Οι ενοχλήσεις από τα εκκολπώματα εντέρου μπορεί να γίνουν πιο έντονες όταν η διατροφή δεν είναι κατάλληλη. Αν ξέρετε ότι έχετε εκκολπώματα, ορισμένες τροφές καλό είναι να μένουν μακριά από το πιάτο σας, γιατί τα ερεθίζουν και επιβαρύνουν τη λειτουργία του εντέρου. Ευτυχώς, με κάποιες απλές αλλαγές στη διατροφή και στις συνήθειες, μπορείτε να μειώσετε τις κρίσεις και να φροντίσετε την υγεία του εντέρου σας.
Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο
Τα εκκολπώματα είναι μικρές «σακούλες» που σχηματίζονται στο τοίχωμα του παχέος εντέρου, κυρίως σε άτομα που ακολουθούν δυτικού τύπου διατροφή, με πολλά επεξεργασμένα φαγητά και λίγες φυτικές ίνες. Η καθιστική ζωή επιδεινώνει την κατάσταση.
Η συχνότητά τους αυξάνεται με την ηλικία: περίπου 20% των ατόμων στα 40 έχουν εκκολπώματα, αλλά το ποσοστό αυτό ξεπερνά το 60% σε άτομα άνω των 60 ετών. Οι μελέτες δείχνουν ότι η κατανάλωση κόκκινου κρέατος και η έλλειψη φυτικών ινών συμβάλλουν σημαντικά στην εμφάνιση εκκολπωματικής νόσου.
Διαφορετική διατροφή ανάλογα με τη φάση
Αν έχετε εκκολπώματα, είναι σημαντικό να προσαρμόζετε τη διατροφή σας ανάλογα με το αν είστε σε φάση έξαρσης ή ύφεσης. Σε κάθε περίπτωση, στόχος είναι να μειωθεί ο κίνδυνος φλεγμονών και επιπλοκών, όπως η αιμορραγία.
Τι να προτιμάτε σε φάση έξαρσης
Όταν έχετε εκκολπωματίτιδα (δηλαδή φλεγμονή), οι ειδικοί από το Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Northwestern στις ΗΠΑ προτείνουν να καταναλώνετε για μερικές ημέρες μόνο διαυγή υγρά, ώστε να ξεκουραστεί το έντερο:
- Ζωμό από κοτόπουλο, μοσχάρι ή λαχανικά, χωρίς ίνες
- Σουρωμένο χυμό μύλου, σταφυλιού ή μούρων
- Νερό
- Ροφήματα με ηλεκτρολύτες
- Τσάι ή καφέ χωρίς γάλα ή κρέμα
Διαβάστε ακόμα: Τι είναι τα εκκολπώματα του εντέρου και πώς αντιμετωπίζονται
Αν τα συμπτώματα είναι ήπια ή αρχίζουν να υποχωρούν, μπορείτε να εντάξετε εύπεπτες τροφές με λίγες φυτικές ίνες:
- Λευκό ψωμί, λευκά ζυμαρικά, άσπρο ρύζι, ανάλατα λευκά κράκερ
- Μπανάνα, κομπόστα, βρασμένα μήλα ή αχλάδια χωρίς φλούδα
- Βραστά λαχανικά όπως καρότο, πατάτα ή κολοκύθι
- Κοτόπουλο χωρίς πέτσα, ψάρι, αυγό, τόφου
- Γαλακτοκομικά με λίγα λιπαρά, αν τα αντέχετε (π.χ. γιαούρτι, λευκό γάλα, κότατζ)
Αποφύγετε αυτά τα τρόφιμα σε φάση έξαρσης
Για να μειώσετε τα συμπτώματα και να βοηθήσετε την αποκατάσταση, αποφύγετε τροφές που προκαλούν ερεθισμό:
- Τηγανητά και φαγητά με πολλά λιπαρά
- Πικάντικα φαγητά και πολλά μπαχαρικά
- Κόκκινο και επεξεργασμένο κρέας
- Αλκοόλ
- Γλυκά, αναψυκτικά, καραμέλες και τροφές με ζάχαρη
Οι κρίσεις της εκκολπωματίτιδας υποχωρούν συνήθως μέσα σε 1–2 εβδομάδες, όταν ακολουθείται η κατάλληλη διατροφή.
Διατροφή για μακροχρόνιο έλεγχο
Τα εκκολπώματα δεν είναι προσωρινό πρόβλημα. Για να προλάβετε τις εξάρσεις και τις φλεγμονές, είναι απαραίτητο να προσέχετε τη διατροφή σας σε καθημερινή βάση.
Περιορίστε στο ελάχιστο:
- Τηγανητά και λιπαρά φαγητά
- Γλυκά και ζαχαρούχα προϊόντα
- Αλκοόλ
- Πρόχειρα φαγητά με πολύ αλάτι και συντηρητικά
Αντί αυτών, προτιμήστε φρούτα και λαχανικά με φυτικές ίνες, όσπρια, δημητριακά και ζυμαρικά ολικής άλεσης. Αυτά βοηθούν στη διατήρηση καλής εντερικής λειτουργίας και στην αποφυγή νέων κρίσεων.
Οι ξηροί καρποί και οι σπόροι δεν είναι πλέον απαγορευτικοί
Παλαιότερα θεωρούνταν πως οι τροφές με σπόρους και ξηρούς καρπούς προκαλούν φλεγμονές στα εκκολπώματα, όμως οι απόψεις έχουν αλλάξει. Όπως εξηγούν ειδικοί από την Κλινική Μάγιο στη Μινεσότα, μπορείτε να τα καταναλώνετε, αρκεί να τα μασάτε πολύ καλά και να παρατηρείτε πώς αντιδρά το σώμα σας.
Οργανώστε καλύτερα τις διατροφικές σας συνήθειες
Η τακτική κατανομή του φαγητού μέσα στην ημέρα είναι επίσης σημαντική. Συνδυάστε την ισορροπημένη διατροφή με επαρκή κατανάλωση νερού και καθημερινή σωματική δραστηριότητα, όπως περπάτημα, για να τονώσετε την εντερική κινητικότητα.
Χρήσιμες συμβουλές
- Αποφύγετε τρόφιμα που προκαλούν αέρια, όπως λάχανο και πολλά όσπρια.
- Περιορίστε τους ξηρούς καρπούς και τους σπόρους αν σας φέρνουν ενοχλήσεις.
- Προτιμήστε μαγειρεμένα λαχανικά αντί για ωμά.
- Πίνετε άφθονο νερό καθημερινά.
- Αυξήστε τις φυτικές ίνες σταδιακά, με τη βοήθεια γιατρού ή διατροφολόγου.
Η σημασία της ενημέρωσης και της πρόληψης
Η εκκολπωματική νόσος αφορά ένα σημαντικό ποσοστό του πληθυσμού και έχει άμεση σχέση με τη διατροφή. Αν ορισμένες τροφές ερεθίζουν τα εκκολπώματα, μπορούν να προκαλέσουν πόνο και φλεγμονή. Γι’ αυτό είναι κρίσιμο να γνωρίζετε ποιες τροφές να αποφεύγετε και να επιλέγετε ήπια, εύπεπτα γεύματα που στηρίζουν την καλή λειτουργία του εντέρου.
Η σωστή ενημέρωση, η καθημερινή φροντίδα και η προσαρμοσμένη διατροφή μπορούν να σας ανακουφίσουν από τα ενοχλητικά συμπτώματα και να περιορίσουν τις εξάρσεις της νόσου.