Σαν σήμερα, 1 Δεκεμβρίου, πεθαίνει ο πράκτορας της CIA, Γκαστ Αβράκωτος
O ελληνοαμερικανός πράκτορας της CIA, Γκαστ Αβράκωτος, έζησε αυτά που άλλοι θα φοβόντουσαν να τα δουν ακόμα και σε… ταινία.
Μέχρι και το 2003 η δράση του ελληνοαμερικανού πράκτορας της CIA Γκαστ Αβράκωτου ήταν σχεδόν άγνωστη στο ευρύ κοινό. Και όμως, ο συγκεκριμένος άνθρωπος έζησε μια σχεδόν κινηματογραφική ζωή και βρέθηκε να έχει πρωταγωνιστικό ρόλο σε ιστορίες ανείπωτες. Ο «Mr Dirty» ή αλλιώς ο «Τζέιμς Μποντ των φτωχών» έγραψε τη δική του ιστορία στη διασημότερη και πιο σκοτεινή μυστική υπηρεσία του κόσμου.
Ποιος ήταν ο Γκαστ Αβράκωτος
Ο Γουσταύος – Λάσκαρης Αβράκωτος γεννήθηκε το 1938 στην πόλη Αλικίπα της Πενσυλβάνιας. Ήταν γιος Έλληνα μετανάστη από τη Λήμνο. Σε μικρή ηλικία εγκατέλειψε το σχολείο προκειμένου να δουλέψει ώστε να βοηθήσει στα οικονομικά της οικογένειας καθώς η βιοτεχνία αναψυκτικών που είχε ο πατέρας του είχε φτάσει στα όρια της χρεωκοπίας.. Έκανε διάφορες δουλειές του «ποδαριού» και όταν η οικογένεια πήρε μια οικονομική ανάσα εκείνος επέλεξε να επιστρέψει ξανά στο σχολείο. Κατάφερε, μάλιστα, να σπουδάσει οικονομικά. Όταν το 1962 τελείωσε, με υψηλό βαθμό, το Πανεπιστήμιο του Πίτσμπουργκ, πράκτορες της CΙΑ, τον προσέγγισαν για να τον στρατολογήσουν στην υπηρεσία.
Ο λόγος ήταν ξεκάθαρος: Ήταν Ελληνοαμερικανός και αυτό θα μπορούσε να βοηθήσει τη CIA σε μια περίοδο εξαιρετικά ταραγμένη στην Ελλάδα. Κάπως έτσι ο Αβράκωτος, που στο μεταξύ είχε κάνει το Γουσταύος… Γκαστ, φτάνει στην Αθήνα.
Μάλλον τυχαία (μπορεί και όχι…) ο Αβρακωτός φτάνει στην πρωτεύουσα παραμονές της εκδήλωσης του πραξικοπήματος των συνταγματαρχών, έχοντας ήδη στενή συνεργασία με την ΚΥΠ του Γεωργίου Παπαδόπουλου. Σκληρός αντικομμουνιστής ο πράκτορας της CIA έχει στενή συνεργασία με τους χουντικούς και κυρίως με τον Δημήτρη Ιωαννίδη. Ο Αβράκωτος ήταν ένας αδίστακτος άνθρωπος και αυτό φαίνεται από το γεγονός πως είχε προτείνει στους χουντικούς να δολοφονήσουν τον Ανδρέα Παπανδρέου. Λέγεται πως όταν το καθεστώς δέχθηκε από τον Λευκό Οίκο πίεση για να χορηγήσει στον Παπανδρέου διαβατήριο προκειμένου να φύγει από τη χώρα, ο Αβράκωτος τους είχε πει πως είναι προτιμότερο «να τον εκτελέσουν τον αλήτη, γιατί μια ημέρα θα γυρίσει και θα τον βρείτε μπροστά σας»!
