«Πώς πέθανε ο Μπρους Λι;» εξακολουθούν να ρωτούν υπόπτως πολλοί για μια υπόθεση που θα ήταν κανονικά απλή.
Ίσως ήταν όλες αυτές οι παλινωδίες και οι αντικρουόμενοι ισχυρισμοί όσοι ήξεραν ή έλεγαν πως ήξεραν που γέννησαν ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια των τελευταίων δεκαετιών. Μεγέθους Έλβις Πρίσλεϊ και Μέριλιν Μονρόε δηλαδή.
Ίσως πάλι φταίει πως εκείνο το πρωινό της 20ής Ιουλίου 1973 ο Μπρους Λι ξύπνησε και ήταν υγιής, δραστήριος και έσφυζε από ζωή. Ο 32χρονος σταρ πέρασε τη μέρα του σε συναντήσεις με παραγωγούς για την επόμενη ταινία του και κατευθύνθηκε μετά στο σπίτι φίλου του για μια απογευματινή επίσκεψη.
Μέχρι να πέσει το σκοτάδι, ο μεγαλύτερος μαχητής πολεμικών τεχνών της γενιάς του θα ήταν νεκρός σε ένα στρώμα στο πάτωμα. Αφήνοντας τον κόσμο να αναρωτιέται στις επόμενες δεκαετίες πώς πέθανε ο γκουρού των πολεμικών τεχνών.
Ο τραγικός χαμός του, στο ξεκίνημα μάλιστα της κινηματογραφικής του καριέρας στην Αμερική, άφησε τον κόσμο να σπεκουλάρει. Ήταν ένας αιφνίδιος και εντελώς αναπάντεχος θάνατος.
Η απαράμιλλη φήμη που είχε βρει στην Ασία ως ήρωας δράσης ταινιών με πολεμικές τέχνες θα τον έφερνε στις ΗΠΑ μέσα σε μόλις 2 χρόνια. Το 1971 πρωταγωνίστησε για πρώτη φορά σε ταινία, στο παραγωγής Χονγκ Κονγκ «The Big Boss», και το 1973 είχε ήδη γυρίσει στην αμερικανική αγορά τον ρόλο που θα τον έκανε αστέρι στη Δύση: «Enter the Dragon».
Πριν καν γευτεί όμως τη νέα δόξα που φαινόταν πωςτον περίμενε στο Χόλιγουντ, θα έφευγε από τη ζωή.
Η μέρα που πέθανε ο Μπρους Λι
Αν έχουμε μάθει κάτι στα τόσα χρόνια που έχουν περάσει είναι πως ήταν ίσως μια μικρή λεπτομέρεια εκείνη την καλοκαιρινή μέρα που μπορεί να στέρησε τη ζωή στον Μπρους Λι. Μια μικρή απόφαση με συνέπειες που κανείς δεν μπορούσε να περιμένει.
Ας πάμε όμως δύο μήνες πριν για να ξεδιπλώσουμε την ιστορία. Στις 10 Μαΐου, συγκεκριμένα, όταν ο Μπρους Λι κατέρρευσε στα γυρίσματα του «Enter the Dragon». Τον έτρεξαν στο νοσοκομείο, αφού παραπονιόταν για φριχτό πονοκέφαλο και οι συνεργάτες του ανέφεραν ακόμα και σπασμούς.
Οι γιατροί αναγνώρισαν τα συμπτώματα του εγκεφαλικού οιδήματος, μιας κατάστασης που χαρακτηρίζεται από αύξηση του υγρού εντός του εγκεφαλικού παρεγχύματος και καταλήγει σε αύξηση της ενδοκρανιακής πίεσης.
Τα συμπτώματα του ηθοποιού συμφωνούσαν, καθώς αυτές οι μη επιληπτικές κρίσεις που έπαθε αυτό υποδείκνυαν. Του χορήγησαν μαννιτόλη και έπειτα από μια σύντομη παραμονή στο νοσοκομείο, ένιωσε καλύτερα.
