Αυγενάκης στην Εξεταστική για ΟΠΕΚΕΠΕ: «Ήρθα εδώ για να βοηθήσω, όχι να αμυνθώ»

Ο Λευτέρης Αυγενάκης παρουσιάστηκε ενώπιον της εξεταστικής επιτροπής της Βουλής, που ερευνά το σκάνδαλο σχετικά με τις ευρωπαϊκές αγροτικές επιδοτήσεις μέσω του ΟΠΕΚΕΠΕ, τονίζοντας πως βρέθηκε εκεί όχι για να υπερασπιστεί τον εαυτό του, αλλά για να συμβάλει στην αναζήτηση της αλήθειας.

«Ήρθα εδώ για να βοηθήσω, όχι να αμυνθώ»

Κατά την εισαγωγική του τοποθέτηση την Τετάρτη 5 Νοεμβρίου, ο πρώην υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων ανέφερε: «Όταν το φως πέφτει παντού, η αλήθεια δεν χρειάζεται υπερασπιστές, μόνο ανθρώπους που τολμούν να την πουν».

Διευκρίνισε πως το υλικό που έχει διαβιβαστεί στη Βουλή δεν περιέχει κάποιο κατηγορητήριο σε βάρος του. Όπως υπογράμμισε, δεν υπάρχει έγγραφο, απόφαση, υπογραφή ή υποκλοπή που να τον συνδέει με κάποια παράνομη πράξη, ενώ όσα έχουν ειπωθεί βασίζονται σε εικασίες και πολιτικές εντυπώσεις.

«Είμαι εδώ ως μάρτυρας, με καθαρή συνείδηση, με εμπιστοσύνη στα στοιχεία και τη δύναμη της Δημοκρατίας. Ήρθα όχι για να αμυνθώ, αλλά για να βοηθήσω. Με διαφάνεια, ψυχραιμία και αίσθηση δικαιοσύνης για την αποκατάσταση της αλήθειας», δήλωσε χαρακτηριστικά.

Ο ίδιος σημείωσε ότι από την πρώτη ημέρα του στο υπουργείο, προσέγγισε την πολιτική ως πεδίο ευθύνης και όχι ως θέση άμυνας ή επίθεσης: «Δεν φοβήθηκα ποτέ τη διαφάνεια, την επέβαλα. Δεν παρενέβην στη διοίκηση, τη διόρθωσα. Δεν υποσχέθηκα, αλλά έδρασα. Ήμουν πάντα υπερασπιστής του αγρότη, του κτηνοτρόφου, του πολίτη που δίνει καθημερινά αγώνα. Στόχος μου ήταν μία διοίκηση που λειτουργεί θεσμικά και με κανόνες σεβασμού».

«Εμπιστεύομαι τα δεδομένα, αλλά πάνω απ’ όλα εμπιστεύομαι τη Δημοκρατία. Και πιστεύω ότι όταν το φως πέφτει παντού, η αλήθεια δεν χρειάζεται υπερασπιστές, μόνο ανθρώπους που τολμούν να την πουν» κατέληξε.

Η σύντομη υπουργική θητεία και οι κρίσεις που αντιμετώπισε

Ο κ. Αυγενάκης δήλωσε ότι ανέλαβε το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων στις 27 Ιουνίου 2023, γνωρίζοντας τις δυσκολίες του συγκεκριμένου τομέα. Ξεκαθάρισε πως «δεν υπήρξα Υπουργός του ΟΠΕΚΕΠΕ, αλλά Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων όλης της Ελλάδας», αναλαμβάνοντας ευθύνη απέναντι στον αγροτικό και κτηνοτροφικό κόσμο της χώρας.

Ο ΟΠΕΚΕΠΕ, όπως επισήμανε, αποτελεί βασικό πυλώνα του υπουργείου, και στόχος του ήταν από την αρχή να διασφαλίσει τη θεσμικότητα και τη διαφάνεια. Επέβαλε, όπως είπε, τις αρχές αυτές και δεν δίστασε να παρέμβει διορθωτικά: «Δεν φοβήθηκα ποτέ τη διαφάνεια. Την επέβαλα», «Δεν παρενέβην στη Διοίκηση. Τη διόρθωσα», «Πιστεύω στους θεσμούς, όχι στα υπονοούμενα».

Η θητεία του κράτησε λιγότερο από έναν χρόνο, μέχρι τις 14 Ιουνίου 2024, και χαρακτηρίστηκε ως η συντομότερη στο συγκεκριμένο υπουργείο επί κυβέρνησης Νέας Δημοκρατίας. Μέσα σε αυτό το διάστημα, όπως είπε, αντιμετώπισε προβλήματα δεκαετιών:

* Πλημμύρες στη Θεσσαλία (Daniel και Elias)
* Πυρκαγιές σε Ρόδο, Έβρο και άλλες περιοχές
* Επισιτιστική κρίση λόγω πολέμου στην Ουκρανία
* Ενεργειακή κρίση
* Πανευρωπαϊκές και ελληνικές αγροτικές κινητοποιήσεις
* Έλλειψη εργατικών χεριών
* Ζήτημα ελληνοποιήσεων αγροτικών προϊόντων

