Το γενικευμένο μπλακάουτ που σημειώθηκε σε Ισπανία και Πορτογαλία κινητοποίησε και την ελληνική κυβέρνηση, η οποία προχώρησε σε άμεσες ενέργειες για την προστασία της ενεργειακής ασφάλειας της χώρας.
Έκτακτη σύσκεψη υπό τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας
Με εντολή του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, συγκλήθηκε έκτακτη σύσκεψη υπό τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σταύρο Παπασταύρου. Στόχος ήταν να αξιολογηθούν οι πιθανές επιπτώσεις του μπλακάουτ στην ευρωπαϊκή αγορά ενέργειας και να εξεταστούν εκ νέου τα μέτρα ενεργειακής θωράκισης της Ελλάδας.
Στη σύσκεψη συμμετείχαν ο Δημήτριος Φούρλαρης, επικεφαλής του τομέα ενέργειας της Ρυθμιστικής Αρχής Αποβλήτων Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ), ο διοικητής της Εθνικής Αρχής Κυβερνοασφάλειας Μιχάλης Μπλέτσας, καθώς και υψηλόβαθμα στελέχη των διαχειριστών του συστήματος μεταφοράς και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας, δηλαδή του ΑΔΜΗΕ και του ΔΕΔΔΗΕ.
Η προετοιμασία του ΑΔΜΗΕ για την αποφυγή μπλακάουτ
Ο ΑΔΜΗΕ, υπεύθυνος για την ασφάλεια του ηλεκτρικού συστήματος της χώρας, έχει στη διάθεσή του τη δυνατότητα περικοπής «πράσινης» ενέργειας. Ήδη προετοιμάζεται για τον περιορισμό της έγχυσης ενέργειας από σταθμούς Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) που είναι συνδεδεμένοι στο δίκτυο του ΔΕΔΔΗΕ και δεν ελέγχονται κεντρικά, δηλαδή περίπου 3,5 GW φωτοβολταϊκών πάρκων.
Το περασμένο Σάββατο, ο ΑΔΜΗΕ είχε προειδοποιήσει για την ανάγκη αυξημένης επιφυλακής, ενώ δημοσίευσε αναθεωρημένη ανακοίνωση που επιβεβαιώνει την ανάγκη ετοιμότητας και για σήμερα, 29 Απριλίου.
Σύμφωνα με τις καθημερινές εκτιμήσεις του ενιαίου προγραμματισμού του ΑΔΜΗΕ, χθες οι απαραίτητες περικοπές πράσινης ενέργειας έφτασαν περίπου τις 30 GWh και σήμερα αναμένεται να προσεγγίσουν τις 40 GWh, με τις μεσημεριανές ώρες (12:00–16:00) να κρίνονται ως οι πιο ευαίσθητες.
Πώς ο ΑΔΜΗΕ απέφυγε τις διακοπές ρεύματος στις προηγούμενες κρίσιμες περιόδους
Από τις αρχές της άνοιξης, ο ΑΔΜΗΕ βρίσκεται σε συνεχή εγρήγορση για την αποφυγή μπλακάουτ, εκδίδοντας εντολές περικοπής ενέργειας από ΑΠΕ όποτε κρινόταν απαραίτητο. Έτσι, πέρασε επιτυχώς τα «crash tests» της 25ης Μαρτίου και των ημερών του Πάσχα, αποσοβώντας τον κίνδυνο διακοπών. Η επόμενη δοκιμασία για το σύστημα αναμένεται να είναι η Πρωτομαγιά.
Οι περικοπές ενέργειας είναι απαραίτητες την άνοιξη και το φθινόπωρο, καθώς η μεγάλη παραγωγή από ΑΠΕ, συνδυασμένη με τη χαμηλή ζήτηση και την αναγκαστική συμμετοχή θερμικών μονάδων, δημιουργεί ανισορροπία στο σύστημα. Ιδιαίτερα σε περιόδους αργιών, ο κίνδυνος αστάθειας μεγαλώνει.
Τα αίτια του μπλακάουτ στην Ιβηρική και οι ανησυχίες για κυβερνοεπιθέσεις
Η ακριβής αιτία του γενικευμένου μπλακάουτ σε Ισπανία και Πορτογαλία δεν έχει ακόμα αποσαφηνιστεί. Ωστόσο, την ώρα της διακοπής, στο ισπανικό σύστημα η παραγωγή από ΑΠΕ είχε φτάσει το 82%, με πάνω από 60% να προέρχεται από φωτοβολταϊκά.
Η πορτογαλική εταιρεία διαχείρισης του δικτύου REN απέδωσε τη διακοπή σε βλάβη του ισπανικού ηλεκτρικού συστήματος, η οποία οφείλεται σε σπάνιο ατμοσφαιρικό φαινόμενο με ακραίες θερμοκρασιακές μεταβολές που προκάλεσαν ανώμαλες ταλαντώσεις στις γραμμές υπερ-υψηλής τάσης (400 KV).
Όσο για το ενδεχόμενο κυβερνοεπίθεσης, τόσο ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα όσο και ο πρωθυπουργός της Πορτογαλίας Λουίς Μοντενέγκρο ξεκαθάρισαν ότι «τουλάχιστον σε αυτό το στάδιο» δεν υπάρχουν ενδείξεις. Το σενάριο, ωστόσο, τέθηκε στο τραπέζι και κατά τη σύσκεψη στο ελληνικό ΥΠΕΝ.
Όπως τόνισε κυβερνητικό στέλεχος στον «Οικονομικό Ταχυδρόμο», τα συστήματα του ΑΔΜΗΕ και του ΔΕΔΔΗΕ είναι επαρκώς θωρακισμένα απέναντι σε κυβερνοαπειλές, επισημαίνοντας πάντως ότι «ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες».
Η αυξημένη απειλή και τα νέα μέτρα για την κυβερνοασφάλεια
Η απειλή για κυβερνοεπιθέσεις έχει αυξηθεί μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Η WindEurope, που εκπροσωπεί εταιρείες της αιολικής ενέργειας στην Ευρώπη, έχει καταγράψει από το 2022 έξι περιστατικά δολιοφθοράς σε καλώδια ηλεκτρικής ενέργειας και τηλεπικοινωνιών, και 11 καταστροφές υποθαλάσσιων καλωδίων το 2023.
Παράλληλα, την περασμένη Παρασκευή, ο ACER (Οργανισμός Συνεργασίας των Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας της ΕΕ) εξέδωσε νέες κατευθυντήριες γραμμές για την καλύτερη προστασία των δεδομένων που ανταλλάσσονται στο πλαίσιο του πανευρωπαϊκού κώδικα δικτύου. Η οδηγία NIS2, που εγκρίθηκε από την Κομισιόν τον Οκτώβριο του 2023, θέτει πλέον αυστηρότερους κανόνες για την κυβερνοασφάλεια κρίσιμων υποδομών, σε συνέχεια της πρώτης ευρωπαϊκής οδηγίας που είχε τεθεί σε ισχύ το 2016.
Πηγή: ot.gr