Μέλι που περιέχει καρκινογόνα και απαγορευμένα συστατικά έχει διανεμηθεί σε πολλές χώρες της Ευρώπης, προκαλώντας κινητοποίηση των αρχών. Η ουσία που εντοπίστηκε είναι η μετρονιδαζόλη – ένα κτηνιατρικό φάρμακο απολύτως απαγορευμένο για χρήση σε μελισσοκομία.
Απαγορευμένη ουσία σε γνωστό μέλι
Το μέλι περιείχε μετρονιδαζόλη (Metronidazole), μια δραστική ουσία που απαγορεύεται πλήρως για χρήση σε ζώα παραγωγής τροφίμων, όπως οι μέλισσες, καθώς θεωρείται πιθανώς καρκινογόνος και μεταλλαξιογόνος για τον άνθρωπο. Ακόμη και ελάχιστα κατάλοιπα της θεωρούνται μη αποδεκτά, ενώ βάσει των ευρωπαϊκών κανονισμών (Κανονισμός (ΕΚ) 37/2010 και Κανονισμός (ΕΕ) 2019/6), η παρουσία της στα τρόφιμα απαγορεύεται σε κάθε ποσότητα.
Παρά τις αυστηρές ρυθμίσεις, το προϊόν είχε ήδη διανεμηθεί σε αρκετές χώρες της Ε.Ε.
Ανακλήσεις από την G.B. Ambrosoli και οι δηλώσεις για ποιότητα
Η εταιρεία G.B. Ambrosoli S.p.A., γνωστή για τα προϊόντα μελιού της στην Ευρώπη, δηλώνει στην ιστοσελίδα της ότι οι πρώτες ύλες υποβάλλονται σε “αυστηρούς ελέγχους ανάλυσης, τόσο σε εσωτερικά όσο και σε εξωτερικά εργαστήρια”, με στόχο την “πλήρη απουσία αντιβιοτικών, φυτοφαρμάκων και νοθευμένων ουσιών”.
Ωστόσο, η εταιρεία προχώρησε στην απόσυρση πολλών προϊόντων από την ιταλική αγορά. Συγκεκριμένα, ανακλήθηκαν συσκευασίες 175g, 250g, 500g και 600g, καθώς και ειδικά προϊόντα τύπου “Mielness Mielprotein” με σοκολατένια γεύση, με ημερομηνίες λήξης από Φεβρουάριο έως και Μάρτιο του 2028.
Ειδοποίηση μέσω του συστήματος RASFF
Το Ευρωπαϊκό Σύστημα Ταχείας Προειδοποίησης για τα Τρόφιμα και τις Ζωοτροφές (RASFF) εξέδωσε ειδοποίηση με τον κωδικό 2025.8251, την οποία κοινοποίησε η Ιταλία. Σύμφωνα με την αναφορά, η ουσία μετρονιδαζόλη βρέθηκε σε συγκέντρωση 2,7 mg/Kg, ενώ το επιτρεπόμενο όριο είναι απολύτως μηδενικό.
Η ειδοποίηση χαρακτηρίστηκε «πληροφοριακή για παρακολούθηση», ωστόσο το μέλι είχε ήδη φτάσει σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες, ανάμεσά τους η Αλβανία, η Αυστρία, το Βέλγιο, η Γαλλία, η Ιταλία, η Μάλτα, η Ισπανία, η Ελβετία, το Ηνωμένο Βασίλειο και το Σαν Μαρίνο.
Εθνικές αντιδράσεις και μέτρα ανάκλησης
Η Ιταλία, ως χώρα προέλευσης και ειδοποίησης, ξεκίνησε αμέσως τις ανακλήσεις και ενημέρωσε τις αρμόδιες αρχές σε άλλες χώρες. Η Μάλτα δέσμευσε παρτίδες του μελιού, προχώρησε σε δημόσια ανακοίνωση και διέταξε την καταστροφή των προϊόντων.
Στη Γαλλία, οι ύποπτες παρτίδες αποσύρθηκαν από την αγορά. Στο Βέλγιο, η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Ασφάλειας Τροφίμων (FAVV) συνεργάστηκε για την απόσυρση του προϊόντος “Miele – Bloemenhoning (μέλι ανθέων)”, λόγω υψηλής περιεκτικότητας σε μετρονιδαζόλη. Το μέλι αυτό, ιταλικής παραγωγής, είχε κυκλοφορήσει στην αγορά από 6 Οκτωβρίου έως 8 Νοεμβρίου 2025 και διανεμήθηκε από την εταιρεία Stival στις Βρυξέλλες.
Η ανάκληση αφορά βάζα 175g με ημερομηνία ανάλωσης 31 Μαρτίου 2028 και αριθμούς παρτίδας D0311 και D0313. Οι καταναλωτές κλήθηκαν να μην καταναλώσουν το προϊόν και να το επιστρέψουν στο σημείο αγοράς για αποζημίωση.
Η μετρονιδαζόλη και οι κίνδυνοι για την υγεία
Τα υπολείμματα κτηνιατρικών φαρμάκων στο μέλι αποτελούν σοβαρή παραβίαση των ευρωπαϊκών προδιαγραφών και φανερώνουν μόλυνση της πρώτης ύλης με μη επιτρεπτές ουσίες. Αντιβιοτικά και αντιπαρασιτικά μπορεί να περάσουν στο τελικό προϊόν και να προκαλέσουν προβλήματα υγείας — από αλλεργικές αντιδράσεις έως τοξικότητα, καρκινογένεση ή ανάπτυξη φαρμακευτικής ανθεκτικότητας.
Η μετρονιδαζόλη έχει απαγορευτεί πλήρως για χρήση σε όλα τα ζώα παραγωγής τροφίμων στην Ε.Ε., δηλαδή σε ζώα που παράγουν γάλα, κρέας, αυγά ή μέλι. Ο λόγος είναι η πιθανή καρκινογόνος επίδραση στον άνθρωπο. Η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) και ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (EMA) την έχουν εντάξει στις μη επιτρεπόμενες ουσίες για την τροφική αλυσίδα.
Γι’ αυτό και η Ε.Ε. έχει θεσπίσει μηδενική ανοχή στην ανίχνευση της ουσίας στα τρόφιμα.
Πώς φτάνει η ουσία στο μέλι
Η μετρονιδαζόλη μπορεί να βρεθεί στο μέλι μόνο σε περιπτώσεις παράνομης χρήσης στη μελισσοκομία, κυρίως για την αντιμετώπιση ασθενειών των μελισσών, όπως η ευρωπαϊκή και η αμερικανική σηψιγονία ή η νοζεμίαση. Η ουσία απορροφάται εύκολα και παραμένει στα προϊόντα της κυψέλης, γεγονός που σημαίνει ότι μπορεί να εντοπιστεί στο τελικό προϊόν ακόμα και αρκετές εβδομάδες ή μήνες μετά την εφαρμογή της.
Πηγή: cibum.gr