«Δεν είναι αυτός ο τρόπος που θα πεθάνει ο Μπρους Λι», αστειευόταν στους φίλους του που πήγαν να τον δουν. Βγαίνοντας, επέστρεψε στις καθημερινές προπονήσεις του, αλλά και την αυστηρή διατροφή του με τα λαχανικά, το ρύζι, το ψάρι και το γάλα.
Μέχρι τις αρχές Ιουλίου φαινόταν να έχει αναρρώσει εκπληκτικά καλά από το εγκεφαλικό οίδημα, αν και παραπονιόταν κάποιες φορές για τους ολοένα και πιο συχνούς πονοκεφάλους του. Κανείς πάντως από τον περίγυρό του δεν έμοιαζε να έχει λόγο να ανησυχεί για κάτι.
Κι έτσι φτάσαμε στην 20ή Ιουλίου, άλλη μια φορτωμένη μέρα για τον πολυάσχολο σταρ. Ήταν ξανά στο Χονγκ Κονγκ, όπου γύριζε τις ταινίες του, και το μεγαλύτερο μέρος της μέρας το πέρασε με τον παραγωγό του Ρέιμοντ Τσόου, συζητώντας τη νέα τους συνεργασία.
Πριν δει μάλιστα τον Τσόου, είχε συναντηθεί με τον Τζορτζ Λάζενμπι, τον μία και μοναδική φορά πράκτορα 007 στο φιλμ «Στην Υπηρεσία της Αυτού Μεγαλειότητας» (1969), με τον οποίο ήθελε να συνεργαστεί στη νέα του ταινία.
Ο Τσόου είχε αποκαλύψει πως ο Μπρους Λι έσφυζε από ζωή εκείνη τη μέρα, προβάροντας σκηνή τη σκηνή με μια απίστευτη ενέργεια, παρά την καταραμένη καλοκαιρινή ζέστη.
Όταν τέλειωσε το meeting, ο Μπρους πήγε στο διαμέρισμα ενός φίλου. Οι κοντινοί του άνθρωποι γνώριζαν βέβαια πως ο «φίλος» ήταν η παράνομη ερωμένη του, η ηθοποιός από την Ταϊβάν, Betty Ting Pei. «Φίλος» ήταν μόνο για τη γυναίκα του, Linda.
Εκεί πέρασε το απόγευμα. Ο Τσόου είπε μάλιστα πως μίλησαν κάποια στιγμή για να φάνε οι τρεις τους μαζί το βράδυ και να οριστικοποιήσουν τους τελευταίους όρους της συμφωνίας τους.
Ο Μπρους Λι διαπραγματεύτηκε σκληρά την εμπλοκή του στο «Game of Death», καθώς ήθελε όχι μόνο πλήρη καλλιτεχνική ελευθερία, αλλά και να υπογράψει σενάριο και παραγωγή, λειτουργώντας ως πρωταγωνιστής και σκηνοθέτης.
Κατά τις 7:30 το βραδάκι, λίγο πριν αναχωρήσει για τη συνάντηση με τον παραγωγό, παραπονέθηκε ξανά για πονοκέφαλο. Η Ting Pei του έδωσε ένα παυσίπονο και ένα ηρεμιστικό και ο Μπρους Λι πήγε να ξαπλώσει.
Εκείνη έφυγε από το διαμέρισμα, επέστρεψε ωστόσο λίγες ώρες αργότερα, καθώς ο Λι δεν είχε πάει στο προγραμματισμένο δείπνο με τον παραγωγό και την ίδια. Τον βρήκε αναίσθητο. Τηλεφώνησε στον Τσόου, ο οποίος έσπευσε στο διαμέρισμα και διαπίστωσε πως ο ηθοποιός ήταν νεκρός.
Φώναξαν γιατρό, που «πέρασε άλλα 10 λεπτά προσπαθώντας να τον επαναφέρει στη ζωή», όπως τα θυμόταν ο παραγωγός, ο οποίος πέθανε το 2018 στα 91 του.