Ο Αβράκωτος έμεινε στην Ελλάδα μέχρι και το 1978 (στο μεταξύ είχε προλάβει να βάλει το χεράκι του και στο πραξικόπημα κατά του Μακάριου στην Κύπρο, δίνοντας το «πράσινο φως» στον Ιωαννίδη) όταν η ταυτότητά του αποκαλύφθηκε από τον πράκτορα της CIA Φίλιπ Έιτζι, ο οποίος είχε αποκαλύψει σε βιβλίο του τα ονόματα πολλών πρακτόρων της υπηρεσίας. Μεταξύ των ονομάτων ήταν και του Ρίτσαρντ Γουέλς, σταθμάρχη της CIA στην Αθήνα, ο οποίος εκτελέστηκε από την «Ε.Ο. 17 Νοέμβρη» τον Δεκέμβριο του 1975. Και μιας και έγινε αναφορά στη συγκεκριμένη υπόθεση να πούμε πως ο Αβράκωτος οργισμένος μετά την εκτέλεση του συναδέλφου του ζήτησε επίσημα από τη CIA να αναλάβει προσωπικά την υπόθεση της «17Ν» προκειμένου να βρει τα μέλη της οργάνωσης και να τα κάνει να «πληρώσουν με το ίδιο νόμισμα».
Η φήμη του Αβράκωτου ήταν ήδη μεγάλη και για τον λόγο αυτό οι συνάδελφοι του τον έλεγαν «Mr Dirty» αφενός γιατί ήταν αθυρόστομος και αφετέρου γιατί οι πρακτικές που ακολουθούσε για να διευθετεί τις υποθέσεις του δεν ήταν πάντα οι (ας το θέσουμε ευγενικά) ενδεδειγμένες.
Οι προϊστάμενοι του απέρριψαν αμέσως την πρόταση του Αβράκωτου για «διευθέτηση» του ζητήματος της «17Ν» υπό τον φόβο πως θα μετατρέψει την Αθήνα σε πεδίο μάχης σε μια περίοδο που τα αντιαμερικανικά αντανακλαστικά της κοινωνίας ήταν ακόμα σε υψηλότατα επίπεδα.
Υπό τον φόβο να αυτονομηθεί και να κάνει τα δικά του, ο Αβρακωτός κλήθηκε να επιστρέψει στις Ηνωμένες Πολιτείες, προκειμένου να αναλάβει κάποια νέα αποστολή. Το ζήτημα, ωστόσο, είναι πως οι προϊστάμενοί του δεν μπορούσαν να του βρουν κάτι να κάνει διότι τον θεωρούσαν… επικίνδυνο!
Οι Μουτζαχεντίν και ο Οσάμα Μπιν Λάντεν
Τελικά, και πιθανότατα για να μην τον έχουν μέσα στα πόδια τους, οι επικεφαλής της «Εταιρείας», τον στέλνουν στη Βηρυτό. Η αποστολή ήταν δύσκολη. Το «γραφείο» της Βηρυτού δεν είχε στην ευθύνη του μόνο την πρωτεύουσα του Λιβάνου αλλά την ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής, συμπεριλαμβανομένου και του Αφγανιστάν όπου ήδη από το 1979 είχαν εισβάλει οι Σοβιετικοί.
Ο Αβράκωτος ως φανατικός αντικομμουνιστής ζήτησε αμέσως από τη CIA να του επιτρέψει να οργανώσει την αντίσταση αλλά ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ Τζίμι Κάρτερ ήταν της άποψης πως απλά θα πρέπει να παρακολουθούν «από κοντά» τις εξελίξεις. Όλο αυτό, ωστόσο, άλλαξε όταν στο Οβάλ Γραφείο του Λευκού Οίκου κάθισε ο Ρόναλντ Ρίγκαν.
Οι Αμερικάνοι θεώρησαν πως η εμπλοκή στη σύρραξη πρέπει να γίνει πιο ενεργή. Έτσι ετοιμάστηκε η περίφημη Operation Cyclone που δεν ήταν τίποτε άλλο από την εκπαίδευση και τον εξοπλισμό των Μουτζαχεντίν προκειμένου να πολεμήσουν τους Σοβιετικούς. Η συγκεκριμένη επιχείρηση ήταν η ακριβότερη στην ιστορία της CIA καθώς απορρόφησε το 70% του προϋπολογισμού της!
