Απρόσμενη τροπή πήρε η on camera συζήτηση Παυλόπουλου – Ερντογάν στο Προεδρικό Μέγαρο, λίγο μετά την άφιξη του Τούρκου προέδρου στην Αθήνα, με αποτέλεσμα να εξελιχθεί σε καβγά.
Ο Ταγίπ Ερντογάν έφτασε στο Προεδρικό Μέγαρο στις 11:45 π.μ., όπου έγινε δεκτός από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο. Αφού περπάτησαν στο κόκκινο χαλί και αφού επιθεώρησαν την Προεδρική Φρουρά, στη συνέχεια έγιναν οι συστάσεις των δύο αντιπροσωπειών.
Λίγο μετά, οι προγραμματισμένες δηλώσεις των δύο προέδρων μπροστά στις κάμερες πήραν απρόσμενη τροπή. Ουσιαστικά, η όλη συζήτηση (η οποία κράτησε 45 λεπτά!) εξελίχθηκε σε λογομαχία ανάμεσα σε Παυλόπουλο και Ερντογάν, με αιχμή τα κρίσιμα εθνικά θέματα. Οι αναπαντήσεις μεταξύ των δύο προέδρων ήταν εκτός πρωτοκόλλου, το κλίμα ήταν βαρύ, δεν κοιτούσαν ο ένας τον άλλο κατά τη διάρκεια της συνάντησης, ενώ δεν χαιρετήθηκαν στο τέλος.
Παυλόπουλος: Η Συνθήκη της Λωζάνης είναι αδιαπράγματευτη
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Προκόπης Παυλόπουλος, εκτός πρωτοκόλλου, έκανε πρώτος μια συνολική τοποθέτηση για τα εθνικά θέματα και απάντησε στις εχθρικές δηλώσεις του προέδρου Ερντογάν για τη Συνθήκη της Λωζάνης και τη μουσουλμανική μειονότητα της Θράκης. Ο Ερντογάν φάνηκε να μην αναμένει μια τέτοια τοποθέτηση και παρακολουθούσε σιωπηλός τον Έλληνα πρόεδρο, ακούγοντας προσεκτικά.
«Σας καλωσορίζω στην Αθήνα, στην πρώτη επίσκεψη Τούρκου προέδρου μετά από 65 χρόνια, η οποία πρέπει να παραμείνει ιστορική για τις σχέσεις των δύο λαών μας και βεβαίως για την ειρήνη και την ασφάλεια στην περιοχή και την ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας, που εμείς ευνοούμε γιατί πιστεύουμε ότι είναι προς όφελος του τουρκικού λαού. Άρα, λοιπόν, είμαστε εδώ για να σφίξουμε το χέρι, να δημιουργήσουμε γέφυρες φιλίες και όχι διχασμού και είμαστε έτοιμοι να γίνουμε το παράθυρο της Τουρκίας προς την ΕΕ. Αυτό προϋποθέτει τον πλήρη σεβασμό του διεθνούς δικαίου, όπως επίσης και τον σεβασμό του ευρωπαϊκού κεκτημένου, αυτονόητο για κάθε μέλος και για κάθε υποψήφιο μέλος», είπε αρχικά ο Προκόπης Παυλόπουλος.
Και συνέχισε: «Η Συνθήκη της Λωζάνης δεν χρειάζεται αναθεώρηση. Δεν αφήνει περιθώρια ούτε για γκρίζες ζώνες και ρυθμίζει τα θέματα για μειονότητες, λέγοντας ότι στην Ελλάδα υπάρχει μουσουλμανική μειονότητα. Επειδή ξέρω το ενδιαφέρον σας και για το ευρωπαϊκό μέλλον των βαλκανικών χωρών, το ίδιο ισχύει και για αυτές.
Ονόματα που εκπέμπουν αλυτρωτισμό δεν γίνονται αποδεκτά. Τα ανθρώπινα δικαιώματα πρέπει να γίνονται σεβαστά. Οπως επίσης οι χώρες της ΕΕ πρέπει να σέβονται τα ανθρώπινα δικαιώματα. Και για να έρθουμε σε ένα θέμα που δεν είναι διμερές, ξέρετε πόσο εμείς οι Ελληνες θέλουμε το Κυπριακό να λυθεί.
Η λύση οφείλει να σέβεται την κυριαρχία κράτους-μέλους της ΕΕ, κάτι που είναι γνωστό».
