Η ΕΛΒΙΕΛΑ, η μεγάλη βιομηχανία κατασκευής ειδών από καουτσούκ, και το Sportex έγραψαν ιστορία στο χώρο του ελληνικού παπουτσιού. Διαβάστε περισσότερα για την ιστορία τους.
Η Ελληνική Βιομηχανία Ελαστικού (ΕΛΒΙΕΛΑ) ήταν μεγάλη βιομηχανία κατασκευής ειδών από καουτσούκ. Η εταιρεία ιδρύθηκε το 1928 από τους Νικόλαο Μαυροφίδη και Νικόλαο Αγνιάδη, κι οι δυο με καταγωγή από τη Μικρά Ασία (ο πρώτος από το Ικόνιο). Το είδος για το οποίο είναι γνωστή είναι τα πάνινα αθλητικά παπούτσια με λαστιχένια σόλα, τα οποία παρήγαγε κατά κόρον. Η εταιρεία, που έμεινε ανενεργή σε όλη τη διάρκεια της Κατοχής, άνθισε στη δεκαετία 1950-1960.
Ο αρχικός ιδρυτής της Νικόλαος Μαυροφίδης, πέθανε το 1944 και το μερίδιό του κληροδοτήθηκε στους γιούς του Αιμίλιο και Στέφανο Μαυροφίδη. Τότε τα παπούτσια αυτά έβγαιναν μόνο σε άσπρο χρώμα και τα φορούσαν μόνο τα μικρά παιδιά στη Γυμναστική και στις παρελάσεις. Επειδή εκείνη την εποχή αυτά ήταν τα μόνα αθλητικά παπούτσια που κυκλοφορούσαν στην Ελλάδα, και δεν υπήρχε άλλη εταιρεία που να κατασκευάζει τέτοιου είδους παπούτσια, επικράτησε ο όρος ελβιέλες (από το αρκτικόλεξο ΕΛ.ΒΙ.ΕΛΑ).
Περί τα μέσα του 1963, η εταιρεία «Ζίτα Ελλάς», την οποία είχε ιδρύσει στις αρχές του 1928 ο επιχειρηματίας Ιωάννης Ζαφειρόπουλος του Παναγιώτου, η οποία μέχρι τότε παρήγαγε μόνο δερμάτινα υποδήματα πολυτελείας και ανέλαβαν τα ηνία της οι δυο γιοι του Ζαφειρόπουλου ο Παναγιώτης και ο Ανδρέας, θέλοντας να ανταγωνιστεί την ΕΛΒΙΕΛΑ, ξεκίνησε την παραγωγή τέτοιων παπουτσιών, τα οποία έβγαζε και σε μποτάκια.
Η εταιρεία σταμάτησε οριστικά τη λειτουργία της στα μέσα του 1961, καθώς υπέστη γενική κατάσχεση λόγω χρεών σε τράπεζες και ιδιώτες πιστωτές, ενώ ο Αγνιάδης είχε ήδη αποχωρήσει λόγω ηλικίας. Η ονομασία της εταιρείας ΕΛΒΙΕΛΑ, της οποίας η έδρα βρισκόταν στην Καλλιθέα, μετά το κλείσιμό της πωλήθηκε από τους πιστωτές στη μεγάλη υποδηματοποιία «Αλυσίδα», η οποία είχε την έδρα της στη Θεσσαλονίκη και η εταιρεία μετονομάστηκε σε «Αλυσίδα-ΕΛΒΙΕΛΑ».
Στα μέσα του 1970 ιδρύθηκε στην Ελλάδα η «Sportex», αντιπροσωπεία γαλλικής εταιρείας αθλητικών υποδημάτων, η οποία άρχισε να εισάγει σε μεγάλες ποσότητες τέτοια παπούτσια στη χώρα μας. Η πολυχρωμία αποτέλεσε το δυνατό σημείο τόσο της Sportex, όσο και της παλαιότερης στο χώρο Ζίτα Ελλάς και κυρίαρχης επιχείρησης στα αθλητικά παπούτσια παλαιότερα, των αδερφών Ζαφειρόπουλου, με αποτέλεσμα το εταιρικό σχήμα «Αλυσίδα-ΕΛ.ΒΙ.ΕΛΑ.», να αναστείλει οριστικά τη λειτουργία του το 1974.
Όμως τα παπούτσια αυτά εξακολουθούσαν να αποκαλούνται ελβιέλες μέχρι τις αρχές του 1983, όταν εισήχθησαν για πρώτη φορά στην Ελλάδα τέτοια παπούτσια κατασκευασμένα από την αμερικανική εταιρεία Converse.
newsit.gr