Ο άνθρωπος που έστησε την όλη επιχείρηση ήταν ο Δημοκρατικός γερουσιαστής Τσαρλς Γουίλσον ένας φανατικός αντικομμουνιστής ο οποίος στο πρόσωπο του Αβράκωτου εντόπισε τον καλύτερο συνεργάτη που θα μπορούσε να έχει.
Ο Γκαστ Αβράκωτος ανέλαβε αμέσως δράση. Κυριολεκτικά έκανε τα πάντα. Οτιδήποτε περνούσε από το χέρι του. Αγόρασε εκατοντάδες χιλιάδες «Καλάσνικοφ» από τα αποθέματα του αιγυπτιακού στρατού και περίπου 40 εκατομμύρια σφαίρες από τους Γιουγκοσλάβους και τα έδωσε στους Αφγανούς. Έκανε συμφωνία με τους Πακιστανούς να δεχθούν στο έδαφός τους τους Μουτζαχεντίν προκειμένου να εκπαιδευτούν εκεί.
Την εκπαίδευση τους ανέλαβαν πράκτορες της CIA ανάμεσα στους οποίους προφανέστατα και ήταν ο «Τζέιμς Μποντ των φτωχών» (όπως τον αποκαλούσαν τότε) ο οποίος έδειχνε μια ιδιαίτερη αδυναμία σε έναν νεαρό ονόματι Οσάμα Μπιν Λάντεν την εκπαίδευση του οποίου ανέλαβε προσωπικά!
Παράλληλα, βλέποντας πως δεν μπορεί να προμηθεύει εύκολα με οπλισμό όσους ήδη πολεμούσαν τους Σοβιετικούς εξαιτίας του ανάγλυφου στο Αφγανιστάν, πήγε στην Κύπρο, νοίκιασε ένα καράβι, αγόρασε ένα μεγάλο αριθμό από μουλάρια, τα μετέφερε στη Μέση Ανατολή και με τα… ανθεκτικά τετράποδα έστελνε, μέσω Πακιστάν, τα πολεμοφόδια στους Μουτζαχεντίν. Λέγεται πως είχε μεταφέρει μουλάρια ακόμα και από το… Τενεσί!
Όλα αυτά τα όπλα έριχναν τα Σοβιετικά αεροσκάφη σαν… «κουνούπια» και άλλαξαν οριστικά τις ισορροπίες στον πόλεμο! Μετά και από εκείνη την εξέλιξη ήταν δεδομένο πως οι Σοβιετικοί ζούσαν το δικό τους Βιετνάμ και το 1989 ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ αποφάσισε να αποσύρει τις δυνάμεις του Κόκκινου Στρατού από την ευρύτερη περιοχή.
Ο Αβράκωτος, θριαμβευτής, πλέον, επέστρεψε στις Ηνωμένες Πολιτείες όπου τιμήθηκε από τη CIA με το «Μετάλλιο Αξίας» (Intelligence Medal of Merit) και λίγο καιρό αργότερα συνταξιοδοτήθηκε. Η δράση του Αβράκωτου έμεινε άγνωστη μέχρι και το 2003 όταν ο αμερικάνος δημοσιογράφος Τζορτζ Κράιλ έγραψε για αυτόν στο βιβλίο του «Charlie Wilson’s War: The Extraordinary Story of the Largest Covert Operation in History» (Ο πόλεμος του Τσάρλι Γουίλσον:
Η ανήκουστη ιστορία της μεγαλύτερης μυστικής επιχείρησης στην ιστορία). Το βιβλίο αυτό, μετέπειτα, έγινε ταινία (Charlie Wilson’s War) με τους Τομ Χάνκς και Τζούλια Ρόμπερτς, ενώ τον Αβράκωτο υποδύθηκε ο αξέχαστος Φίλιπ Σέιμουρ Χόφμαν ο οποίος, μάλιστα, είχε προταθεί για Όσκαρ Β’ Ανδρικού Ρόλου.
Ο «Mr Dirty», πέθανε μια ημέρα σαν σήμερα, την 1η Δεκεμβρίου 2005, σε ηλικία 67 ετών, καθώς δεν κατάφερε ποτέ να συνέλθει από ένα ισχυρό εγκεφαλικό επεισόδιο το οποίο υπέστη.