Μια νέα υπόθεση προκαλεί διεθνή ανησυχία, καθώς τουλάχιστον 19 παιδιά στην Ινδία έχασαν τη ζωή τους μετά τη λήψη σιροπιού για τον βήχα που φέρεται να ήταν μολυσμένο με τοξική ουσία.
Αιφνίδιοι θάνατοι παιδιών στην Ινδία οδηγούν σε συναγερμό
Τον απόλυτο πανικό έχουν προκαλέσει στις υγειονομικές αρχές της Ινδίας οι ανεξήγητοι θάνατοι τουλάχιστον 19 παιδιών ηλικίας από 1 έως 6 ετών, μέσα σε λίγες εβδομάδες. Τα περιστατικά καταγράφηκαν στην πολιτεία Μάντια Πραντές από τις αρχές Σεπτεμβρίου, με κοινό στοιχείο όλων τη λήψη ενός διαδεδομένου παιδικού σιροπιού για τον βήχα. Όλα τα παιδιά εμφάνισαν οξεία νεφρική ανεπάρκεια και κατέληξαν.
Το εργαστήριο της πόλης Τσενάι επιβεβαίωσε τη φρικτή αλήθεια: το σιρόπι περιείχε σε ποσοστό 48,6% διαιθυλενογλυκόλη, μια εξαιρετικά τοξική βιομηχανική ουσία που χρησιμοποιείται ως διαλύτης και αντιψυκτικό. Η διαιθυλενογλυκόλη δεν έχει καμία θέση σε φαρμακευτικά προϊόντα, καθώς μπορεί να προκαλέσει ανεπανόρθωτη βλάβη στα νεφρά και συχνά οδηγεί στον θάνατο, όπως δυστυχώς συνέβη σε αυτά τα παιδιά.
Και άλλα κρούσματα στην ευρύτερη περιοχή
Το περιστατικό δεν ήταν μεμονωμένο. Στην όμορη πολιτεία Ρατζαστάν, σημειώθηκαν δύο ακόμη παιδικοί θάνατοι, επίσης μετά από κατανάλωση τοπικά παραγόμενου σιροπιού. Η νέα τραγωδία ξεσήκωσε κύμα οργής και οδήγησε τις αρχές σε νέο γύρο ερευνών.
Σύμφωνα με το BBC, η Ινδία έχει ήδη τραγικό ιστορικό στον τομέα αυτό. Σιρόπια που περιείχαν τη θανατηφόρα διαιθυλενογλυκόλη έχουν συνδεθεί με δεκάδες θανάτους παιδιών τα τελευταία χρόνια.
Το 2023, παρτίδες σιροπιών που παρήχθησαν στην Ινδία θεωρήθηκαν υπεύθυνες για 70 παιδικούς θανάτους στη Γκάμπια και 18 στο Ουζμπεκιστάν. Αντίστοιχα, από τον Δεκέμβριο του 2019 έως τον Ιανουάριο του 2020, τουλάχιστον 12 παιδιά πέθαναν στο Τζαμού και Κασμίρ.
Ένα διαλυμένο σύστημα φαρμακευτικού ελέγχου
Με κάθε νέο περιστατικό, οι αρχές υπόσχονται αυστηρότερη επιτήρηση, αλλά τα μολυσμένα σιρόπια επανεμφανίζονται. Το πρόβλημα είναι διαρθρωτικό. Η φαρμακευτική εποπτεία στην Ινδία είναι σχεδόν ανύπαρκτη και εκατοντάδες μικρές φαρμακοβιομηχανίες λειτουργούν με ελάχιστους ελέγχους, παρακάμπτοντας τις κρατικές ρυθμίσεις.
Πολλά από τα φάρμακα κυκλοφορούν χωρίς ιατρική συνταγή, ενισχύοντας την ανεξέλεγκτη κατανάλωσή τους. Μετά τους τελευταίους θανάτους, το υπουργείο Υγείας προχώρησε σε κατάσχεση δειγμάτων και απαγόρευση κυκλοφορίας συγκεκριμένων σκευασμάτων, ενώ κάλεσε τους γιατρούς να βρίσκονται σε επιφυλακή.
Όμως, όπως επισημαίνουν ειδικοί και επικριτές, αυτές οι κινήσεις είναι προσωρινές και δεν αντιμετωπίζουν την ουσία του προβλήματος.
Μια τεράστια αγορά με αμφίβολη αξία
Η αγορά σιροπιών για τον βήχα στην Ινδία αναμένεται να αυξηθεί ραγδαία — από 262,5 εκατομμύρια δολάρια το 2024 σε 743 εκατομμύρια δολάρια το 2035, με ετήσια αύξηση 9,9%.
Ο παιδίατρος Δρ. Ρατζαράμ Ντ. Καρέ από τη Βομβάη σημειώνει:
«Τα περισσότερα παιδικά σιρόπια για τον βήχα δεν κάνουν τίποτα περισσότερο από το να προσφέρουν μια ψευδαίσθηση θεραπείας. Στις περισσότερες περιπτώσεις, ο βήχας υποχωρεί από μόνος του μετά από λίγες μέρες».
Όταν το σιρόπι γίνεται «μαγική λύση» στην επαρχία
Η έλλειψη πρόσβασης σε επαγγελματική ιατρική περίθαλψη, ιδιαίτερα στις αγροτικές περιοχές, ενισχύει τη μαζική χρήση τέτοιων σιροπιών. Σε ορισμένες περιοχές της υπαίθρου, έως και το 75% των ιατρικών επισκέψεων γίνεται σε άτομα χωρίς ιατρική άδεια, οι οποίοι αντιμετωπίζουν κάθε βήχα με κάποιο σιρόπι, σαν να είναι «μαγικό φίλτρο».
Ο Ντινές Θακούρ, πρώην στέλεχος της φαρμακοβιομηχανίας και ειδικός σε θέματα δημόσιας υγείας, περιγράφει τη σύγχυση που επικρατεί:
«Πολλοί φτωχοί ασθενείς ζητούν συμβουλές από τον μπακάλη ή τον φαρμακοποιό της γειτονιάς, νομίζοντας ότι είναι ειδικός — όμως σχεδόν ποτέ δεν είναι».
Πίεση από τους γονείς, παραχωρήσεις από τους γιατρούς
Η πίεση που ασκούν οι γονείς στους γιατρούς, σε συνδυασμό με την ελλιπή ενημέρωση, οδηγεί σε υπερσυνταγογράφηση. Όπως λέει ο παιδίατρος Δρ. Καφίλ Καν:
«Οι γονείς αγχώνονται και απαιτούν άμεση λύση. Αν δεν δουν βελτίωση σε δύο μέρες, ζητούν ένα σιρόπι – κι ο γιατρός συνήθως τους το δίνει».
Παρέμβαση από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας απηύθυνε επίσημο αίτημα προς την ινδική κυβέρνηση για διευκρινίσεις σχετικά με το αν το σιρόπι που συνδέεται με τους παιδικούς θανάτους έχει εξαχθεί σε άλλες χώρες. Όπως ανέφερε η υπηρεσία των Ηνωμένων Εθνών στο Reuters, περιμένει επίσημη επιβεβαίωση από τις ινδικές αρχές.
Παράλληλα, ο ΠΟΥ δήλωσε ότι θα εξετάσει το ενδεχόμενο έκδοσης Παγκόσμιου Συναγερμού για ιατρικά προϊόντα, αν επιβεβαιωθεί ότι το σιρόπι με την εμπορική ονομασία Coldrif περιέχει επικίνδυνες ουσίες.