Η NASA προσφέρει μέχρι και 3 εκατομμύρια δολάρια σε όσους βοηθήσουν να λυθεί ένα πρόβλημα που παραμένει άλυτο εδώ και χρόνια και μπορεί να επηρεάσει καθοριστικά το μέλλον της ανθρώπινης παρουσίας στη Σελήνη. Το ζήτημα είναι πιο καθημερινό απ’ ό,τι φαντάζεται κανείς: η διαχείριση των απορριμμάτων.
Ένα πρόβλημα που δεν φαίνεται, αλλά είναι κρίσιμο
Μέσα από τον διαγωνισμό LunaRecycle Challenge, η NASA προσκαλεί επιστήμονες, μηχανικούς και δημιουργικά μυαλά να προτείνουν προηγμένα συστήματα ανακύκλωσης για τις μελλοντικές αποστολές στη Σελήνη. Αυτά τα συστήματα θα πρέπει να λειτουργούν αυτόνομα για ένα ολόκληρο σεληνιακό έτος – δηλαδή 365 ημέρες – και να ξεπερνούν κατά πολύ τη λογική της απλής συλλογής σκουπιδιών.
Η πρόκληση στοχεύει στη δημιουργία βιώσιμων και επαναχρησιμοποιήσιμων λύσεων, που θα μειώνουν τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις και θα ενισχύουν τη δυνατότητα επιτόπιας αξιοποίησης των αποβλήτων.
«Δεν πρόκειται για απλό καθαρισμό», αναφέρει εκπρόσωπος της NASA. «Μιλάμε για τεχνολογίες που μπορούν να αλλάξουν εντελώς το πώς προσεγγίζουμε τις μακροχρόνιες αποστολές στο διάστημα».
Διαγωνισμός σε δύο στάδια
Ο διαγωνισμός χωρίζεται σε δύο φάσεις. Η πρώτη φάση αφορά την υποβολή εννοιολογικών σχεδίων για συστήματα ανακύκλωσης που θα μπορούσαν να λειτουργήσουν σε ένα σεληνιακό περιβάλλον για έναν χρόνο. Αυτά τα σχέδια πρέπει να λαμβάνουν υπόψη την ελαχιστοποίηση των αποβλήτων και τη μετατροπή τους σε χρήσιμα υλικά.
Όσοι περάσουν στην επόμενη φάση καλούνται να προχωρήσουν στην πράξη:
- Να δημιουργήσουν ένα ψηφιακό δίδυμο του συστήματός τους (ένα λεπτομερές, λειτουργικό ψηφιακό μοντέλο), και
- Να κατασκευάσουν ένα φυσικό πρωτότυπο για δοκιμές σε γήινες προσομοιώσεις.
Τα έπαθλα της δεύτερης φάσης είναι σημαντικά: 1,4 εκατομμύρια δολάρια για το καλύτερο φυσικό πρωτότυπο και 600.000 δολάρια για το κορυφαίο ψηφιακό δίδυμο.
Οι διαφορές με άλλες αποστολές
Σε αντίθεση με τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, όπου τα απορρίμματα συλλέγονται και επιστρέφονται στη Γη, στις σεληνιακές αποστολές αυτό είναι αδύνατο. Ό,τι παραχθεί πρέπει να αντιμετωπιστεί επί τόπου. Δεν υπάρχει φορτηγό για να φέρει τα σκουπίδια πίσω. Έτσι, η NASA θέλει τα πληρώματα να μετατρέψουν τα απόβλητα σε πόρους – για κατασκευές, για ανταλλακτικά, ακόμα και για τη συντήρηση των ίδιων των κατοικιών.
Η προσέγγιση αυτή βασίζεται στη λογική της επιτόπιας αξιοποίησης πόρων (In-Situ Resource Utilization – ISRU), που θεωρείται θεμελιώδης για μελλοντικές αποστολές στον Άρη ή ακόμα πιο μακριά.
Μια παγκόσμια πρόσκληση
Ο διαγωνισμός είναι ανοιχτός σε ομάδες και μεμονωμένους συμμετέχοντες από όλο τον κόσμο. Αν και η NASA ενθαρρύνει την έγκαιρη συμμετοχή, οι νέοι ενδιαφερόμενοι μπορούν να μπουν και στη δεύτερη φάση. Οι αρχικές προτάσεις πρέπει να κατατεθούν έως τις 31 Μαρτίου 2025 και οι νικητές θα ανακοινωθούν λίγο αργότερα.
Η NASA ελπίζει ότι αυτή η πρόκληση θα εμπνεύσει νέες, τολμηρές ιδέες και θα δώσει ώθηση σε τεχνολογίες που θα εξασφαλίσουν την ανθρώπινη παρουσία πέρα από τον πλανήτη μας.