Το Πάσχα με φόντο τη θάλασσα και το νησιώτικο τοπίο είναι από μόνο του πιο ξεχωριστό…
Πόσο μάλλον όταν γίνεται σε νησιά με τα δικά τους, ιδιαίτερα έθιμα.
Σύρος με την ένωση καθολικών και ορθόδοξων
Η πρωτεύουσα των Κυκλάδων, η Σύρος, με την ορθόδοξη και την καθολική εκκλησία να δεσπόζουν σε δύο λόφους της Ερμούπολης, με την κεντρική πλατεία Μιαούλη, το θέατρο Απόλλων και την κουλτούρα της, μπορεί να υπερηφανεύεται για ένα μοναδικό Πάσχα. Η Σύρος είναι μια από τις λίγες περιοχές στον κόσμο, όπου οι καθολικοί γιορτάζουν το Πάσχα τους μαζί με τους ορθόδοξους.
Τη Μεγάλη Παρασκευή οι επιτάφιοι βγαίνουν στους δρόμους των χωριών και της πρωτεύουσας, ενώ στην κεντρική πλατεία της Ερμούπολης, συναντιούνται οι τέσσερις επιτάφιοι των ενοριών και ψέλνουν μαζί με τη χορωδία του Αγίου Νικολάου και τους ιεροψάλτες τα τροπάρια της ημέρας.
Μετά τη λειτουργία της Ανάστασης, οι Καθολικοί κάνουν την περιφορά αγάλματος του Χριστού, τοποθετημένου σε χρυσό κουβούκλιο, στολισμένου με βιολέτες, λεμονανθούς και πασχαλιές, ενώ η πρώτη Ανάσταση το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου, συνοδεύεται από ηχηρά χτυπήματα των στασιδιών, τα οποία οι πιστοί επαναλαμβάνουν για τουλάχιστον μισή ώρα.
Μόνο όσοι έχουν βρεθεί το Πάσχα στην Κέρκυρα, μπορούν να καταλάβουν τι σημαίνει ο εορτασμός του στο νησί των Φαιάκων. Με φόντο τα περίφημα καντούνια, τα στενά πλακόστρωτα σοκάκια της παλιάς πόλης, τα ενετικά αρχοντικά και μια φύση που φοράει τα καλά της, το Πάσχα στην Κέρκυρα τα συνδυάζει όλα: κατανυκτική ατμόσφαιρα, ανοιξιάτικο τοπίο και φυσικές ομορφιές, έθιμα και παραδόσεις που δε συναντάμε πουθενά αλλού. Παρακολουθήστε τη λειτουργία της Μεγάλης Πέμπτης στην Καθολική Μητρόπολη της Πλατείας Δημαρχείου, όπου 12 αναμμένα κεριά σβήνουν κάθε φορά που τελειώνει ένα Ευαγγέλιο.
Τη Μεγάλη Παρασκευή η περιφορά των επιταφίων ξεκινά νωρίς, με τελευταία να ξεκινά η περιφορά του πιο επιβλητικού επιταφίου, αυτού της Μητρόπολης, τον οποίο ακολουθούν χιλιάδες κόσμου με «τόρτσες» (μεγάλα κεριά) και «μανουάλια» (βενετσιάνικα φανάρια), όλοι οι ιερείς της πόλης και οι τρεις φιλαρμονικές.
Το Μεγάλο Σάββατο το πρωί, στην Παναγία των Ξένων, πραγματοποιείται το έθιμο τουτεχνητού σεισμού, ως αναπαράσταση του σεισμού μετά την Ανάσταση και στις 11 πριν το μεσημέρι, όταν οι καμπάνες αναγγέλλουν την πρώτη Ανάσταση, λαμβάνει χώρα το εντυπωσιακό έθιμο με τις κανάτες.
Οι Κερκυραίοι, ρίχνουν από τα παράθυρα και τα μπαλκόνια τους λεγόμενους «μπότηδες», δηλαδή πήλινες κανάτες, γεμάτες με νερό, ένα έθιμο που προήλθε από τους Ενετούς. Mετά το σπάσιμο των κανατιών, οι Φιλαρμονικές παίζουν χαρούμενα εμβατήρια στους δρόμους της πόλης, ενώ στην «Πίνια», το παλιό εμπορικό κέντρο της πόλης, αναβιώνει το έθιμο της «μαστέλας», κατά το οποίο ένα βαρέλι στολίζεται με μυρτιές και κορδέλες και οι περαστικοί καλούνται να ρίξουν σε αυτό κέρματα για το καλό.
