Προς συμφωνία διευθέτησης των διμερών διαφορών τους, εντός των επόμενων 24ώρων (ει δυνατόν, πριν από το συμβούλιο των υπουργών Εξωτερικών της Ε.Ε. στις 25 Ιουνίου), οδεύουν Ελλάδα και Αλβανία.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ της Καθημερινής, από την Αθήνα διαψεύδεται κατηγορηματικά ότι στις εκκρεμότητες εμπεριέχεται οποιαδήποτε αναφορά στις αλβανικές διεκδικήσεις περί Τσάμηδων, παρά το γεγονός ότι το συγκεκριμένο ζήτημα δημιουργεί κραδασμούς στην πολιτική σκηνή της Αλβανίας.
Στις εκκρεμότητες περιλαμβάνονται η οριοθέτηση Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ), η άρση της εμπόλεμης κατάστασης ανάμεσα σε Αθήνα και Τίρανα, η διαφύλαξη των δικαιωμάτων της ελληνικής εθνικής μειονότητας στην Αλβανία και οι αλλαγές στα σχολικά βιβλία.
Μέχρι σήμερα, οι περισσότερες από τις επιμέρους συμφωνίες Αθήνας – Τιράνων έχουν γίνει γνωστές. Εν συντομία, η εκταφή των οστών των Ελλήνων στρατιωτών, πεσόντων του Ελληνοϊταλικού Πολέμου το 1940-41 έχει ήδη ξεκινήσει, ενώ διευθετούνται και ζητήματα που αφορούν τους Αλβανούς πολίτες που ζουν στην Ελλάδα, όπως η κατάργηση της προξενικής διατίμησης των εγγράφων του ελληνικού Δημοσίου και η αναγνώριση των αλβανικών διπλωμάτων οδήγησης στην ελληνική επικράτεια. Επίσης, οι δύο πλευρές βρίσκονται κοντά στην ολοκλήρωση της εξάλειψης των αλυτρωτικών αναφορών στα σχολικά βιβλία. Πρακτικά το «αγκάθι» αφορά την ΑΟΖ, κάτι που κρατά την Αθήνα διστακτική στο να άρει το εμπόλεμο.
Οι εκκρεμότητες συζητήθηκαν στη χθεσινή, προγραμματισμένη συνάντηση που είχαν οι υπουργοί Εξωτερικών Ελλάδας και Αλβανίας Νίκος Κοτζιάς και Ντιτμίρ Μπουσάτι στο περιθώριο της τρίτης διάσκεψης για τη σταθερότητα και την ασφάλεια, στη Ρόδο. Εφόσον υπάρξει συμφωνία, τότε οι δύο πρωθυπουργοί Αλέξης Τσίπρας και Εντι Ράμα θα την ανακοινώσουν και θα την επικυρώσουν από κοινού.
Υπενθυμίζεται ότι αρχικός σχεδιασμός ήταν οι δύο άνδρες να συναντηθούν λίγο μετά το Πάσχα στην Κορυτσά, κάτι που, προφανώς, δεν έγινε, λόγω των πολύ σοβαρών αντιδράσεων που αντιμετωπίζει ο κ. Ράμα από την αντιπολίτευση, αλλά και τη στάση του προέδρου της χώρας Ιλίρ Μέτα, ο οποίος ζητεί πιθανή συμφωνία για την ΑΟΖ να μην παραβιάζει τις προβλέψεις της απόφασης του αλβανικού συνταγματικού δικαστηρίου που ακύρωσε την προηγούμενη συμφωνία του 2009.
Η συγκεκριμένη προϋπόθεση που θέτει ο κ. Μέτα καθιστά τη συμφωνία για την ΑΟΖ εξαιρετικά δύσκολη.
Στον χθεσινό αλβανικό Τύπο, φιλοξενούνταν συνέντευξη του Σαλί Μπερίσα, ο οποίος κατηγορεί την κυβέρνηση Ράμα ότι προετοιμάζεται να «πουλήσει» την αλβανική θάλασσα στους Ελληνες.
Χθες, στην εναρκτήρια ομιλία της διάσκεψης της Ρόδου, ο κ. Κοτζιάς τάχθηκε υπέρ της ευρωπαϊκής προοπτικής Αλβανίας και ΠΓΔΜ λέγοντας ότι η Ελλάδα στηρίζει «το ξεκίνημα των διαπραγματεύσεων ανάμεσα στη “Βόρεια Μακεδονία” και την Αλβανία με την Ευρωπαϊκή Ενωση, που θα είναι μεγάλο κέρδος για όλους μας αυτά τα δύο κράτη που είναι μέρος της συνεργασίας μας να εισέλθουν στην Ένωση».