Η ανταπάντηση Ερντογάν
Αμέσω μετά, τον λόγο πήρε ο Τούρκος πρόεδρος. «Πράγματι ιστορική η σημερινή μέρα. Είναι μεγάλη ευχαρίστηση για μένα που πραγματοποιώ αυτή την επίσκεψη. Επιθυμώ η επίσκεψη αυτή να αποτελέσει νέο σημείο καμπής για τις σχέσεις των δύο κρατών. Βέβαια, εσείς είπατε κάποιες αλήθειες ξεκάθαρα, θα κάνω το ίδιο κι εγώ», είπε αρχικά ο κ. Ερντογάν.
Και συνέχισε: «Για τη Συνθήκη της Λωζάνης υπάρχουν εκκρεμότητες που δεν κατανοούνται σωστά. Αυτή είναι μία συμφωνία που υπογράφτηκε πριν από 94 χρόνια και δεν αφορά μόνο την Ελλάδα, υπήρξαν 11 χώρες που εμπλέκονται. Στη Συνθήκη υπάρχει ακόμα και η Ιαπωνία! Μιλάμε για μια συμφωνία με όλες αυτές τις χώρες. Μέσα στο διάστημα των 94 ετών ξαναοικοδομείται ο πλανήτης. Αλλαξαν πολλά και εμφανίστηκαν νέα θέματα μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας στο διάστημα αυτό. Π.χ. στη Συνθήκη χαρακτηρίζεται μουσουλμανική η μειονότητα στην Ελλάδα. Είναι σωστό, αλλά στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο υπάρχει αναφορά στη λέξη τουρκική μειονότητα.
Μπορούμε να απαντήσουμε στο ερώτημα αν οι μουσουλμάνοι στη Δ. Θράκη μπορούν να ζήσουν τη θρησκεία τους βάσει της Συνθήκης της Λωζάνης; Υπάρχουν προσπάθειες για να διορίζεται ο αρχιμουφτής από άτομα που διορίζει το κράτος. Στην Τουρκία ο Πατριάρχης δεν είναι διορισμένος. Ο Πατριάρχης εκλέγεται από την Αγία Σύνοδο. Σύμφωνα με τη Συνθήκη της Λωζάνης, τα μέλη πρέπει να έχουν τουρκική ιθαγένεια. Τα 17 άτομα που εκλέγουν τον Πατριάρχη, στη Δ. Θράκη όμως εξακολουθούν να μην μπορούν οι ιμάμηδες να εκλέγουν τον αρχιμουφτή τους. Πώς λοιπόν είναι σε ισχύ η Συνθήκη της Λωζάνης; Αρα, δεν εφαρμόζετε τη Συνθήκη της Λωζάνης. Στην Τουρκία δεν υπάρχουν διακρίσεις στους χώρους προσευχής, αλλά στη Δυτική Θράκη δεν μπορούν ούτε να πουν τη λέξη τουρκική. Δεν μπορούν να γράψουν λέξη τουρκική στην πινακίδα ενός σχολείου. Πρέπει να ξεπεράσουμε αυτά τα θέματα.
Αυτό εννοώ με την επικαιροποίηση της Συνθήκης της Λωζάνης. Υπάρχουν ορισμένα προβλήματα και σε στρατιωτικά θέματα. Όταν αποχωρήσατε από το ΝΑΤΟ, εμείς σας υποστηρίξαμε και ξαναγίνατε μέλος. Αν δεν σας είχαμε υποστηρίξει, δεν θα γινόσασταν. Εμείς σας είδαμε σαν γείτονες – το ίδιο κάνουμε και σήμερα.
Το ίδιο ισχύει και για το Κυπριακό. Οπως η Ελλάδα είναι εγγυήτρια δύναμη, έτσι είναι και η Τουρκία. Η Ευρωπαϊκή Ενωση δεν τήρησε τις υποσχέσεις της. Εμείς τηρούμε τη δέσμευσή μας σε όλα αυτά τα θέματα. Στόχος μας να βρεθεί μια βιώσιμη λύση στην Κύπρο, το ίδιο και στο Αιγαίο. Υπάρχουν διάφορα θέματα που υπάρχουν στη Συνθήκη της Λωζάνης, έχουν αλλάξει πάρα πολλά πράγματα τόσα χρόνια που έχουν περάσει. Αν εξετάσουμε όλα αυτά τα θέματα, θα δούμε ότι πρέπει να αλλάξουν κάποια πράγματα. Και το θέμα της προστασίας των δικαιωμάτων των δικών μας ανθρώπων στη Θράκη είναι ένα πρώτης προτεραιότητας θέμα».
