Μια απίστευτη ιστορία από τα μέσα της δεκαετίας του ’70, όταν ένας δικηγόρος ισχυρίστηκε πως ανακάλυψε νερό που θεράπευε τον καρκίνο, εξαπατώντας χιλιάδες ανθρώπους και προκαλώντας ένα πρωτοφανές κύμα ελπίδας και χάους σε ολόκληρη τη χώρα.
Η υπόσχεση για θαυματουργό νερό
Στις 9 Φεβρουαρίου 1976, τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων φιλοξενούν μια εντυπωσιακή είδηση: «Ένα νερό από πηγή της Κω θεραπεύει τον καρκίνο». Πίσω από την ιστορία βρίσκεται ο 36χρονος δικηγόρος Γιώργος Καματερός, με τη στήριξη του επιχειρηματία Κώστα Γράτσου.
Σύμφωνα με τους ισχυρισμούς του, η θαυματουργή ιδιότητα δεν προέρχεται από το νερό αυτό καθαυτό, αλλά από ένα ροζ πέτρωμα που ανακάλυψε κοντά στην πηγή «Μέκκα» της Κω και ονόμασε «Ήλιον». Όπως είπε, όταν αυτό το πέτρωμα κονιορτοποιείται και διαλύεται στο νερό, αποκτά θεραπευτικές ιδιότητες.
Ο Καματερός δήλωσε ότι είχε ήδη μεταφέρει ποσότητα του «Ήλιου» στην Αθήνα, την οποία φύλαγε σε κρυφά σημεία της πόλης, εντείνοντας έτσι το μυστήριο γύρω από το «φάρμακο του αιώνα».
Στην πραγματικότητα, η «είδηση» για τη σπουδαία ανακάλυψη κυοφορείται από καιρό. Την έχουν καλλιεργήσει Καματερός και Γράτσος ποντάροντας στη διάδοσή της από στόμα σε στόμα. Μάλιστα, ήδη έχουν αρχίσει τη «χέρι με χέρι» προώθηση του προϊόντος.
«Στη βουνοπλαγιά του χωριού μου, στο νερό της κρυστάλλινης πηγής, παιδιά ακόμη στο αμέριμνο κυνηγητό του Ήλιου. Χωμένος στην ευτυχία. Ας είναι ευλογημένη η κρυστάλλινη πηγή του χωριού μου, ας είναι ευλογημένα τα χρόνια που μπορούσαμε να ζούμε στον Ήλιο. Χαμένα όνειρα… Ο Άνεμος νίκησε τον Ήλιο της Κρυστάλλινης Πηγής μου. Μου ΄γραψαν από το χωριό πως στέρεψε πια… Κι έμεινα για πολύ διψασμένος […] Η ελπίδα λίγα βήματα προς τα πίσω. Η Κρυστάλλινη Πηγή αναπήδησε μέσα μου κι έγινα εγώ η πηγή της ελπίδας μου». Αυτά και άλλα πολλά έχει γράψει από τον Σεπτέμβριο του 1962 ο Καματερός προαναγγέλλοντας, ως φαίνεται, την επιχειρηματική ιδέα του ή την εμμονή του για ένα «θαυματουργό προϊόν», που θα συγκλονίσει.
Σε συνέντευξη Τύπου, που οργανώνει στις 11 Φεβρουαρίου του 1976, ο Γράτσος ανακοινώνει ότι από την 6η ακόμα Νοεμβρίου του 1972, 12μελής «ομάς Ελλήνων επιστημόνων ήχθη εις γνώσιν περί της απολύτου θεραπευτικής ιδιότητος του παρουσιαζομένου ύδατος επί της νόσου του καρκίνου και όχι μόνον» διευκρινίζοντας, ωστόσο, πως «λόγοι εθνικοί και ελληνικότατοι» δεν επιτρέπουν την παρουσίαση της συγκεκριμένης επιστημονικής ομάδας ή την ανακοίνωση επιπλέον πληροφοριών.
