Δημόσιο: Πόσο πιθανή είναι η επαναφορά του 13ου και 14ου μισθού – Το κόστος και η θέση της κυβέρνησης
Η πιθανότητα επαναφοράς του 13ου και 14ου μισθού για τους δημοσίους υπαλλήλους αποτελεί αντικείμενο συζήτησης το τελευταίο διάστημα, με την κυβέρνηση να τοποθετείται σχετικά. Το συνολικό ετήσιο κόστος αυτής της κίνησης εκτιμάται στα 2,1 δισεκατομμύρια ευρώ. Την ίδια στιγμή, η απόφαση για το θέμα αναμένεται να κριθεί από την ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) στις 6 Ιουνίου 2025, μετά από προσφυγή της ΑΔΕΔΥ.
Η προσφυγή της ΑΔΕΔΥ και το συνταγματικό ερώτημα
Η ΑΔΕΔΥ προσέφυγε στο ΣτΕ ζητώντας να εξεταστεί εάν η μη επαναφορά των επιδομάτων εορτών και αδείας (ο γνωστός 13ος και 14ος μισθός) παραβιάζει το Σύνταγμα, την Οδηγία 2041/2022/ΕΕ και τον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ε.Ε. Το ζήτημα αφορά όλους τους δημοσίους υπαλλήλους, καθώς η αγωγή που κατατέθηκε στο Διοικητικό Πρωτοδικείο Αθηνών στοχεύει στην επιστροφή των εν λόγω επιδομάτων, όπως αυτά ίσχυαν παραδοσιακά στο Δημόσιο.
Τι λέει η κυβέρνηση
Σε πρόσφατη απάντησή του στη Βουλή, ο υφυπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Θάνος Πετραλιάς, σημείωσε ότι το συνολικό κόστος της επαναφοράς υπολογίζεται πλέον στα 2,3 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως, λόγω πρόσφατων αυξήσεων στους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων. Υπογράμμισε, μάλιστα, ότι τέτοια κίνηση θα ξεπερνούσε τα όρια των δημοσιονομικών δυνατοτήτων της χώρας, με συνέπειες στο ευρωπαϊκό δημοσιονομικό πλαίσιο.
«Δεν υπάρχουν άλλα 2,5 δισεκατομμύρια ευρώ για να δοθούν. Αυτή είναι η αλήθεια», δήλωσε ο κ. Πετραλιάς, τονίζοντας πως οποιαδήποτε υπέρβαση θα οδηγούσε σε διαδικασίες υπερβολικού ελλείμματος και την επιβολή αντίμετρων από την Ε.Ε.
Οι αυξήσεις που έχουν ήδη εφαρμοστεί
Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι έχει ήδη προβεί σε σημαντικές παρεμβάσεις για τη βελτίωση των αποδοχών των δημοσίων υπαλλήλων. Συγκεκριμένα, τα τελευταία δύο χρόνια υλοποιήθηκαν 15 αυξήσεις, οι οποίες περιλαμβάνουν:
- Αναμόρφωση του μισθολογίου των γιατρών του ΕΣΥ με κόστος 65 εκατομμύρια ευρώ.
- Κατάργηση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης, με κόστος 202 εκατομμύρια ευρώ.
- Αύξηση των αποδοχών κατά 70 ευρώ για όλους τους δημοσίους υπαλλήλους, με συνολικό κόστος 558 εκατομμύρια ευρώ.
- Αυξήσεις σε οικογενειακές παροχές, επιδόματα ευθύνης, παραμεθορίου και άλλα ειδικά επιδόματα.
Οι παρεμβάσεις αυτές έχουν ήδη κοστίσει 1,4 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως.
Νέες παρεμβάσεις για τα έτη 2025-2027
Ο κ. Πετραλιάς ανακοίνωσε έξι νέες αυξήσεις που θα εφαρμοστούν σταδιακά έως το 2027, με συνολικό κόστος 1,16 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως. Αυτές περιλαμβάνουν:
- Αύξηση της νυχτερινής αποζημίωσης για ένστολους.
- Θέσπιση κινήτρου επίτευξης στόχων στο Δημόσιο.
- Μείωση ασφαλιστικών εισφορών.
- Αύξηση του επιδόματος επικινδυνότητας για τα Σώματα Ασφαλείας και τις Ένοπλες Δυνάμεις.
Οι προτεραιότητες του προϋπολογισμού
Η κυβέρνηση επισημαίνει ότι οι δημοσιονομικοί στόχοι είναι σαφείς: ο έλεγχος των δαπανών για να αποφευχθούν ελλείμματα. Σύμφωνα με τον υφυπουργό, τα ποσά που διατίθενται για αυξήσεις στους δημοσίους υπαλλήλους περιορίζουν τις δυνατότητες περαιτέρω παρεμβάσεων.
Η κοινωνική διάσταση των παρεμβάσεων
Εκτός από τις αυξήσεις, η κυβέρνηση έχει λάβει μέτρα που επηρεάζουν ευρύτερα κοινωνικά στρώματα, όπως η μείωση φόρων, η κατάργηση προμηθειών στις τράπεζες για χαμηλοσυνταξιούχους και η απαλλαγή από τη φαρμακευτική δαπάνη για ευάλωτες ομάδες.
Η κυβέρνηση φαίνεται να αποκλείει την επαναφορά του 13ου και 14ου μισθού, προτάσσοντας το υψηλό κόστος και τις δημοσιονομικές συνέπειες. Ωστόσο, παραμένει σε εξέλιξη η κρίσιμη απόφαση του ΣτΕ, η οποία μπορεί να καθορίσει την επόμενη μέρα για τους δημοσίους υπαλλήλους.