Τότε μόνο κάλεσαν ασθενοφόρο, που τον μετέφερε σε κοντινό νοσοκομείο και διαπιστώθηκε απλώς ο θάνατός του. Ήταν μόλις 32 ετών.
Η νεκροψία που έγινε στη σορό του έδειξε πως ο θάνατός του επήλθε από σοβαρό πρήξιμο στον εγκέφαλο. Η συσσώρευση του υγρού που είχε προκαλέσει το οίδημα κατέληξε σε αύξηση κατά 13% του μεγέθους του εγκεφάλου του. «Από τα 1.400 στα 1.575 γραμμάρια», όπως γράφει στη νεκροψία.
Ο Τσόου βγήκε και δήλωσε πως ο θάνατος του Μπρους Λι ήταν αποτέλεσμα αλλεργικής αντίδρασης στο κοκτέιλ παυσίπονου και ηρεμιστικού. Μια δήλωση που επιβεβαίωσε μερικώς και η ιατροδικαστική έκθεση.
Ο ιατροδικαστής κατέληξε επισήμως πως ο θάνατος ήταν αποτέλεσμα ενός δεύτερου εγκεφαλικού οιδήματος που προκάλεσε το παυσίπονο. «Θάνατο από κακοτυχία» τον χαρακτήρισε στην έκθεσή του, ένας όρος που, αντίθετα από τον θάνατο από ατύχημα, υποδείκνυε ότι ο Μπρους Λι είχε πάρει ένα αχρείαστο ρίσκο.
Άνθρωποι του κοντινού του περιβάλλοντος δεν πείστηκαν πάντως και παρήγγειλαν νέες εκτιμήσεις από δικούς τους γιατρούς. Ακόμα και τον κορυφαίο βρετανό ιατροδικαστή Donald Teare έφεραν στο Χονγκ Κονγκ, έπειτα από σύσταση της Σκότλαντ Γιαρντ, για να εξετάσει τη σορό.
Ο άνθρωπος που είχε κάνει πάνω από 1.000 νεκροψίες επιβεβαίωσε τα ευρήματα του ιατροδικαστή. Ο Μπρους Λι πέθανε από εγκεφαλικό οίδημα, εξαιτίας αλλεργικής αντίδρασης που είχε το παυσίπονο στον οργανισμό του.
Ο Teare διασκέδασε επίσης και τις υπόνοιες πως τον θάνατο προκάλεσε η κάνναβη που βρήκαν στον οργανισμό του ηθοποιού. «Θα ήταν ανεύθυνο και παράλογο να ισχυριστεί κανείς ότι η κάνναβη μπορεί να πυροδότησε είτε τα γεγονότα με την κατάρρευση του Μπρους στις 10 Μαΐου είτε τον θάνατό του στις 20 Ιουλίου».
Όλες οι ανεξάρτητες νεκροψίες επιβεβαίωσαν τα ευρήματα του ιατροδικαστή. Γιατί τότε τέτοιος πυρετός από θεωρίες συνωμοσίας;
Λάδι στη φωτιά έριξαν αναμφίβολα οι δηλώσεις του Τσακ Νόρις. Οι δυο τους είχαν συνεργαστεί κινηματογραφικά και ο Τσακ ισχυριζόταν πως ήταν καλοί φίλοι. Αυτός ήταν ο πρώτος που ισχυρίστηκε το 1975 πως το παυσίπονο αντέδρασε άσχημα με τα μυοχαλαρωτικά που έπαιρνε ο Μπρους Λι, αλλά και μια «αντιβίωση».
Αν έπαιρνε όμως μυοχαλαρωτικά χωρίς να το ξέρει κανένας, τι άλλο έπαιρνε; Τονωτικά σκευάσματα για να κρατιέται σε φόρμα; Συμπληρώματα διατροφής; Κι αν έκανε χρήση κάνναβης, τι άλλα ναρκωτικά έπαιρνε;
Η συνωμοσιολογική πυρά είχε μόλις φουντώσει και τίποτα δεν θα την έσβηνε.
