Παγκόσμιος συναγερμός έχει σημάνει μετά τα αυξανόμενα κρούσματα του ιού Oropouche στη Βραζιλία, που μεταδίδεται από σκνίπες και κουνούπια και έχει προκαλέσει τον θάνατο των δυο νεαρών γυναικών.
Ειδικότερα, στη Βραζιλία καταγράφηκε φέτος μεγάλη αύξηση των κρουσμάτων (7.284, από 832 το 2023), ενώ πολλά από αυτά έχουν καταγραφεί σε περιοχές όπου δεν έχει εμφανιστεί ξανά ο ιός. Συνολικά, 8.078 κρούσματα είχαν επιβεβαιωθεί στη Βραζιλία, τη Βολιβία, το Περού, την Κολομβία και την Κούβα μέχρι το τέλος Ιουλίου.
Πώς μεταδίδεται – Τα συμπτώματα
Ο Oropouche, που εντοπίστηκε για πρώτη φορά στο Τρινιντάντ και Τομπάγκο το 1955, τείνει να προκαλεί συμπτώματα που μοιάζουν με γρίπη και διαρκούν περίπου μία εβδομάδα. Σε ορισμένες περιπτώσεις ο ιός μπορεί να προκαλέσει σοβαρές επιπλοκές, όπως μηνιγγίτιδα. Εντοπίζεται συνήθως σε πρωτεύοντα θηλαστικά και βραδύποδες και μπορεί να μεταδοθεί στον άνθρωπο μέσω των τσιμπημάτων ορισμένων σκνιπών και κουνουπιών.
Μάλιστα, δυο γυναίκες, ηλικίας 21 και 24 ετών, στην πολιτεία Μπαΐα, φαίνεται ότι έχασαν την ζωή τους από τον ιό. Και οι δυο εμφάνισαν ξαφνικά συμπτώματα -τα οποία μπορεί να περιλαμβάνουν πυρετό, πόνους στο σώμα και πονοκεφάλους-, που οδήγησαν σε θανατηφόρα αιμορραγία. Ένας τρίτος θάνατος, ενός 57χρονου άνδρα, βρίσκεται υπό διερεύνηση.
Προκαλεί αποβολές και γενετικές ανωμαλίες;
Τον Ιούνιο οι Αρχές ανέφεραν ότι μια έγκυος έχασε το μωρό της στις 30 εβδομάδες κύησης, και ο ιός Oropouche ανιχνεύτηκε στη συνέχεια σε δείγματα από τον ομφάλιο λώρο και τα όργανα. Μια αποβολή στις οκτώ εβδομάδες κύησης συνδέθηκε επίσης με τον ιό.
Οι εξετάσεις σε τέσσερα νεογέννητα μωρά με μικροκεφαλία, μια κατάσταση κατά την οποία το κεφάλι του μωρού είναι μικρότερο από το αναμενόμενο, έδειξαν επίσης την παρουσία αντισωμάτων του ιού Oropouche, αν και οι εξετάσεις αυτές δεν αποδεικνύουν οριστικά ότι ο ιός προκάλεσε τις γενετικές ανωμαλίες.
Ο καθηγητής Jonathan Ball, αναπληρωτής διευθυντής του LSTM, δήλωσε ότι η σχέση με τις αποβολές και τη μικροκεφαλία δεν επιβεβαιώθηκε. «Η συχνή έκθεση στον ιό σε ενδημικές περιοχές είναι πιθανό να δημιουργήσει ανοσία προτού οι γυναίκες φτάσουν σε ηλικία τεκνοποίησης και αυτή η ανοσία πιθανόν να προστατεύει τις εγκύους και το αγέννητο μωρό τους. Ωστόσο, όταν ο ιός εισάγεται πρόσφατα αυτή η προστασία δεν υπάρχει», δήλωσε.
Δεν υπάρχει συγκεκριμένο εμβόλιο ή θεραπεία για την Oropouche και ο Παναμερικανικός Οργανισμός Υγείας δήλωσε ότι οι άνθρωποι πρέπει να επικεντρωθούν στην πρόληψη. Αυτό περιλαμβάνει την κάλυψη των χεριών και των ποδιών, τη χρήση εντομοαπωθητικών που περιέχουν Deet, IR3535 ή icaridin και τη χρήση κουνουπιέρας με λεπτό πλέγμα σε πόρτες, παράθυρα και κρεβάτια.
Οι σκνίπες είναι πολύ μικρότερες από τα κουνούπια και έτσι οι παραδοσιακές κουνουπιέρες δεν προστατεύουν από τα τσιμπήματά τους.
Ο καθηγητής Sir Andrew Pollard, του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, δήλωσε ότι το ξέσπασμα της επιδημίας θα πρέπει να αποτελέσει «ένα κάλεσμα αφύπνισης», και πρόσθεσε: «Εάν το κλίμα συνεχίσει να αλλάζει, θα πρέπει να περιμένουμε ότι η εξάπλωση των εντόμων που μπορούν να μεταδώσουν ασθένειες στον άνθρωπο θα αυξηθεί».