Η τραγωδία του Χίλσμπορο του 1989 κατά τη διάρκεια αγώνα ανάμεσα σε Λίβερπουλ και Νότιγχαμ Φόρεστ που είχε τραγικό απολογισμό με 96 νεκρούς, κρύβει μέσα της ακόμη, πολλές “σκοτεινές” πλευρές.
15 Απριλίου του 1989. Δύο ιστορικές ομάδες του βρετανικού ποδοσφαίρου θα αναμετρούνταν στον ημιτελικό του Κυπέλλου Αγγλίας, του FA Cup. Από τη μια μεριά η πρωταθλήτρια Λίβερπουλ και από την άλλη η κάτοχος του League Cup, Νότιγχαμ Φόρεστ.
Οι ημιτελικοί του Κυπέλλου είχαν οριστεί να γίνουν σε ουδέτερες έδρες και έτσι επιλέχθηκε η έδρα της Σέφιλντ Γουένσντεϊ, το Χίλσμπορο. Τα πούλμαν που μετέφεραν τους φιλάθλους της Λίβερπουλ καθυστέρησαν αρκετά εξαιτίας έργων που γίνονταν στον δρόμο και συνεχόμενων ελέγχων της αστυνομίας, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί συνωστισμός έξω από το γήπεδο.
Μόλις μία ώρα πριν τη σέντρα, πάνω από 10.000 οπαδοί της Λίβερπουλ έπρεπε να μπουν σε 3 μόλις θύρες περνώντας μέσα από 7 (!) τουρνικέ. Η πρόταση να ξεκινήσει ο αγώνας με καθυστέρηση απορρίφθηκε με αποτέλεσμα να καταλήξουμε σε μια απίστευτη τραγωδία.
Ο David Duckenfield, τότε ανώτερος αξιωματικός της αστυνομίας και υπεύθυνος για την αναμέτρηση, έδωσε εντολή να ανοίξει μία πύλη εξόδου του γηπέδου για “να κατευνάσει τον συνωστισμό που υπήρχε” όπως θα ισχυριζόταν αργότερα στις καταθέσεις του. Χιλιάδες κόσμος συνέχιζε να μπαίνει στο γήπεδο, ενώ η εξέδρα για τους φιλάθλους της Λίβερπουλ είχε ήδη γεμίσει.
Τα πρώτα θύματα ήταν αυτοί που βρισκόντουσαν στις πρώτες θέσεις οι οποίοι παγιδεύτηκαν στα προστατευτικά κάγκελα.
Τραγική ήταν η κατάσταση και στις πίσω σειρές της εξέδρας. Κόσμος πατούσε πάνω σε νεκρούς και ζωντανούς για να σωθεί. Μόνη διέξοδος ήταν ο αγωνιστικός χώρος και το πάνω διάζωμα.
Η επιχείρηση για τη διάσωση των φιλάθλων ξεκίνησε μετά την έναρξη του αγώνα, με δραματική καθυστέρηση. Η αστυνομία δεν επέτρεπε στους φιλάθλους να μπουν στον αγωνιστικό χώρο για πολλή ώρα. Όταν επετράπη η είσοδος των φιλάθλων εντός του, ήταν πολύ αργά. Ο απολογισμός ήταν 96 νεκροί, τέσσερα χρόνια μετά την τραγωδία του Χέιζελ.
Και ενώ όλοι κατηγορούσαν την αστυνομία για ό,τι συνέβη, οι επικεφαλής της δεν έδιναν στη δημοσιότητα τους φακέλους της έρευνας. Οι δικηγόροι των οικογενειών έδωσαν αγώνα για πολλά χρόνια, έτσι ώστε να οδηγηθούν οι υπεύθυνοι στα δικαστήρια.
Ο ίδιος ο David Duckenfield παραδέχθηκε μόλις πριν λίγους μήνες ότι είχε πει ψέμματα στον τότε γραμματέα της Ομοσπονδίας Ποδοσφαίρου, Graham Kelly. Τότε, είχε υποστηρίξει πως έφταιγαν οι ίδιοι οι φίλαθλοι της Λίβερπουλ που κατάφεραν να εισβάλλουν στο γήπεδο χωρίς να έχουν άδεια εισόδου.
Τις πρώτες ημέρες μετά το τραγικό γεγονός άλλωστε, τα Μέσα Ενημέρωσης και η αστυνομία προσπάθησαν να ενοχοποιήσουν τους ίδιους τους φιλάθλους, αναφέροντας πως μπήκαν στο γήπεδο χωρίς εισιτήριο και πως ήταν μεθυσμένοι.
