Η υπόθεση ενός καθηγητή του Χάρβαρντ για εξωγήινο διαστημικό αντικείμενο που πλησιάζει τη Γη, διχάζει την επιστημονική κοινότητα και προκαλεί αντιδράσεις.
Ένα παράξενο αντικείμενο στο ηλιακό μας σύστημα
Ο Άβι Λοέμπ, καθηγητής στο Χάρβαρντ και γνωστός για τις ανορθόδοξες θεωρίες του, προειδοποιεί για έναν πιθανό κίνδυνο που προέρχεται από το διάστημα. Το αντικείμενο με την ονομασία 3I/ATLAS, που εντοπίστηκε στις αρχές Ιουλίου, δεν είναι, κατά τη γνώμη του, ένας απλός κομήτης. Ο Λοέμπ υποστηρίζει πως ίσως πρόκειται για ένα τεχνητό εξωγήινο «μητρικό σκάφος».
Σύμφωνα με την εκτίμησή του, το αντικείμενο μπορεί να είναι μέρος μιας τεχνολογικά προηγμένης αποστολής, το οποίο έχει ως αποστολή την παρακολούθηση — ή και κάτι πιο επιθετικό.
Η υποψία για στρατιωτική αποστολή
Ο Λοέμπ εκφράζει τη σοβαρή ανησυχία ότι το σκάφος θα μπορούσε να μεταφέρει εξοπλισμό παρακολούθησης ή ακόμα και οπλικά συστήματα, με στόχο τον πλανήτη μας. Εκτιμά ότι ένα τέτοιο διαστημικό όχημα αναχαίτισης ενδέχεται να φτάσει κοντά στη Γη μεταξύ 21 Νοεμβρίου και 5 Δεκεμβρίου 2025, την περίοδο δηλαδή που το 3I/ATLAS θα βρίσκεται πίσω από τον Ήλιο, όπως φαίνεται από τη Γη. Κατά τον ίδιο, αυτό δημιουργεί ένα ιδανικό «παράθυρο» για να πλησιάσει κρυφά.
Το σενάριο για μικρά σκάφη που στέλνονται στη Γη
Μέσα στη θεωρία του, ο καθηγητής περιλαμβάνει και την πιθανότητα το 3I/ATLAS να λειτουργεί ως μητρικό σκάφος, το οποίο στέλνει μικρότερα οχήματα σε κατοικήσιμους πλανήτες – είτε για συλλογή δεδομένων, είτε για επίθεση. Το κύριο σκάφος, σύμφωνα με αυτή την ιδέα, συνεχίζει τη διαδρομή του αθόρυβα, ενώ τα δευτερεύοντα αναλαμβάνουν δράση.
Ιδιαίτερη σημασία δίνει ο Λοέμπ και στην τροχιά του αντικειμένου, την οποία χαρακτηρίζει εξαιρετικά παράξενη. Το 3I/ATLAS κινείται ευθυγραμμισμένο με το τροπικό επίπεδο της Γης – ένα φαινόμενο που, σύμφωνα με τον ίδιο, έχει πιθανότητες μόλις 0,2% να συμβαίνει τυχαία.
Οι αντιδράσεις των συναδέλφων του
Η τοποθέτηση του Άβι Λοέμπ έχει προκαλέσει ισχυρές αντιδράσεις από άλλους επιστήμονες. Ο αστρονόμος Κρις Λίντοτ, από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, δεν διστάζει να χαρακτηρίσει τη θεωρία του συναδέλφου του «παραμύθι». Όπως λέει:
«Η σύνδεση ενός μυστηριώδους αντικειμένου με εξωγήινη τεχνολογία χωρίς ισχυρές αποδείξεις υπονομεύει την επιστημονική αξιοπιστία και αποδυναμώνει τα πραγματικά δεδομένα που έχουμε για το αντικείμενο».
Παρά την κριτική, ο Λοέμπ επιμένει ότι, ακόμα κι αν αποδειχθεί πως το 3I/ATLAS είναι φυσικό σώμα, δεν μπορεί να αποκλειστεί εντελώς η πιθανότητα τεχνητής – και άρα εξωγήινης – προέλευσης.
Πρόσκληση για συνεργασία και προετοιμασία
Ο καθηγητής τονίζει ότι ανεξαρτήτως της αλήθειας πίσω από το αντικείμενο, η ανθρωπότητα θα πρέπει να είναι προετοιμασμένη. Καλεί επιστήμονες, κυβερνήσεις και ψυχολόγους να δημιουργήσουν διεπιστημονικές ομάδες που θα εξετάσουν πώς θα ενημερωθεί το κοινό και πώς θα υπάρξει συντονισμένη απάντηση σε περίπτωση εξωγήινης προσέγγισης.
Η διάψευση από αστρονόμο
Ο Chris Lintott, αστρονόμος στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, απέρριψε τους ισχυρισμούς του Loeb χαρακτηρίζοντας τους «ανοησίες», λέγοντας στο Live Science ότι η θεωρία του εξωγήινου ανιχνευτή είναι μια «προσβολή στο συναρπαστικό έργο που γίνεται προκειμένου να κατανοήσουμε αυτό το αντικείμενο».
Ωστόσο, ο Loeb είναι ανένδοτος λέγοντας ότι η ανάδρομη τροχιά του, δηλαδή η κίνηση αντίθετα προς τη ροή του ηλιακού συστήματος, ευθυγραμμίζεται περίεργα με την τροχιά της Γης. «Το 3I/ATLAS μπορεί να είναι εξωγήινη ανιχνευτική συσκευή», είπε, αναφερόμενος στην «ασυνήθιστα σπάνια τροχιά» που τυγχάνει να ευθυγραμμίζεται στενά με το τροχιακό επίπεδο των εσωτερικών πλανητών, συμπεριλαμβανομένης της Γης. Υπολογίζει ότι οι πιθανότητες να συμβεί αυτό φυσικά είναι μόλις 0,2%.
