Εθνικό πένθος: Τι είναι και πώς επηρεάζει την καθημερινότητα
Μετά τον θάνατο του πρώην πρωθυπουργού Κώστα Σημίτη, η χώρα κηρύχθηκε σε τετραήμερο εθνικό πένθος. Αλλά τι σημαίνει αυτό και πώς επηρεάζει την καθημερινότητα των πολιτών;
Το εθνικό πένθος αποτελεί μία επίσημη έκφραση θλίψης και συμπαράστασης για ένα δυστυχές γεγονός, όπως ο θάνατος σημαντικής προσωπικότητας, μια φυσική καταστροφή ή κάποιο τραγικό περιστατικό. Η κυβέρνηση αποφασίζει την κήρυξή του ως ένδειξη συλλογικού σεβασμού.
Κατά τη διάρκειά του, λαμβάνονται συγκεκριμένα μέτρα, όπως η ανάρτηση σημαιών μεσίστια και, σε ορισμένες περιπτώσεις, το κλείσιμο δημοσίων υπηρεσιών και σχολείων. Επίσης, μικρότερες εκδηλώσεις πένθους, όπως ενός λεπτού σιγή, μπορεί να παρατηρηθούν σε δημόσιες συγκεντρώσεις.
Τι γίνεται με τα σχολεία;
Σε περιόδους εθνικού πένθους, η λειτουργία των σχολείων μπορεί να επηρεαστεί. Ωστόσο, στη συγκεκριμένη περίπτωση, το Υπουργείο Παιδείας αποφάσισε ότι το χρονοδιάγραμμα παραμένει αμετάβλητο. Έτσι, οι μαθητές όλων των βαθμίδων θα επιστρέψουν κανονικά στα μαθήματά τους στις 8 Ιανουαρίου, όπως είχε αρχικά προγραμματιστεί, μετά τις διακοπές Χριστουγέννων και Πρωτοχρονιάς.
Η απόφαση αυτή δείχνει ότι, ενώ το εθνικό πένθος αποτελεί σημαντική στιγμή συλλογικής θλίψης, δεν είναι απαραίτητο να επηρεάζει άμεσα τη λειτουργία όλων των θεσμών της χώρας.
Πότε έχει κηρυχθεί στην Ελλάδα;
Στην Ελλάδα έχει κηρυχθεί εθνικό πένθος 17 φορές, με πρώτη το 1994 έπειτα από τον θάνατο της Μελίνας Μερκούρη.
- τον Μάρτιο του 1994 έπειτα από τον θάνατο της Μελίνας Μερκούρη κηρύχθηκε εθνικό πένθος,
- τον Ιούνιο του 1996, μετά τον θάνατο του Ανδρέα Παπανδρέου, κηρύχθηκε τετραήμερο δημόσιο πένθος
- τον Ιούλιο του 1996 κηρύχθηκε τριήμερο δημόσιο πένθος μετά την αποδημία του Παρθενίου Γ΄ Αλεξανδρείας
- τον Απρίλιο του 1998 κηρύχθηκε εθνικό πένθος για τον θάνατο του Κωνσταντίνου Καραμανλή,
- τον Απρίλιο του 1998 κηρύχθηκε τετραήμερο δημόσιο πένθος μετά την αποδημία του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και Πάσης Ελλάδος Σεραφείμ
- η 14η Σεπτεμβρίου κηρύσσεται ημέρα εθνικού πένθους λόγω της επίθεσης της 11ης Σεπτεμβρίου
- τριήμερο δημόσιου πένθους λόγω του θανάτου του Πατριάρχη Αλεξανδρείας Πέτρου Ζ΄ (11/9/2004)
- η 16η Αυγούστου 2005 κηρύχθηκε ημέρα δημόσιου πένθους μετά το δυστύχημα της Helios μια ημέρα νωρίτερα
- το καλοκαίρι του 2007 για τις εκτενείς πυρκαγιές που έπληξαν την χώρα σε πολλά μέρη της, με την Ηλεία να δέχεται την μεγαλύτερη καταστροφή και οι οποίες επέφεραν τον θάνατο τουλάχιστον 63 ανθρώπων, κηρύχθηκε τριήμερο εθνικό πένθος,
- τον Ιανουάριο του 2008, κηρύχθηκε τετραήμερο εθνικό πένθος για τον θάνατο του Μακαριστού Αρχιεπίσκοπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος Χριστόδουλου,
- τον Μάιο του 2017, 4 ημέρες δημόσιου πένθους μετά τον θάνατο του πρώην πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Μητσοτάκη,
- τον Νοέμβριο του 2017 για τις φονικές πλημμύρες της Δυτικής Αττικής που στην κόστισαν την ζωή σε 23 ανθρώπους στην Μάνδρα,
- τον Ιούλιο του 2018, κηρύχθηκε τριήμερο εθνικό πένθος για την φονική πυρκαγιά στο Μάτι
- τριήμερο εθνικό πένθος (6, 7, 8 Σεπτεμβρίου 2021), έπειτα από τον θάνατο του Μίκη Θεοδωράκη την Πέμπτη, 2 Σεπτεμβρίου του 2021.
- στις 27 Οκτωβρίου 2021, την ημέρα της κηδείας της Φώφης Γεννηματά, Προέδρου του ΚΙΝΑΛ.
- τριήμερο δημόσιο πένθος (27, 28, 29 Δεκεμβρίου 2021), έπειτα από τον θάνατο του πρώην Προέδρου της Δημοκρατίας Καρόλου Παπούλια.
- τριήμερο δημόσιο πένθος (3, 4, 5 Φεβρουαρίου 2022), έπειτα από τον θάνατο του πρώην Προέδρου της Δημοκρατίας Χρήστου Σαρτζετάκη.
- τριήμερο εθνικό πένθος από την 1η έως την 3η Μαρτίου λόγω του σιδηροδρομικού δυστυχήματος στα Τέμπη με τους 57 νεκρούς.
- Τριήμερο εθνικό πένθος (14, 15 και 16 Ιουνίου 2023) για το ναυάγιο με τους νεκρούς μετανάστες στην Πύλο.