Τα ξερά σύκα ήταν καθημερινή τροφή για τους αρχαίους Έλληνες, που φαίνεται πως γνώριζαν καλά τις ευεργετικές τους ιδιότητες. Μέχρι σήμερα, παραμένουν διατροφικός θησαυρός με μοναδική γεύση και υψηλή διατροφική αξία.
Μια νόστιμη καθημερινή συνήθεια
Τα αποξηραμένα σύκα είχαν ξεχωριστή θέση στο τραπέζι των αρχαίων Ελλήνων. Τα κατανάλωναν συχνά ως επιδόρπιο, τα λεγόμενα “τραγήματα”, προσφέροντας γλυκιά απόλαυση στο τέλος του γεύματος.
Η αξία τους δεν έχει μειωθεί με το πέρασμα των αιώνων. Σήμερα τα απολαμβάνουμε αποξηραμένα στον ήλιο, γεμιστά με ξηρούς καρπούς, μαγειρεμένα με μέλι, μέσα σε φαγητά ή σαλάτες. Τα ξερά σύκα είναι μια πραγματική υπερτροφή που προσφέρει πολλά οφέλη στον οργανισμό.
Από τη συκιά στην ξήρανση
Τα ξερά σύκα είναι ουσιαστικά τα αφυδατωμένα φρούτα της συκιάς, ενός φυλλοβόλου δέντρου που ευδοκιμεί σε όλη σχεδόν την Ελλάδα. Η αποξήρανσή τους προέκυψε από την ανάγκη των ανθρώπων να διατηρούν τα φρούτα για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Σύμφωνα με τα αρχαιολογικά ευρήματα, τα πρώτα ξερά σύκα εντοπίστηκαν σε μινωική έπαυλη στις Στέρνες Ακρωτηρίου Χανίων και χρονολογούνται περίπου μεταξύ 1340 και 1190 π.Χ. Από τότε μέχρι και σήμερα, η μέθοδος παραγωγής τους παραμένει σχεδόν αμετάβλητη.
Τα αποκαλούσαν ασκάδες ή ισχάδες, και ήταν ένα χειμωνιάτικο έδεσμα. Τα έβαζαν σε μεταλλικό σκεύος και τα ζέσταιναν στη φωτιά για να μελώσουν.
Μια παράδοση που δεν χάθηκε ποτέ
Για εκατοντάδες χρόνια, τα ξερά σύκα ήταν αγαπημένο προϊόν στα νησιά του Αιγαίου και του Ιονίου, στην Πελοπόννησο και την Κρήτη. Στις μέρες μας, η Κύμη ξεχωρίζει για την εξαιρετικής ποιότητας παραγωγή της, με το ξηρό σύκο Κύμης να κατέχει περίοπτη θέση στην ελληνική αγορά.
Διατροφική αξία και ευεργετικές ιδιότητες
Τα ξερά σύκα είναι εξαιρετικά πλούσια σε φυτικές ίνες και φυσικά σάκχαρα, ενώ περιέχουν σημαντικές ποσότητες σιδήρου, καλίου, σεληνίου και ασβεστίου. Επίσης, προσφέρουν μικρές ποσότητες βιταμινών Α και C.
Η αντιοξειδωτική τους σύνθεση έχει προστατευτική δράση στο καρδιαγγειακό σύστημα. Παράλληλα, συμβάλλουν στον «καθαρισμό» του οργανισμού, αφού οι φυτικές τους ίνες απορροφούν και αποβάλλουν τη χοληστερίνη, το περιττό λίπος και διάφορες τοξίνες.
Οι σπόροι κάνουν τη διαφορά
Το πιο ισχυρό τους «όπλο» στην αποτοξίνωση είναι οι μικροί, αλλά θαυματουργοί σπόροι τους. Και όσον αφορά τις θερμίδες; Δεν χρειάζεται να ανησυχείς! Είναι τα αποξηραμένα φρούτα με τις λιγότερες θερμίδες – περίπου 109 θερμίδες για δύο σύκα – και χάρη στην υψηλή περιεκτικότητά τους σε φυτικές ίνες, προσφέρουν έντονο αίσθημα κορεσμού.
Πώς να διαλέξεις και να τα διατηρήσεις
Τα καλά σύκα πρέπει να είναι μαλακά στην αφή. Για να διατηρηθούν, φυλάσσονται σε δροσερό και ξηρό μέρος. Τοποθέτησέ τα σε μεταλλικό κουτί με λαδόκολλα και ενδιάμεσα φύλλα δάφνης για επιπλέον συντήρηση και άρωμα.
Στην κουζίνα και τη ζαχαροπλαστική
Τα ξερά σύκα έχουν αμέτρητες χρήσεις στη μαγειρική και τη ζαχαροπλαστική. Μπορούν να μπουν σε γεμίσεις για κρέας, να εμπλουτίσουν κομπόστες και σαλάτες, να προστεθούν σε κέικ, μπισκότα, τάρτες ή να γίνουν τρουφάκια.
Συνδυάζονται ιδανικά με άλλους αποξηραμένους καρπούς, ξηρούς καρπούς και σουσάμι, ενώ η απόλυτη γαστρονομική τους κορύφωση έρχεται όταν σερβίρονται με προσούτο και γραβιέρα ή με γαλλικό τυρί σεβρ.