Ένας δικηγόρος και ένας επιχειρηματίας ανακοινώνουν για λογαριασμό ειδικών επιστημών ένα ιατρικό θαύμα! «Και μόνον οι ιδιότητες των “εφευρετών” έπρεπε να προκαλέσουν επιφυλάξεις. Γιατί ακόμη κι αν δεχθούμε ότι πολλές εφευρέσεις έγιναν τυχαία, έγιναν από επιστήμονες […] Αρκούσε αυτή η κοινή λογική για να κρατήσει κανείς την επιφυλακτικότητά του άθικτη απέναντι στο ζεύγος Καματερού-Γράτσου» θα σημειώσει αργότερα ο δημοσιογράφος Λυκούργος Κομίνης στην «Κρίση του ελληνικού Τύπου».
Το κράτος σε ρόλο θεατή
Η Ελλάδα του ’76 προσπαθούσε ακόμα να σταθεί στα πόδια της μετά την πτώση της Χούντας. Το πολιτικό κλίμα ήταν ρευστό και η κοινωνία ευάλωτη. Έτσι, το αφήγημα του «μεσσία» που φέρνει ελπίδα λειτούργησε σαν καταφύγιο.
Το υπουργείο Κοινωνικών Υπηρεσιών περιορίστηκε σε μια γενική σύσταση «επιφυλακτικότητας», δίνοντας χώρο στον Καματερό να κάνει δηλώσεις και συνεντεύξεις, όπου επαναλάμβανε ότι βρήκε τη θεραπεία για τον καρκίνο.
Ήδη από το 1962, ο ίδιος είχε γράψει ποιητικούς μονολόγους προετοιμάζοντας, ενδεχομένως, το έδαφος για την ιδέα του:
«[…] Η Κρυστάλλινη Πηγή αναπήδησε μέσα μου κι έγινα εγώ η πηγή της ελπίδας μου».
Η παράσταση αρχίζει με επιστημονικές “αποκαλύψεις”
Στις 11 Φεβρουαρίου 1976, ο Κώστας Γράτσος οργανώνει συνέντευξη Τύπου, ανακοινώνοντας ότι ήδη από το 1972, μια 12μελής ομάδα Ελλήνων επιστημόνων είχε βεβαιώσει την απόλυτη θεραπευτική ικανότητα του νερού για τον καρκίνο. Φυσικά, δεν παρουσιάστηκε ποτέ καμία επιστημονική ομάδα, με την αιτιολογία «λόγοι εθνικοί και ελληνικότατοι».
Ο δημοσιογράφος Λυκούργος Κομίνης έγραψε αργότερα:
«Και μόνον οι ιδιότητες των “εφευρετών” έπρεπε να προκαλέσουν επιφυλάξεις. […] Αρκούσε η κοινή λογική για να κρατήσει κανείς την επιφυλακτικότητά του απέναντι στο ζεύγος Καματερού-Γράτσου».
Ο Τύπος ρίχνει λάδι στη φωτιά
Οι εφημερίδες γνωρίζουν εκτίναξη κυκλοφορίας. Η «Απογευματινή» φτάνει τα 300.000 φύλλα και «Τα Νέα» προχωρούν ακόμα και σε… τεστ σε βαριά ασθενή με το «αντικαρκινικό» νερό — που, φυσικά, απέτυχε.
Το κράτος σιωπά και η απελπισία του κόσμου φουντώνει. Χιλιάδες άνθρωποι, από κάθε γωνιά της Ελλάδας, συρρέουν στα σημεία διανομής όπου το νερό μεταφέρεται με βυτία. Οι σκηνές χάους και οι διαπληκτισμοί για λίγες σταγόνες νερού δεν λείπουν.
Οι αρχές ξεκινούν έρευνα και ζητούν αναλύσεις από το Κρατικό Εργαστήριο Ελέγχου Φαρμάκων και το ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος. Η παράνοια, όμως, συνεχίζεται.
Ο Καματερός δηλώνει “εκλεκτός του Θεού”
Αναγκασμένος να δώσει εξηγήσεις, ο Καματερός οργανώνει συνέντευξη Τύπου στο Σύνταγμα. Εκεί, δηλώνει:
«Ο Θεός με διάλεξε ακριβώς επειδή δεν είμαι γιατρός. Εγώ μία φιλοδοξία είχα: να ανοίξω πατσατζίδικο στην Κωνσταντινούπολη!».