Όπως προέκυψε από την έρευνα του 2012 που διεξήχθη από την Ανεξάρτητη Αρχή που όρισαν οι οικογένειες των θυμάτων, η αστυνομία κατόπιν εντολών Duckenfield είχε επιτρέψει την είσοδο πολλών φιλάθλων σε μια κερκίδα που ήταν σχεδόν γεμάτη, κάτι που γνώριζε φυσικά. Μάλιστα, επειδή δεν θα προλάβαιναν το ξεκίνημα του αγώνα, όπως γράψαμε παραπάνω, άνοιξαν περισσότερες πύλες, με αποτέλεσμα να εισέλθουν ταυτόχρονα δυόμιση χιλιάδες άνθρωποι παραπάνω από τη χωρητικότητα της εξέδρας.
Το μεγαλύτερο λάθος, όμως, ήταν πως οι φίλαθλοι σκαρφάλωναν στα κάγκελα για να μην ποδοπατηθούν και η αστυνομία τους έσπρωχνε πίσω στο χάος, αντιμετωπίζοντας τους σαν εισβολείς που ήθελαν να κάνουν επεισόδια και όχι ως ανθρώπους απεγνωσμένους. Το γιατί υπήρξε αυτός ο χειρισμός – σχεδιασμός από τις αρχές, παραμένει ένα αναπάντητο ερώτημα.
Η τότε Βρετανίδα πρωθυπουργός Μάργκαρετ Θάτσερ διέταξε έρευνα, την οποία ανέλαβε ο αρχιδικαστής Πίτερ Τέιλορ. Ένα χρόνο αργότερα εξέδωσε το πόρισμά του κι έριξε όλο το φταίξιμο στην τοπική αστυνομία του Νότιου Γιορκσάιρ. Οι ανώτατοι αξιωματικοί αποτάχθηκαν από το σώμα και οδηγήθηκαν σε δίκη το 2002, αλλά αθωώθηκαν.
Το πρώτο μέτρο που πάρθηκε ήταν η κατάργηση των εξεδρών για ορθίους και η τοποθέτηση καθισμάτων, με αποτέλεσμα να μειωθεί δραστικά η χωρητικότητά τους και να αυξηθεί η ασφάλεια των φιλάθλων.
Ο φάκελλος της τραγωδίας του Χίλσμπορο δεν έχει κλείσει ακόμα. Η ανεξάρτητη επιτροπή απεφάνθη το Σεπτέμβριο του 2012 ότι οι 41 από τους 96 νεκρούς θα μπορούσαν να είχαν ζήσει, αν λάμβαναν την κατάλληλη ιατρική φροντίδα. Πολλοί συγγενείς των θυμάτων έχουν προσφύγει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, ενώ πλέον, διεξάγονται νέες έρευνες.
Ο μυστήριος ρόλος του Duckenfield
Στα 70 του χρόνια, ο Duckenfield δήλωσε φέτος πως πάσχει ακόμη από χρόνια κατάθλιψη και από το 1989 έχει γίνει αλκοολικός. Για την τραγωδία ανέφερε στη νεότερη κατάθεση του πως έδωσε ο ίδιος την εντολή να ανοίξουν οι θύρες πάνω στον πανικό του. Η γνωμοδότηση των γιατρών το 1991, ήταν πως έπασχε από κατάθλιψη και κρίσεις πανικού, μια γνωμοδότηση που αμφισβητήθηκε εις μάτιν από τις οικογένειες των θυμάτων.
Ο Duckenfield αρνήθηκε τις κατηγορίες συγκάλυψης και την εμπλοκή του σε αλλαγές καταθέσεων των αστυνομικών. Η Ανεξάρτητη Επιτροπή Ελέγχου της Αστυνομίας – Independent Police Complaints Commission (IPCC), διεξάγει σήμερα νέα έρευνα για την τραγωδία.
Όπως αναφέρει ο Independent, διερευνάται η εμπλοκή της ομάδας των Freemasons στα γεγονότα του Χίλσμπορο. Η εν λόγω μασονική εταιρεία αριθμεί περισσότερα από έξι εκατομμύρια μέλη σε όλο τον κόσμο, πολλά από τα οποία είναι επιφανή στελέχη της κοινωνίας, και στα ελληνικά αποδίδονται ως Ελευθεροτέκτονες. Η έρευνα εστιάζει στο αν και κατά πόσο, ανώτερα μέλη της βρετανικής κοινωνίας που σχετίζονταν με την μασονική αυτή ομάδα, είχαν ανάμειξη με τους χειρισμούς της αστυνομίας το 1989 και με την μετέπειτα δικαστική έρευνα.