Τόσο στην πρωτεύουσα του νησιού, την Παροικιά, όσο και στα χωριά, αναβιώνουν παραδοσιακά έθιμα που κάνουν το παριανό Πάσχα αγαπητό, τόσο για τους κατοίκους του νησιού, όσο για τους επισκέπτες του. Τη Μεγάλη Πέμπτη, ζήστε την απόλυτη κατάνυξη στις εκκλησίες και τα μοναστήρια του νησιού, ενώ τη Μεγάλη Παρασκευή, το μοναδικό έθιμο της αναπαράστασης των Παθών κατά την περιφορά του Επιταφίου στα ορεινά χωριά συγκεντρώνει τα περισσότερα… βλέμματα.
Στη Μάρπησσα, ειδικά, το Πάσχα είναι μοναδικό, όπου τη Μεγάλη Πέμπτη το βράδυ, οι γυναίκες του χωριού ανηφορίζουν προς τον μητροπολιτικό ναό, για να μείνουν εκεί όλη τη νύχτα ξενυχτώντας τον Χριστό και στολίζοντας τον Επιτάφιο. Το μεσημέρι της Μεγάλης Παρασκευής, μετά την αποκαθήλωση, δίνονται τα νηστίσιμα «Μεράσματα», για να συγχωρεθούν οι ψυχές, ενώ η αποκαθήλωση στον Άγιο Γεώργιο της Λαγκάδας γίνεται πάνω στα βράχια του βουνού, σε ένα υπέροχο σκηνικό της φύσης.
Στη διαδρομή της περιφοράς του Επιταφίου το βράδυ της Μεγάλης Παρασκευής, πραγματοποιούνται περίπου 15 στάσεις και γίνεται η αναπαράσταση των Παθών του Χριστού, κατά την οποία ο επισκέπτης βιώνει μοναδικά έθιμα, που χρονολογούνται από το 1937.
Η Ανάσταση γιορτάζεται φυσικά με κωδονοκρουσίες και πλήθος πυροτεχνημάτων και βεγγαλικών, ενώ το μεσημέρι της Κυριακής, στο γήπεδο της Μάρπησσας, διοργανώνεται το «Τραπέζι της Αγάπης» με τον παραδοσιακό οβελία και νησιώτικο γλέντι.
Σε πιο κοντινή απόσταση και για όσους δεν θέλουν να ταξιδέψουν μακριά, η λιλιπούτεια Ύδρα με τη μοναδική ατμόσφαιρά της μπορεί να κάνει το Πάσχα σας ένα από τα πιο ιδιαίτερα της ζωής σας.
Εκεί, η Μεγάλη Παρασκευή γιορτάζεται με έναν ιδιαίτερο τρόπο, καθώς ο επιτάφιος της συνοικίας Καμίνι μπαίνει στη θάλασσα -μαρτυρώντας την ισχυρή σύνδεση των κατοίκων του νησιού με τη θάλασσα- για να ευλογήσει τα νερά και τους ναυτικούς, δημιουργώντας μία ατμόσφαιρα κατανυκτική και συνάμα εντυπωσιακή.
Στη συνέχεια οι επιτάφιοι τεσσάρων ενοριών συναντιούνται στο κεντρικό λιμάνι του νησιού. Το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου, παρακολουθήστε τη λειτουργία της Ανάστασης στη Μητρόπολη της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, στο λιμάνι, όπου μόλις ο παπάς πει το «Χριστός Ανέστη», τα βεγγαλικά φωτίζουν τον ουρανό και τα πλοιάρια βάζουν μπροστά τις σειρήνες, σε ένα υπερθέαμα με φόντο τη θάλασσα.
Την Κυριακή του Πάσχα γίνεται στην προκυμαία του λιμανιού το κάψιμο του Ιούδα, ενός ομοιώματος γεμισμένου με εύφλεκτη ύλη. Το έθιμο αυτό συνοδεύεται από φωτοβολίδες και πυροτεχνήματα που κάνουν την μέρα νύχτα, δημιουργώντας μία σπάνια εικόνα που απολαμβάνουν εκατοντάδες επισκέπτες του νησιού.