Μία αρχαία επιγραφή, η οποία χρονολογείται πριν από 2.100 χρόνια και βρέθηκε κοντά στο Kımıldağı (Όρος Κιμίλ) στο χωριό Ένεβλερ της επαρχίας Γκέργκερ του Αντιγιαμάν, αναμένεται να ρίξει φως στην ιστορία του αρχαίου κρατιδίου της Κομμαγηνής αλλά και της ανθρωπότητας.
Το βασίλειο της Κομμαγηνής
Το Βασίλειο της δυναστείας της Κομμαγηνής, υπερηφανευόταν για την καταγωγή του τόσο από τον Μέγα Αλέξανδρο, όσο και από τους Αχαιμενίδες. Ο βασιλιάς Αντίοχος Α΄ (69-34 π.Χ.) διεκδίκησε την καταγωγή του από τον Δαρείο Α΄ μέσω του Ορόντη του Βακτριανού, ένθερμου υποστηρικτή του Αρταξέρξη Β΄ κατά του Κύρου και των 10.000, που παντρεύτηκε την κόρη του Αρταξέρξη.
Το Βασίλειο της Κομμαγηνής, ήταν ένα μικρό βασίλειο που προσπάθησε να ισορροπήσει την ιρανική κληρονομιά του με την πολιτική πραγματικότητα, ως μέρος του ελληνορωμαϊκού κόσμου. Διατήρησε την ταυτότητά του από το 163 π.Χ., μέχρι που έγινε μέρος της ρωμαϊκής επαρχίας της Συρίας το 72 μ.Χ.
Ο Αντίοχος Α’ υποστήριξε τον Πομπήιο εναντίον του Μιθραδάτη ΣΤ΄ του Πόντου και αναφέρεται στον εαυτό του με περηφάνεια ως Φιλορωμαίο («εραστής της Ρώμης» ). Όχι μόνο θεωρούσε τον εαυτό του θεό, αλλά φιλοδοξούσε να είναι και ο οικουμενικός θεός που θα συμφιλιώνει όλες τις θρησκείες: Οι τέσσερις θεότητες του, εκτός από τον εαυτό του, ήταν οι Δίας/Αχουραμάσδα, Απόλλων/Ερμής/Μιθράς/Ήλιος, Αρταγένης/Ηρακλής/Άρης και Κομμαγηνής. Ο τάφος του βρίσκεται στην κορυφή του όρους Νεμρούτ.
Τυχαία ανακάλυψη του αετώματος από χωρικούς
Στις 26 Σεπτεμβρίου 2023, χωρικοί που είδαν ένα ανάγλυφο αέτωμα κοντά στο Κιμιλντάγκι, το ανέφεραν στη Διεύθυνση του Μουσείου Αντιγιαμάν. Οι αρμόδιες ομάδες ερεύνησαν τον χώρο και διαπίστωσαν ότι η περιοχή ήταν λατρευτικός χώρος (ιερή περιοχή).
Αρχαιολογικές ομάδες ανακάλυψαν στην περιοχή το ανάγλυφο το οποίο απεικονίζει μία σκηνή χειραψίας και στήλες, οι οποίες φέρουν επιγραφές. Λόγω του τραχέος εδάφους και των απότομων, βραχωδών πλαγιών, τα αντικείμενα που ανασύρθηκαν, μεταφέρθηκαν αεροπορικώς στην αρχαία πόλη Περρέ, με στρατιωτικό ελικόπτερο και ανέλκυση με σχοινιά.
Η ερμηνεία των ερευνητών
Ο Charles Crowther από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, και η καθηγήτρια Margherita Facella από το Πανεπιστήμιο της Πίζας ήρθαν στην περιοχή για να μελετήσουν το εύρημα.
«Στις επιγραφές, ο Αντίοχος Α’, Βασιλεύς της Καμμαγηνής, έδωσε οδηγίες, ειδικά στους πολίτες», είπε η καθηγήτρια Margherita Facella.
Τονίζοντας τη σημασία της επιγραφής, η Facella είπε: «Είναι μια επιγραφή που θα ρίξει φως στην ιστορία της ανθρωπότητας και της Κομμαγηνής. Είναι τιμή μας να συμμετέχουμε στην εξέτασή του και να συμβάλλουμε στην κατανόηση της ιστορίας της Κομμαγηνής.