Μιλάει για ραδιενέργεια, ταχύτητα μάζας και «λύση του προβλήματος του καρκίνου», ενώ ο Γράτσος τονίζει ότι διαθέτουν ποσότητα νερού για να θεραπεύσουν 100 εκατομμύρια αρρώστους παγκοσμίως.
Θεραπείες, διασημότητες και… σωληνάρια
Παρά τα πορίσματα των ερευνών που δείχνουν ότι το νερό είναι απλό και ακίνδυνο, Καματερός και Γράτσος συνεχίζουν να το πωλούν σε σωληνάρια και μπουκαλάκια, ακόμα και σε προαύλια εκκλησιών.
Δημοσιεύονται δηλώσεις από διάσημους όπως η Γκιζέλα Ντάλι και ο Νίκος Σταυρίδης, που ισχυρίζονται ότι θεραπεύτηκαν. Η κατάσταση ξεφεύγει από κάθε έλεγχο, ενώ αναφέρονται περιστατικά γονέων που σταματούν τη χημειοθεραπεία των παιδιών τους για να τους δώσουν το νερό — με τραγικά αποτελέσματα.
Επικίνδυνες δηλώσεις και παραληρηματικά σχέδια
Στις 23 Μαρτίου, ο Καματερός εμφανίζεται σε συγκέντρωση 8.000 ανθρώπων και υπόσχεται ότι θα πάρει την Πόλη, θα εξαφανίσει τη Σάσωνα, την Τουρκία και… τη Σιβηρία.
«Τα χέρια μου θα γίνουν γροθιές για τους κομμουνιστές, τους αντιφρονούντες και όλους εκείνους που εργάζονται ενάντια στα συμφέροντα της Ελλάδας μας»!
Μια νέα συνέντευξη Τύπου στις 25 Μαρτίου περιλαμβάνει παραλήρημα με όπλο στη μέση, επιστημονικές θεωρίες για φωτόνια και απειλές προς το πολιτικό σύστημα.
Το κράτος παρεμβαίνει επιτέλους
Στις 30 Μαρτίου, εισαγγελέας διατάσσει κατάσχεση όλου του προϊόντος και ασκεί ποινική δίωξη στους εμπλεκόμενους για διάθεση επικίνδυνων ουσιών. Η ανάλυση δείχνει ραδιενέργεια έως και 38%.
Η ώρα της Δικαιοσύνης
Καματερός και Γράτσος παραπέμπονται για παράνομη άσκηση ιατρικής και παράνομη διάθεση φαρμάκων. Ο Καματερός δηλώνει:
«Με το Ήλιον είχα σκοπό να εκμηδενίσω τους γιατρούς. […] Το νερό, όμως, είναι γεγονός ότι θεραπεύει και αυτό θα σας το διαβεβαιώσουν μόνο τα διαγνωστικά μηχανήματα και όχι οι ίδιοι οι ασθενείς»!
Οι ποινές ήταν μικρές: 8 μήνες για τον Καματερό και 4 για τον Γράτσο, οι οποίες μειώθηκαν και εξαγοράστηκαν. Ο Καματερός έφυγε για τη Γαλλία και εξαφανίστηκε για χρόνια.
Το τραγικό φινάλε
Στις 6 Μαΐου 1998, βρέθηκε νεκρός στο κατάστημα του αδελφού του στην Κω. Είχε αυτοκτονήσει, συντετριμμένος από χρέη και πιθανές ψυχολογικές ασθένειες.
Το «θαυματουργό νερό του Καματερού» έμεινε στην ιστορία ως η απόλυτη απάτη βασισμένη στην ελπίδα — μια ελπίδα που μετατράπηκε σε συλλογική τραγωδία και παροιμιώδη φράση για να περιγράψει τη χαμένη πίστη σε κάτι που δεν υπήρξε ποτέ.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