Πρωτοβουλίες και παρεμβάσεις κατά τη διάρκεια της θητείας του

Ο πρώην υπουργός ανέφερε ότι μέσα σε αυτό το «εκρηκτικό» πλαίσιο, υλοποίησε συγκεκριμένες δράσεις:

1. Έλεγχοι σε εισαγωγές γάλακτος και αντιμετώπιση ελληνοποιήσεων μέσω μικτών κλιμακίων
2. Ψήφιση του Ν. 5087/2024 για την κτηνοτροφία, αλιεία, φυτοϋγεία και αγροτική ανάπτυξη
3. Προετοιμασία και ψήφιση νόμων για προϊόντα ΠΟΠ/ΠΓΕ, διεπαγγελματικές οργανώσεις και νέο Κανονισμό ΕΛΓΑ
4. Εξασφάλιση τριπλάσιας στήριξης από το Γεωργικό Αποθεματικό 2024 (43,1 εκ. ευρώ έναντι 15,8 εκ. το 2023)
5. Αλλαγές στην ΚΑΠ 2023-2027 με προτάσεις υπέρ των παραγωγών
6. Ενεργοποίηση του EUMED-9
7. Συμπροεδρία στο Συμβούλιο Υπουργών Γεωργίας του ΕΛΚ
8. Ίδρυση του 1ου Ευρωπαϊκού Κέντρου για την Ευζωία των Υδρόβιων Ζώων με έδρα το Ηράκλειο Κρήτης
9. Σύνταξη Master Plan για τα ύδατα της Θεσσαλίας από την ολλανδική HVA

«Δεν ήρθα να κρύψω τα προβλήματα του ΟΠΕΚΕΠΕ, αλλά να τα λύσω»

Σύμφωνα με τον κ. Αυγενάκη, τα προβλήματα του ΟΠΕΚΕΠΕ είναι γνωστά στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή ήδη από το 2016. Ο ίδιος διαπίστωσε κατά την ανάληψη των καθηκόντων του έναν οργανισμό με διοικητική αδυναμία και τεχνολογικό κατακερματισμό.

Η πρώτη του κίνηση ήταν η αποκατάσταση της θεσμικής λειτουργίας. Όλες οι ενέργειες πραγματοποιήθηκαν εντός πλαισίου, χωρίς πολιτικές παρεμβάσεις. Ο υπουργός χαράζει την πολιτική· η διοίκηση αποφασίζει και υλοποιεί, όπως τόνισε.

Προχώρησε στη νομοθέτηση διατάξεων για τα ΚΥΔ, με σκοπό την ενίσχυση της διαφάνειας και την προστασία των δηλώσεων των αγροτών. Ταυτόχρονα, προώθησε δράσεις που βελτίωσαν την εύρυθμη λειτουργία του Οργανισμού:

* Ενίσχυση της πληροφορικής υποδομής
* Έλεγχος σε δεσμευμένα ΑΦΜ
* Εκκαθάριση παλιών πληρωμών
* Αναδιοργάνωση εποπτείας
* Ενίσχυση με νέο προσωπικό και εργαλεία

Νομοθετική παρέμβαση για τα Διαχειριστικά Σχέδια Βόσκησης

Μέσω του άρθρου 7 του Ν. 5087/2024, επιλύθηκαν εκκρεμότητες για τα Διαχειριστικά Σχέδια Βόσκησης:

1. Παράταση της προθεσμίας εκπόνησης έως 31/12/2025
2. Υποχρέωση ανάρτησης διαγωνισμού από τις Περιφέρειες εντός ενός μήνα από την υπογραφή σύμβασης
3. Αν η Περιφέρεια δεν ανταποκρίνεται, αναλαμβάνει το ΥΠΑΑΤ

Στάλθηκαν επιστολές στους 13 Περιφερειάρχες, ζητώντας δήλωση πρόθεσης εντός 15 ημερών.

«Δεν ήρθα να κρύψω τα προβλήματα του ΟΠΕΚΕΠΕ. Ήρθα να τα λύσω. Και τα άγγιξα όλα», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Τεχνολογικός εκσυγχρονισμός και σχέδιο δράσης

Ο πρώην υπουργός επισήμανε ότι ο ΟΠΕΚΕΠΕ δεν είχε ολοκληρωμένα πληροφοριακά συστήματα, ούτε διαλειτουργικότητα με άλλους φορείς. Γι’ αυτό προχώρησε σε:

* Συμβάσεις με τεχνικό σύμβουλο για μεταφορά όλων των δεδομένων στο gov.gr
* Μνημόνιο συνεργασίας με το Πανεπιστήμιο Πειραιώς για εσωτερικό έλεγχο και ψηφιακή ασφάλεια
* Ενίσχυση προσωπικού που παρέμενε για χρόνια σε στασιμότητα

Το Σχέδιο Δράσης (Action Plan) εγκρίθηκε από τη Γενική Διεύθυνση Γεωργίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία αναγνώρισε ότι το 50% των παρατηρήσεών της είχε καλυφθεί σε μόλις έναν μήνα.