Το επεισόδιο που σημειώθηκε στην Εθνική Πινακοθήκη τη Δευτέρα (10/3) έχει προκαλέσει έντονες συζητήσεις. Ο βουλευτής της «Νίκης», Νίκος Παπαδόπουλος, προχώρησε σε βανδαλισμό έργων τέχνης, θεωρώντας ότι προσέβαλλαν τα ιερά σύμβολα της Χριστιανοσύνης. Το περιστατικό αυτό έφερε στο προσκήνιο το διαχρονικό ερώτημα: Πού σταματά η ελευθερία της τέχνης και πού ξεκινά η προσβολή των θρησκευτικών συμβόλων; Ο Μητροπολίτης Μεσσηνίας Χρυσόστομος, με δημόσια παρέμβασή του, έδωσε τη δική του οπτική.
Τέχνη χωρίς όρια ή προσβολή των θρησκευτικών συμβόλων;
«Είναι όντως άξιο σεβασμού ότι: “δεν υπάρχει λογοκρισία στην τέχνη”. Είναι όμως κάθε δημιουργική έκφραση μορφή τέχνης;» διερωτάται ο Μητροπολίτης. Η κριτική του επικεντρώνεται στην αναπαράσταση ιερών προσώπων με τρόπο που, κατά τη γνώμη του, διαστρεβλώνει το ανθρώπινο κάλλος και παραμορφώνει την έννοια της ηθικής.
Το ζήτημα δεν είναι καινούργιο. Κατά καιρούς, έργα τέχνης έχουν προκαλέσει αντιδράσεις λόγω του τρόπου με τον οποίο απεικονίζουν θρησκευτικά σύμβολα. Το ερώτημα που τίθεται είναι αν η ελευθερία της καλλιτεχνικής έκφρασης περιλαμβάνει και την προσβολή της πίστης μιας μεγάλης μερίδας του πληθυσμού.
Αντίδραση, αλλά όχι βανδαλισμός
Παρά την κριτική του για την προσβολή των θρησκευτικών συμβόλων, ο Μητροπολίτης Χρυσόστομος ξεκαθαρίζει ότι η αντίδραση δεν μπορεί να λαμβάνει τη μορφή βίας ή καταστροφής. «Βεβαίως, μια προκλητική καλλιτεχνική προβολή που θίγει τη θρησκευτικότητα δεν γίνεται αποδεκτή από όλους. Ωστόσο, αυτό δεν δικαιολογεί τον βανδαλισμό και την καταστροφή σε έναν δημόσιο εκθεσιακό χώρο», τονίζει.
Ο δημόσιος χώρος της τέχνης είναι πεδίο διαλόγου και αξιολόγησης. Τα εκθέματα κρίνονται θετικά ή αρνητικά, αλλά πάντοτε στο πλαίσιο της ιστορίας και της παράδοσης του λαού που τα φιλοξενεί. Η ελληνική παράδοση, όπως επισημαίνει ο Μητροπολίτης, είναι στενά συνδεδεμένη με τη Χριστιανοσύνη, γεγονός που καθιστά ακόμη πιο ευαίσθητο το ζήτημα.
Δύο μέτρα και δύο σταθμά στη διακωμώδηση της θρησκείας;
Η συζήτηση δεν περιορίζεται μόνο στο συγκεκριμένο περιστατικό. Όπως επισημαίνει ο Μητροπολίτης, δεν είναι η πρώτη φορά που καλλιτέχνες επιλέγουν να σατιρίσουν τη θρησκευτική πίστη των Ορθοδόξων Χριστιανών. Ωστόσο, σε παρόμοιες περιπτώσεις που αφορούν άλλες θρησκείες, οι αντιδράσεις της κοινωνίας φαίνεται να διαφέρουν.
«Εύλογα το λαϊκό θρησκευτικό αίσθημα ρωτά: Εάν θα μπορούσαν κάποιοι καλλιτέχνες να δημιουργήσουν αντίστοιχες παραμορφωτικές εκφράσεις προσώπων ή θεμάτων, τα οποία αφορούν το Κοράνι ή τη θρησκευτικότητα των ισλαμιστών και ακόμη να τους χαρακτηρίσουν ως σκοταδιστές και οπισθοδρομικούς επειδή αντιδρούν, όπως τολμούν για τους Χριστιανούς;»
Η δήλωσή του αναδεικνύει την αίσθηση ανισότητας που υπάρχει σε τέτοια ζητήματα, καθώς οι αντιδράσεις διαφέρουν ανάλογα με τη θρησκεία που θίγεται.
Η τέχνη, η ευθύνη και τα όρια
Το συμπέρασμα του Μητροπολίτη είναι ξεκάθαρο: Οι καλλιτέχνες και όσοι τους υποστηρίζουν πρέπει να σκεφτούν σοβαρά τις συνέπειες των πράξεών τους. «Ας σοβαρευτούν λοιπόν οι καλλιτέχνες και όλοι αυτοί που τους υποστηρίζουν, γιατί οι καιροί δεν ενδείκνυνται για τέτοιου είδους καλλιτεχνικές υπερβάσεις και θρησκευτικές αντιπαραθέσεις.»
Τώρα όλες οι ειδήσεις του alldaynews.gr στο Google News.
To «alldaynews.gr» αποποιείται κάθε ευθύνη από τις αναδημοσιεύσεις άρθρων τρίτων ιστοσελίδων, για τα οποία (άρθρα) την ευθύνη την έχει ο υπογράφων ως πηγή.