Η ανταπάντηση Παυλόπουλου
Ο κ. Παυλόπουλος, με αφορμή τη δήλωση Ερντογάν, είπε ότι «η απάντηση θα δοθεί από την κυβέρνηση, τη σχέση μας να τη στηρίξουμε στη φιλία. Μία μόνο παρατήρηση: Ως καθηγητής, επειδή μιλάτε για επικαιροποίηση, οι Συνθήκες δεν χρειάζονται αναθεώρηση και επικαιροποίηση. Αυτό λέγεται ερμηνεία, οι μέθοδοι ερμηνείας υπάρχουν, αν κάποιοι όροι δεν ταιριάζουν, κάποιες παρεξηγήσεις θα είχαν λήξει ήδη».
Η ανταπάντηση Ερντογάν
Ο Τούρκος πρόεδρος δεν άφησε αναπάντητο αυτό το σχόλιο του κ. Παυλόπουλου. «Ωραία τα είπατε, αλλά θα ήτα ασέβεια προς τον ίδιο μου τον εαυτό αν δεν απαντούσα. Δεν είμαι καθηγητής Νομικής αλλά ξέρω πολύ καλά το πολιτικό δίκαιο. Στο δίκαιο της πολιτικής υπάρχει ένας όρος που κάνει λόγο για επικαιροποίηση και εμείς το κάνουμε αυτό, αρκεί να υπάρχει συμφωνία μεταξύ των δύο πλευρών», είπε.
Και συνέχισε: «Εγώ αναφέρθηκα στα θέματα αυτά γιατί αναφερθήκατε εσείς σήμερα. Αν δεν τα λέγατε εσείς, θα συζητούσα τα θέματα αυτά στη συνάντηση με τον κ. Τσίπρα. Όπως και να συμβαίνει όμως, συζητήσαμε τα θέματα αυτά, εσείς εκ μέρους της Ελλάδας και εγώ εκ μέρους της Τουρκίας. Θέλω να σας ευχαριστήσω κι εγώ για τον χρόνο σας. Στην Τουρκία υπήρχαν διάφορα προβλήματα, γι’ αυτό θα προχωρήσουμε σε αλλαγή του συστήματος διακυβέρνησης στις επόμενες εκλογές, το 2019».
Η κυβέρνηση στηρίζει τον Παυλόπουλο: Επανέλαβε τις θέσεις της ελληνικής πλευράς
Κυβερνητικός αξιωματούχος σχολίασε τον καβγά Ερντογάν-Παυλόπουλου, για την Συνθήκη της Λωζάνης και την μειονότητα της Δυτικής Θράκης, στηρίζοντας απόλυτα τον Ελληνα πρόεδρο της Δημοκρατίας.
«Ο κ. Παυλόπουλος επανέλαβε τις θέσεις της ελληνικής πλευράς και δεν περιμέναμε να αλλάξει η Τουρκία τις θέσεις της.
Η κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη να πάρει γενναίες πρωτοβουλίες για αναβάθμιση των σχέσεων των δύο χωρών, μένει να φανεί αν η Τουρκία θα τις αξιοποιήσει. Το τανγκό θέλει δύο».
Φωτογραφίες: EUROKINISSI/ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΝΤΑΡΙΝΗΣ
Κατέθεσε στεφάνι στο Σύνταγμα
Νωρίτερα το πρωί (11:30 π.μ.) η αυτοκινητοπομπή του Τούρκου προέδρου έφτασε στο Σύνταγμα. O κ. Ερντογάν κατέθσε στεφάνι στο Μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη, επιθέωρησε το άγημα και χαιρέτησε τους εκπροσώπους των τριών Όπλων.
Με 10 λεπτά καθυστέρηση στο «Ελευθέριος Βενιζέλος»
Στις 10:40 προσγειώθηκε στο αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος» το αεροσκάφος που μετέφερε στην Αθήνα τον Τούρκο πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν και τη σύζυγό του Εμινέ.
Από τη στιγμή που το τουρκικό προεδρικό αεροσκάφος μπήκε στον ελληνικό εναέριο χώρο, μαχητικά F-16 της ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας το συνόδευαν έως το «Ελευθέριος Βενιζέλος».
