Η κορυφαία ρυθμιστική αρχή φαρμάκων της Βρετανίας εφιστά την προσοχή σε μια πολύ σπάνια αλλά σοβαρή παρενέργεια που συνδέεται με τις στατίνες, τα ευρέως χορηγούμενα φάρμακα για την υψηλή χοληστερόλη.
Οι στατίνες και ο πιθανός σύνδεσμος με τη μυασθένεια
Σύμφωνα με ανακοίνωση της βρετανικής Ρυθμιστικής Αρχής Φαρμάκων και Προϊόντων Υγείας (MHRA), επτά διαφορετικές στατίνες φαίνεται να συνδέονται με περιστατικά βαρείας μυασθένειας (μυασθένειας gravis), μιας χρόνιας αυτοάνοσης νόσου που προκαλεί μυϊκή αδυναμία και μπορεί να απειλήσει τη ζωή.
Η MHRA προτρέπει τους ασθενείς που λαμβάνουν στατίνες να είναι προσεκτικοί απέναντι σε ύποπτα συμπτώματα της ασθένειας.
Οι επτά στατίνες που ενδέχεται να σχετίζονται είναι:
- Ατορβαστατίνη
- Πραβαστατίνη
- Λοβαστατίνη
- Φλουβαστατίνη
- Σιμβαστατίνη
- Ροσουβαστατίνη
- Πιταβαστατίνη
Η προειδοποίηση αφορά τόσο στη λήψη των στατινών μεμονωμένα όσο και σε φαρμακευτικούς συνδυασμούς που τις περιλαμβάνουν.
Μόλις 10 περιστατικά μέσα σε 30 χρόνια
Παρότι η παρενέργεια είναι εξαιρετικά σπάνια, η MHRA σημειώνει ότι έχουν καταγραφεί ελάχιστα περιστατικά διεθνώς. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπου περίπου 9,5 εκατομμύρια άνθρωποι λαμβάνουν στατίνες κάθε χρόνο, έχουν αναφερθεί μόλις 10 περιστατικά βαρείας μυασθένειας τα τελευταία 30 χρόνια.
Οι ασθενείς ήταν ηλικίας 40 έως 89 ετών, με τη μέση ηλικία να κυμαίνεται στα 66 έτη. Τα συμπτώματα που παρουσίασαν περιλάμβαναν:
- «Πτώση» των βλεφάρων
- Διπλωπία (διπλή όραση)
- Δυσκολία στην κατάποση ή στην ομιλία
- Μυϊκή αδυναμία σε χέρια και πόδια
- Δυσκολία στην αναπνοή
Τρεις από αυτούς εμφάνισαν επιδείνωση ή επανεμφάνιση της νόσου, ενώ τέσσερις χρειάστηκαν νοσηλεία. Ευτυχώς, κανένας δεν έχασε τη ζωή του.
Οδηγίες για ασθενείς και γιατρούς
Η MHRA αναφέρει ότι οι περισσότεροι ασθενείς βελτιώνονται όταν διακόψουν τις στατίνες. Ωστόσο, ορισμένοι μπορεί να συνεχίσουν να έχουν συμπτώματα ακόμα και μετά τη διακοπή.
Για τους γιατρούς, η σύσταση είναι να παραπέμπουν τους ασθενείς σε νευρολόγο εφόσον παρουσιάσουν συμπτώματα που παραπέμπουν σε μυασθένεια gravis, είτε μόλις ξεκινήσουν τη λήψη στατίνης είτε στη συνέχεια. Η παρενέργεια μπορεί να εμφανιστεί από μερικές ημέρες έως και 3 μήνες μετά την έναρξη της θεραπείας.
Παράλληλα, όσοι ήδη πάσχουν από μυασθένεια gravis πρέπει να είναι σε επαγρύπνηση για τυχόν επιδείνωση των συμπτωμάτων τους με την έναρξη θεραπείας με στατίνες.
Όλοι οι ασθενείς που λαμβάνουν στατίνες καλό είναι να γνωρίζουν τα πιθανά συμπτώματα ώστε να επικοινωνήσουν με τον γιατρό τους αν παρατηρήσουν κάτι ανησυχητικό.
Μην διακόπτετε μόνοι σας τα φάρμακα
Η MHRA υπογραμμίζει ότι κανείς δεν πρέπει να διακόψει από μόνος του τη θεραπεία με στατίνες. Η συνέχιση ή διακοπή πρέπει να γίνεται πάντα μετά από ιατρική συμβουλή.
Προειδοποιήσεις και σε ευρωπαϊκό επίπεδο
Ανάλογη προειδοποίηση εξέδωσε στις αρχές του έτους και η Επιτροπή Φαρμακοεπαγρύπνησης του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων (EMA), σύμφωνα με σχετικό έγγραφο: PRAC recommendations (Ιανουάριος 2023).
Η επιτροπή εισηγήθηκε να προστεθούν σχετικές προειδοποιήσεις στα φύλλα οδηγιών των στατινών για την πιθανότητα εμφάνισης μυασθένειας gravis ή επιδείνωσης ήδη υπάρχουσας νόσου, ειδικά σε περιπτώσεις ταυτόχρονης λήψης πολλαπλών στατινών.
Η Βρετανία θα εφαρμόσει τις ίδιες αλλαγές. Επιπλέον, θα συμπεριληφθούν προειδοποιήσεις και για την οφθαλμική μορφή της μυασθένειας gravis.