Κάποιοι βγήκαν να πουν πως τον δηλητηρίασε σκοπίμως η Ting Pei. Γιατί; Διαλέγετε και παίρνετε, η δημοφιλέστερη πάντως θεωρία που κυκλοφορούσε στο Χονγκ Κονγκ ήταν πως τον σκότωσε για λογαριασμό μυστικής σέχτας που τον ήθελε νεκρό.
Γιατί τον ήθελε νεκρό; Και πάλι διαλέγετε και παίρνετε. Γιατί αποκάλυπτε τα μυστικά του κουνγκ φου στους Δυτικούς, λέει μια δημοφιλής θεωρία. Γιατί έλεγε «όχι» στην προστασία που ήθελαν να του πουλήσουν κάποιοι, λέει μια άλλη.
Σύμφωνα με άλλη γνωστή θεωρία, δεν ήταν η ερωμένη του, αλλά μια ιερόδουλη αυτή που τον σκότωσε, γιατί ο Μπρους Λι είχε γίνει βίαιος μαζί της. Σε αυτό το σενάριο, ο σταρ είχε πάρει ένα αφροδισιακό που τον έκανε να χάσει τον έλεγχο των πράξεών του. Η ιερόδουλη τον σκότωσε σε νόμιμη αυτοάμυνα, έλεγαν.
Οι θεωρίες έβγαιναν τώρα με τη σέσουλα και ενοχοποιούσαν τη Μαφία, είτε την κινεζική είτε την αμερικανική (είτε, γιατί όχι, και τις δύο μαζί). Τι ήθελαν οι γκάγκστερ από τον Μπρους Λι, δεν μας το είπαν με πειστικό τρόπο ποτέ.
Μας είπαν απλώς πως η ερωμένη του ήταν και ερωμένη του «νονού» της κινέζικης Μαφίας. Ο τσακωμός του Μπρους Λι μαζί του, για τα μάτια της Ting Pei, προσυπέγραψε τον χαμό του. Αποδείξεις ή έστω ενδείξεις δεν προσκόμισαν ωστόσο ποτέ οι υπέρμαχοι αυτής της άποψης.
Άλλοι πάλι μιλούσαν για την κατάρα της οικογένειας, καθώς στον επικήδειο του Λι στο Σιάτλ έμαθε ο κόσμος πως είχε και έναν μεγαλύτερο αδερφό που είχε πεθάνει μυστηριωδώς πριν γεννηθεί ο Μπρους. Ο Ρόμπερτ Λι, ο μικρότερος αδερφός του, που ήταν στην κηδεία, πρέπει να άκουγε τα περί «οικογενειακής κατάρας» με μεγάλη έκπληξη.
Η «κατάρα των Λι» έμελλε να φουντώσει 20 χρόνια αργότερα, όταν ο μοναχογιός του Μπρους Λι και επίσης ανερχόμενος ηθοποιός, Μπράντον Λι, εξασφάλισε το 1992 τον μεγαλύτερο ρόλο στη μέχρι τότε υποκριτική πορεία του.
Ο 28χρονος Μπράντον θα έπαιζε στο «Κοράκι», την ταινία που θα έφτιαχνε την καριέρα του. Αυτός δυστυχώς δεν θα ζούσε να διαβάσει τις κριτικές, καθώς σκοτώθηκε σε ένα τραγικό δυστύχημα στο πλατό.
Το όπλο που ήταν να τον πυροβολήσουν για τις ανάγκες των γυρισμάτων είχε τελικά μια σφαίρα εντός του, η οποία τον τραυμάτισε θανάσιμα στην κοιλιά.
Όμοια με την ιστορία του πατέρα του, και παρά τις έρευνες της αστυνομίας και ανεξάρτητων ερευνητών που απέδωσαν το τραγικό γεγονός σε εγκληματική απροσεξία του φροντιστή παραγωγής, οι φήμες δεν άργησαν να μιλήσουν για δολοφονία.
Πώς πέθανε ο Μπρους Λι; Κάποιες φορές η πιο απλή εξήγηση είναι και η πιο πιθανή. Έστω κι αν φαντάζει κάπως άδοξη για έναν μύθο…