Στο αεροδρόμιο από την πλευρά της ελληνική κυβέρνησης για να υποδεχθεί τον Τούρκο πρόεδρο βρέθηκε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς, συνοδευόμενος από τον Τούρκο ομόλογό του Μεχμέτ Τσαβούσογλου.
Η διαδρομή που θα ακολουθήσει η αυτοκινητοπομπή Ερντογάν
Μετά τη σύντομη τελετή που έγινε στο αεροδρόμιο, η πομπή με τα θωρακισμένα οχήματα ακολούθησε το εξής δρομολόγιο: Αττική Οδός-Περιφερειακός Υμηττού-Κατεχάκη-Λεωφόρος Μεσογείων-Βασιλίσσης Σοφίας-Σύνταγμα.
Ποιοι θα συμμετέχουν στις διευρυμένες συζητήσεις
Στις διευρυμένες συζητήσεις θα μετέχουν από την πλευρά της ελληνικής κυβέρνησης οι Νίκος Κοτζιάς, Δημήτρης Παπαδημητρίου, Σταύρος Κοντονής, Γιώργος Σταθάκης, Στέργιος Πιτσιόρλας, Χρήστος Σπίρτζης, Νίκος Τόσκας, Γιάννης Μουζάλας και ο ΑΓΕΕΘΑ, Ευάγγελος Αποστολάκης. Αίσθηση προκαλεί το γεγονός ότι στις συζητήσεις δεν συμμετέχει ο υπουργός Εθνικής Αμυνας Πάνος Καμμένος.
Από την πλευρά της τουρκικής κυβέρνησης θα μετέχουν ο αναπληρωτής πρωθυπουργός και οι υπουργοί Εξωτερικών, Δικαιοσύνης, Οικονομίας, Ενέργειας, Εσωτερικών, Ευρωπαϊκών Υποθέσεων και ο Τούρκος ΑΓΕΕΘΑ.
Αναλυτικά το πρόγραμμα της επίσκεψης Ερντογάν
Πέμπτη 7 Δεκεμβρίου 2017
- 10:30
‘Αφιξη του Προέδρου της Δημοκρατίας της Τουρκίας κ. Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και της συζύγου του, στο Διεθνές Αεροδρόμιο Αθηνών «Ελευθέριος Βενιζέλος.
Υποδοχή από τον Υπουργό Εξωτερικών κ. Νικόλαο Κοτζιά, εκ μέρους της Ελληνικής Κυβέρνησης.
Ανεπίσημη τελετή υποδοχής.
- 11:30
Κατάθεση στεφάνου από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας της Τουρκίας κ. Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στο «Μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη».
- 11:45
‘Αφιξη στο Προεδρικό Μέγαρο.
Υποδοχή από τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας κ. Προκόπιο Παυλόπουλο και τη σύζυγό του κα Βλασία Παυλοπούλου.
Επίσημη τελετή υποδοχής.
Ανάκρουση Εθνικών Ύμνων.
Επιθεώρηση τιμητικού αγήματος.
Παρουσίαση των δύο Αντιπροσωπειών.
- 12:00
Κατ΄ιδίαν συνάντηση των δύο Προέδρων.
- 12:40
Διευρυμένες συνομιλίες των δύο Αντιπροσωπειών.
- 13:30
‘Αφιξη του Προέδρου της Δημοκρατίας της Τουρκίας κ. Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και της συνοδεύουσας αντιπροσωπείας στο Μέγαρο Μαξίμου. Υποδοχή από τον Πρωθυπουργό της Ελλάδας κ. Αλέξη Τσίπρα.
Ιδιαίτερη συνάντηση.
- 14:50
Δηλώσεις στον Τύπο.
- 16:30
Συνάντηση του Προέδρου της Δημοκρατίας της Τουρκίας κ. Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με τον κ. Κυριάκο Μητσοτάκη, Αρχηγό της Μείζονος Αντιπολίτευσης.
- 19:25
‘Αφιξη του Προέδρου της Δημοκρατίας της Τουρκίας κ. Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και της συζύγου του στο Προεδρικό Μέγαρο.
Υποδοχή από τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας κ. Προκόπιο Παυλόπουλο και τη σύζυγό του κα Βλασία Παυλοπούλου.
Υπογραφή Βιβλίου Επισκεπτών από τον ξένο επίσημο και τη σύζυγό του.
- 19:30
Επίσημο δείπνο.