Ένα παράνομο ηλεκτρονικό κατάστημα στην Ολλανδία, που διέθετε επικίνδυνα φαρμακευτικά σκευάσματα χωρίς συνταγή, βρίσκεται στο επίκεντρο έρευνας για δεκάδες θανάτους, μεταξύ των οποίων και ανήλικοι.
Οι πρώτες συλλήψεις και η αρχή της έρευνας
Οι ιδιοκτήτες του ιστότοπου συνελήφθησαν τον Αύγουστο και θεωρούνται ύποπτοι για παράνομη διακίνηση φαρμακευτικών ουσιών, καθώς και για πώληση φαρμάκων χωρίς τις απαιτούμενες ιατρικές συνταγές.
Ολλανδοί εισαγγελείς ανακοίνωσαν ότι εξετάζουν τουλάχιστον 49 θανάτους που ενδέχεται να σχετίζονται με το παράνομο ηλεκτρονικό κατάστημα, το οποίο έκλεισε τους καλοκαιρινούς μήνες.
Οι ουσίες και το κενό στον νόμο
Σύμφωνα με την εισαγγελία, οι άνδρες φέρονται να διέθεταν στην αγορά ιδιαίτερα εθιστικά φάρμακα, συνταγογραφούμενα συνήθως για άγχος ή προβλήματα ύπνου, όπως κεταμίνη ή φλουβρομαζεπάμη. Δεν είχαν άδεια για την πώληση αυτών των ουσιών και, όπως εκτιμάται, δεν προειδοποιούσαν τους αγοραστές για τους κινδύνους. Υπολογίζεται ότι απέσπασαν εκατομμύρια ευρώ από το κατάστημα, το οποίο σταμάτησε τη λειτουργία του το περασμένο καλοκαίρι.
Οι δύο κατηγορούμενοι είχαν καταδικαστεί και παλαιότερα, πέρυσι, για εισαγωγή ναρκωτικών, με ποινή κοινοφελούς εργασίας. Είχαν αξιοποιήσει ένα κενό της ολλανδικής νομοθεσίας που επέτρεπε τη διάθεση ουσιών αν η χημική τους σύνθεση άλλαζε έστω και λίγο, με αποτέλεσμα να μην υπάγονται άμεσα σε απαγόρευση. Από την 1η Ιουλίου όμως ισχύει τροποποιημένος νόμος που απαγορεύει πλέον ολόκληρες ομάδες ουσιών ανεξάρτητα από τις μικρές τροποποιήσεις στη σύνθεσή τους. Αντίστοιχος νόμος ίσχυε ήδη από το 2017.
Οι αναφορές των αρχών για τους πρώτους θανάτους
Η εισαγγελία διερευνά τώρα τη σύνδεση μεταξύ 49 θανάτων και του ιστότοπου. Στις 27 από αυτές τις περιπτώσεις υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις απευθείας σχέσης με το funcaps.nl — είτε μέσω ουσιών που χρησιμοποίησε ο αποθανών είτε μέσω αντικειμένων του καταστήματος που βρέθηκαν στο σπίτι.
«Αυτή είναι πιθανώς μόνο η κορυφή του παγόβουνου»
Πρόσφατα προστέθηκαν 18 ακόμη περιπτώσεις θανάτων, ενώ το περασμένο Σαββατοκύριακο τέσσερις ακόμη οικογένειες επικοινώνησαν με την αστυνομία. Έτσι, ο προσωρινός απολογισμός της εισαγγελίας ανέρχεται πλέον σε 49 θανάτους συνολικά. Ανάμεσά τους και δύο ανήλικοι· ήταν μόλις 17 ετών όταν έκαναν την πρώτη τους παραγγελία στο funcaps.nl. «Αυτοί οι νεαροί ενήλικες είχαν ακόμα τη ζωή τους μπροστά τους», δήλωσε ο εισαγγελέας.
Μερικοί γονείς είχαν ζητήσει από το funcaps να σταματήσει να στέλνει ουσίες στα παιδιά τους — χωρίς αποτέλεσμα. «Παρ’ όλα αυτά, οι ουσίες συνέχισαν να εισέρχονται στη ζωή των παιδιών τους σε δέματα με παραπλανητικούς αποστολείς. Δεν μπορούσαν να προστατεύσουν τα παιδιά τους από αυτό».
Τις τελευταίες ημέρες έχουν συγκεντρωθεί αρκετές μαρτυρίες συγγενών θυμάτων. Ανάμεσά τους και ο Marijn Bom, ο οποίος έχασε τον γιο του Luca (19) από χρήση ναρκωτικών. Ο Bom βρήκε τον γιο του νεκρό στο κρεβάτι, με ένα χάπι αγορασμένο από το funcaps, το οποίο θεωρείται πιθανώς θανατηφόρο.
Η Lydia μίλησε επίσης για τον γιο της, Mathias (26), που αγόρασε παράνομα ηρεμιστικά από το funcaps.nl. Υπό την επήρεια αυτών των ουσιών, ο Mathias περπατούσε στον αυτοκινητόδρομο όταν χτυπήθηκε από διερχόμενο αυτοκίνητο. Η κατάθεσή της δόθηκε το περασμένο Σαββατοκύριακο στο VRT NWS.
Ο δικηγόρος των κατηγορουμένων δεν έχει μέχρι στιγμής ανταποκριθεί σε αίτημα για δήλωση. Σύμφωνα όμως με ολλανδικά μέσα ενημέρωσης, είχε υποστηρίξει στο δικαστήριο ότι οι πελάτες γνώριζαν πάντα τι αγόραζαν και ότι τα προϊόντα στον ιστότοπο έφεραν ενδείξεις για τους κινδύνους που σχετίζονταν με τη χρήση τους.