«Στο πλησιέστερο σημείο του προς τον Ήλιο, στις 29 Οκτωβρίου, οι φόβοι για μια εξωγήινη εισβολή θα μπορούσε να προκαλέσει την κατάρρευση των χρηματιστηρίων», προειδοποίησε ο Loeb. «Σε αυτό το σενάριο, οι πολίτες θα χάσουν την εμπιστοσύνη τους στις κυβερνήσεις για την προστασία τους».
Μάλιστα, έφτασε μάλιστα να συγκρίνει το ενδεχόμενο χάος με μια στρατιωτική ενέδρα, λέγοντας: «Η αντιμετώπιση ενός υψηλής τεχνολογίας εξωγήινου επισκέπτη θα μπορούσε να θυμίζει την αεράμυνα του Ιράν όταν εμφανίστηκαν οι αμερικανικοί βομβαρδιστές B-2, σιωπηλοί, ασταμάτητοι και συντριπτικά ισχυροί».
Ασυνήθιστα μεγάλο αντικείμενο
Το αντικείμενο, που υπολογίζεται ότι είναι περίπου 12 μίλια πλάτος, είναι ασυνήθιστα μεγάλο για κάτι που κατευθύνεται έξω από το ηλιακό σύστημα. Σύμφωνα με τον Loeb, αν ήταν φυσικό, θα είχαν ήδη εντοπιστεί εκατομμύρια παρόμοια αντικείμενα. «Αλλά κάτι τέτοιο δεν έχει γίνει», είπε.
Έχει δημοσιεύσει τρία έγγραφα που περιγράφουν την υπόθεση και έχει προτείνει ακόμη και στη NASA να επιχειρήσει αναχαίτιση με το διαστημόπλοιο Juno όταν το αντικείμενο περάσει κοντά στον Δία. «Κατά την άποψή μου, χρειαζόμαστε μια κλίμακα κινδύνου για τα διαστρικά αντικείμενα», τόνισε ο Loeb. «Το μηδέν θα ήταν ένας φυσικός κομήτης. Το 10 θα ήταν ένα επιβεβαιωμένο τεχνολογικό αντικείμενο, πιθανόν με κινητήρα ή που εκπέμπει τεχνητό φως», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Ο καθηγητής θεωρεί ότι οι κυβερνήσεις θα πρέπει ήδη να συγκροτούν ομάδες εργασίας με επιστήμονες, πολιτικούς και ακόμη και ψυχολόγους, για να καθορίσουν πώς θα ανταποκριθούν και πώς θα ενημερώσουν το κοινό χωρίς να προκληθεί πανικός.
Οι προειδοποιήσεις του Loeb γίνονται ολοένα και πιο επείγουσες, φτάνοντας σε μια δραματική δήλωση: «Μπορεί να έρθει για να μας σώσει ή να μας καταστρέψει. Καλό θα είναι να είμαστε έτοιμοι και για τις δύο επιλογές». Εάν το 3I/ATLAS είναι κάτι περισσότερο από απλός βράχος, η Γη δεν είναι καθόλου προετοιμασμένη. «Ο επισκέπτης είναι ήδη στην αυλή μας», προειδοποίησε.
Η ανθρωπότητα δεν θα μπορούσε να κάνει πολλά
Ακόμα κι αν αποδειχθεί τεχνητό, ο Loeb παραδέχτηκε ότι η ανθρωπότητα δεν θα μπορούσε να κάνει πολλά. Με ταχύτητα σχεδόν 60 μιλίων ανά δευτερόλεπτο σε σχέση με τη Γη, κινείται πολύ γρήγορα για να φτάσουν τα τρέχοντα πυραυλικά μας μέσα.
«Αν η υπόθεση ότι το 3I/ATLAS είναι τεχνολογικό αντικείμενο αποδειχτεί σωστή, υπάρχουν δύο πιθανές εκδοχές: είτε οι προθέσεις του είναι απολύτως φιλικές είτε κακόβουλες», εξήγησε ο Loeb. «Στην πρώτη περίπτωση, η ανθρωπότητα πρέπει απλά να περιμένει και να υποδεχτεί αυτόν τον διαστρικό αγγελιοφόρο με ανοιχτές αγκάλες. Είναι το δεύτερο σενάριο που προκαλεί σοβαρή ανησυχία», ανέφερε.
Στη συνέχεια πρόσθεσε ότι, λόγω της σοβαρότητας της δεύτερης περίπτωσης, μπορούμε να εφαρμόσουμε την ιδέα του στοιχήματος του Pascal. «Ο Blaise Pascal υποστήριξε ότι είναι πιο έξυπνο να πιστεύει κανείς στον Θεό, γιατί τα πιθανά οφέλη της πίστης είναι πολύ μεγαλύτερα από τις απώλειες αν αποδειχθεί λάθος.
Παρομοίως, στην περίπτωσή μας, είναι λογικό να προειδοποιήσουμε την ανθρωπότητα για τον κίνδυνο από το 3I/ATLAS, ακόμη κι αν αποδειχθεί ότι πρόκειται απλώς για μια θεωρία. Το κόστος της μη προειδοποίησης μπορεί να είναι πολύ μεγαλύτερο από το κόστος του λάθους», κατέληξε.