκείνος απέσπασε την πρώτη του Χρυσή Σφαίρα, ανακηρυσσόμενος ο πιο πολλά υποσχόμενος ηθοποιός.

Οι πρώτες μεγάλες επιτυχίες

Το 1966, ο Άρθουρ Πεν του προσέφερε τον ρόλο του σερίφη στο *The Chase*, αλλά εκείνος προτίμησε να υποδυθεί τον κατάδικο, με τον Μάρλον Μπράντο να κρατά τον ρόλο του σερίφη. Την ίδια χρονιά συνεργάστηκε ξανά με τη Νάταλι Γουντ στο *This Property Is Condemned* του Σίντεϊ Πόλακ, βασισμένο στο έργο του Τένεσι Ουίλιαμς.

Έναν χρόνο αργότερα, έπαιξε με την Τζέιν Φόντα στο *Barefoot in the Park* και το 1968 υπέγραψε συμφωνία με την Paramount για μια ταινία γουέστερν, την οποία όμως τελικά εγκατέλειψε. Το γεγονός οδήγησε σε δικαστική διαμάχη και προσωρινή παύση της καριέρας του.

Η καθιέρωση στο Χόλιγουντ

Το 1969, ο Ρέντφορντ πρωταγωνίστησε στο γουέστερν *Οι δύο ληστές* του Τζορτζ Ρόι Χιλ, δίπλα στον Πωλ Νιούμαν. Για να πάρει τον ρόλο, ξεπέρασε στα δοκιμαστικά σπουδαία ονόματα όπως ο Στιβ Μακ Κουήν, ο Μάρλον Μπράντο και ο Γουόρεν Μπίτι. Η ταινία σάρωσε τέσσερα Όσκαρ και γνώρισε μεγάλη εμπορική επιτυχία.

Παρά τη φήμη του, ο ίδιος απέρριψε πρωταγωνιστικούς ρόλους σε έργα όπως το *Ποιος φοβάται τη Βιρτζίνια Γουλφ;* και *Ο πρωτάρης* του Μάικ Νίκολς, καθώς ανησυχούσε μήπως παγιδευτεί στο στερεότυπο του “ξανθού αρσενικού”. Αντ’ αυτού, συμμετείχε σε ταινίες με μικρότερη απήχηση, όπως το *Downhill racer* του Μάικλ Ρίτσι (1969), για το οποίο όμως απέσπασε βραβείο BAFTA καλύτερου ηθοποιού, όπως και για το *Tell them Willie Boy is here*.

Η δεκαετία του ’70 και η καταξίωση

Η δεκαετία του 1970 υπήρξε η πιο λαμπρή περίοδος της καριέρας του. Ο Ρέντφορντ έπαιξε σε ταινίες που άφησαν εποχή, όπως *Jeremiah Johnson* (1972), *Ο άνθρωπος που σκότωνε με το βλέμμα* (*The Candidate*, 1972) και *The Way We Were* (1973) με συμπρωταγωνίστρια την Μπάρμπρα Στρέιζαντ.

Το 1973 ήρθε μια από τις μεγαλύτερες επιτυχίες της καριέρας του, το The Sting (Το κεντρί), ξανά με τον Πωλ Νιούμαν. Η ταινία απέσπασε επτά Όσκαρ και καθιέρωσε τον Ρέντφορντ ως έναν από τους κορυφαίους σταρ της εποχής.

Πρωταγωνιστής σε πολιτικά και κοινωνικά θέματα

Το 1976 πρωταγωνίστησε στο *All the President’s Men* (*Όλοι οι άνθρωποι του προέδρου*), όπου υποδύθηκε τον δημοσιογράφο Μπομπ Γούντγουορντ που αποκάλυψε το σκάνδαλο Γουότεργκεϊτ. Η ταινία θεωρήθηκε καθοριστική για την ανάδειξη του ρόλου της δημοσιογραφίας και παραμένει σημείο αναφοράς στον πολιτικό κινηματογράφο.

Εκείνη την περίοδο, ο Ρέντφορντ έδειξε και το ενδιαφέρον του για την παραγωγή και τη σκηνοθεσία. Δεν αρκέστηκε μόνο στη λάμψη του Χόλιγουντ, αλλά επεδίωξε να δίνει έργα με ουσία.

Η σκηνοθετική του πορεία

Το 1980 έκανε το σκηνοθετικό του ντεμπούτο με το *Συνηθισμένοι άνθρωποι* (*Ordinary People*), το οποίο απέσπασε τέσσερα Όσκαρ, ανάμεσά τους και αυτό της Καλύτερης Σκηνοθεσίας. Η επιτυχία αυτή τον καθιέρωσε και πίσω από τις κάμερες.

Ακολούθησαν ταινίες όπως A River Runs Through It (1992) και Quiz Show (1994), που απέσπασαν κριτική αναγνώριση. Το 2002 τιμήθηκε με τιμητικό Όσκαρ για τη συνολική του συμβολή στον κινηματογράφο.

Η δημιουργία του Sundance

Πέρα από την καλλιτεχνική του πορεία, ο Ρέντφορντ άφησε ανεξίτηλο αποτύπωμα με το Sundance. Δημιούργησε το Sundance Institute και το ομώνυμο φεστιβάλ κινηματογράφου, που έγινε σημείο αναφοράς για τον ανεξάρτητο κινηματογράφο σε παγκόσμιο επίπεδο.

Με τον τρόπο αυτόν, έδωσε βήμα σε νέους δημιουργούς και συνέβαλε στην ανάδειξη μιας διαφορετικής, πιο αυθεντικής κινηματογραφικής φωνής.

Η ακτιβιστική του δράση

Εκτός από τον κινηματογράφο, ο Ρέντφορντ ήταν ενεργός ακτιβιστής, ιδιαίτερα σε περιβαλλοντικά ζητήματα. Υποστήριξε οργανώσεις προστασίας της φύσης και αγωνίστηκε για τη βιωσιμότητα και την ευαισθητοποίηση απέναντι στην κλιματική αλλαγή.

«Πιστεύω ότι το καθήκον μας είναι να αφήσουμε έναν καλύτερο κόσμο στα παιδιά μας», είχε δηλώσει σε μια από τις ομιλίες του.

Τα τελευταία χρόνια και η αποχώρηση

Το 2018, ανακοίνωσε ότι αποσύρεται από την υποκριτική, δηλώνοντας ότι ήθελε να κλείσει την καριέρα του με ηρεμία. Η τελευταία του ερμηνεία ήταν στο *The Old Man & the Gun*, για την οποία δέχτηκε θερμά σχόλια από κοινό και κριτικούς.

Παρέμεινε όμως δραστήριος σε παραγωγές και φυσικά στο Sundance, που εξακολουθούσε να αποτελεί το μεγάλο του πάθος.

Μια αιώνια κληρονομιά

Ο Ρόμπερτ Ρέντφορντ δεν υπήρξε μόνο ένας όμορφος σταρ του Χόλιγουντ. Υπήρξε καλλιτέχνης με κοινωνική συνείδηση, δημιουργός που έσπασε τα όρια και ακτιβιστής που έδωσε φωνή σε όσα συχνά έμεναν στο περιθώριο.

Η απώλειά του αφήνει κενό, αλλά το έργο του συνεχίζει να εμπνέει νέους κινηματογραφιστές και θεατές σε όλο τον κόσμο.