Ημέρα γιορτής η 27η Δεκεμβρίου, με την Εκκλησία να τιμά τον Πρωτομάρτυρα Άγιο Στέφανο και τον Άγιο Μαυρίκιο. Ένας ιδιαίτερος φόρος τιμής αποδίδεται σήμερα στον πρώτο διάκονο που θυσιάστηκε για την πίστη του.
Ποιοι γιορτάζουν σήμερα
Το εορτολόγιο για σήμερα, Σάββατο 27 Δεκεμβρίου, αναφέρει πως τιμώνται ο Πρωτομάρτυρας Άγιος Στέφανος και ο Άγιος Μαυρίκιος ο Μάρτυρας.
Γιορτάζουν τα εξής ονόματα:
- Μαυρίκιος, Μαυρίκης, Μωρίς, Μαυρικία, Μαυρίκα *
- Στέφανος, Στέφος, Στέφας, Στεφανής, Στεφανία, Στέφη, Στεφάνα, Στεφανιώ, Στεφανίτσα, Στεφανή, Στέφα
* Το όνομα Μαυρίκιος γιορτάζει και σε άλλες ημερομηνίες.
Ποιος ήταν ο Άγιος Στέφανος
Ο Άγιος Στέφανος θεωρείται από τους πιο σημαντικούς διακόνους που ανέδειξε η πρώτη χριστιανική κοινότητα. Επιλέχθηκε, μαζί με άλλους έξι διακόνους, για να επιβλέπει τη διανομή της τροφής στους φτωχούς και να εξασφαλίζει τη δικαιοσύνη μεταξύ των μελών της Εκκλησίας. Η αποστολή αυτή ήταν ιδιαίτερα απαιτητική, όμως ο Στέφανος, με πίστη και ενέργεια, δεν περιορίστηκε σε διοικητικά καθήκοντα.
«Στέφανος, πλήρης πίστης και δύναμης, επιτελούσε μεγάλα θαύματα και σημεία ανάμεσα στον λαό» (Πράξεις Αποστόλων, στ’ 8-15, ζ’ 1-60). Η ικανότητά του να μιλά με θάρρος και θεολογική σαφήνεια τον καθιστούσε ξεχωριστό. Δεν σταματούσε να διακηρύττει την αλήθεια του Ευαγγελίου, θεραπεύοντας ασθενείς και κάνοντας θαύματα που αποδείκνυαν την παρουσία του Θεού.
Η δράση του και η αντίδραση των Ιουδαίων
Η φήμη του Στεφάνου προκάλεσε τον φθόνο κάποιων Ιουδαίων. Καθώς δεν μπορούσαν να του αντιταχθούν με επιχειρήματα, αποφάσισαν να τον κατηγορήσουν. Διέδωσαν ψευδώς ότι βλασφημούσε τον Μωυσή και τον Θεό. Με βάση αυτές τις συκοφαντίες, τον συνέλαβαν και τον παρουσίασαν ενώπιον του Συνεδρίου για να απολογηθεί.
Η απολογία του Στεφάνου αποτέλεσε πράξη βαθύτατης πίστης και θάρρους. Αντί να φοβηθεί, απηύθυνε δριμύ κατηγορώ στους Ιουδαίους για την τύφλωση και τη σκληροκαρδία τους. Με την αλήθεια και το πάθος του, μετατράπηκε από κατηγορούμενος σε κατήγορος.
Ο μαρτυρικός του θάνατος
Η οργή των Ιουδαίων ξέσπασε βίαια. Έσυραν τον Στέφανο έξω από την πόλη και τον λιθοβόλησαν μέχρι θανάτου. Λίγο πριν ξεψυχήσει, προσευχήθηκε:
«Κύριε, μη τους καταλογίσεις αυτή την αμαρτία».
Η προσευχή του αυτή είναι ένδειξη της βαθιάς συγχωρητικότητάς του και του πνεύματος που τον διείπε, ακόμη και απέναντι στους εχθρούς του.
Υμνολογία της ημέρας
Απολυτίκιο (Ήχος δ’)
Βασίλειον διάδημα, ἐστέφθη σὴ κορυφή,
ἐξ ἄθλων ὧν ὑπέμεινας, ὑπὲρ Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ, Μαρτύρων Πρωτόαθλε·
σὺ γὰρ τὴν Ἰουδαίων, ἀπελέγξας μανίαν,
εἶδες σου τὸν Σωτῆρα, τοῦ Πατρὸς δεξιόθεν.
Αὐτὸν οὖν ἐκδυσώπει ἀεί, ὑπὲρ τῶν ψυχῶν ἡμῶν.
Κοντάκιο (Ήχος γ’)
Ὁ Δεσπότης χθὲς ἡμῖν, διὰ σαρκὸς ἐπεδήμει,
καὶ ὁ δοῦλος σήμερον, ἀπὸ σαρκὸς ἐξεδήμει·
χθὲς μὲν γάρ, ὁ Βασιλεύων σαρκὶ ἐτέχθη,
σήμερον δέ, ὁ οἰκέτης λιθοβολεῖται·
δι᾽ αὐτὸν καὶ τελειοῦται, ὁ Πρωτομάρτυς καὶ θεῖος Στέφανος.
Στίχοι στη μνήμη του Αγίου
Λόγων στεφάνι με τιμημένους λίθους
πλέκω στον Στέφανο, που πρώτος στεφανώθηκε με λίθους.
Στις είκοσι του μήνα, με πέτρες τον έπνιξε ο θάνατος την εβδόμη ημέρα.
Ο Άγιος Στέφανος δεν είναι μόνο ο πρώτος μάρτυρας της Χριστιανοσύνης, αλλά και ένα διαχρονικό σύμβολο θάρρους, αφοσίωσης και συγχώρεσης. Η Εκκλησία τον τιμά με σεβασμό, θυμίζοντας σε όλους μας ότι η αλήθεια απαιτεί θυσία, αλλά ανταμείβεται με αιώνια δόξα.