Όπως προέκυψε από τα πρώτα στοιχεία, τόσο ο David Duckenfield όσο και ο έτερος των σχεδιασμών, Brian Mole, ήταν μέλη των Freemasons. Ο Duckenfield έγινε μάλιστα επικεφαλής τοπικού γραφείου των μασόνων, ένα μόλις χρόνο μετά την τραγωδία, τότε που αρνείτο κάθε ευθύνη.
Ο Duckenfield επιβεβαίωσε φέτος τη συμμετοχή του στους Freemasons επί 14 χρόνια, μιλώντας στους δικηγόρους των οικογενειών που συνεργάζονται με την IPCC.
Παραδέχθηκε ακόμη πως δεν είχε εμπειρία, πως το βιογραφικό του ήταν ελλιπές για την κάλυψη της θέσης και πως δεν είχε ιδέα από διαχείριση κρίσεων στο ποδόσφαιρο. Όταν ερωτήθηκε αν έχει υποψίες πως μέλη της “μυστικής κοινωνίας” θα μπορούσαν να σχετίζονταν με όσα έγιναν, απάντησε, “ελπίζω πως όχι”.
Παρόλα αυτά αρνήθηκε πως η “μασονική” ταυτότητα του, αποτέλεσε κλειδί για να ανέβει γρήγορα στην ιεραρχία της αστυνομίας. Προφανώς, ερωτήματα γεννιόνται σχετικά με την ταχύτατη ανέλιξη του, καθώς δεν πληρούσε τις προδιαγραφές της θέσης που είχε “κερδίσει”, μια θέση που τον οδήγησε στο να σχεδιάσει το στρατηγικό πλάνο των αρχών για το ματς της Λίβερπουλ με τη Νότιγχαμ. Επίσης, ο πρώην επικεφαλής που τον είχε διαδεχθεί ο Duckenfield, ο Brian Mole, είναι πλέον νεκρός, άρα δύσκολα μπορούν να αμφισβητηθούν τα λεγόμενα του.
Ο πρόεδρος της IPPC, Rachel Cerfontyne δήλωσε στα media: “Θα εμβαθύνουμε στην ανάμειξη των Freemasons στην όλη ιστορία. Συνεργαζόμαστε με τις δικαστικές αρχές και την υπεράσπιση των θυμάτων και δεν θα σταματήσουμε γρήγορα. Πιστεύουμε πως συγκεκριμένοι επιφανείς ιδιώτες, κρύβονταν πίσω από τον σχεδιασμό της αστυνομίας και στα όσα δραματικά γνωρίζουμε, όπως επίσης και στην απόκρυψη ενοχοποιητικών στοιχείων για τους επικεφαλής της αστυνομίας“.
Το δεύτερο σκέλος, φαντάζει πάντως πιο ρεαλιστικό.
Όπως γράφει ο Guardian, στο South Yorkshire έλαβε χώρα μια μεγάλη συνάντηση των Masons για το πώς θα καλυφθούν τα ενοχοποιητικά στοιχεία, δύο ημέρες μετά την τεράστια τραγωδία που γράφτηκε στην ιστορία σαν μια μαύρη στιγμή για το παγκόσμιο ποδόσφαιρο αλλά και για το Θατσερικό δόγμα. Η συνάντηση παρέμεινε μυστική.
Η IPCC τόνισε στον Independent πως μέχρι το τέλος της χρονιάς θα έχουν στα χέρια τους περισσότερα αποδεικτικά στοιχεία για μια υπόθεση που πλέον δεν μοιάζει με θεωρία συνωμοσίας.. Η σχέση των Freemasons με την αστυνομία του South Yorkshire, πάει βαθιά πίσω στον χρόνο, κάτι που δεν θεωρείται πως πρέπει να εκλαμβάνεται ως τυχαίο γεγονός.
Σημειώνεται πως ο Duckenfield ζει τα τελευταία χρόνια απομονωμένος στην Πορτογαλία και για την ώρα δεν έχει υποστεί ποινική δίωξη λόγω αμφιβολιών και προβλημάτων υγείας που αντιμετώπιζε, εξ αιτίας των οποίων είχε συνταξιοδοτηθεί πρόωρα.
Πηγές: news247.gr, Independent