Ως μία ιστορική ημέρα χαρακτήρισε την σημερινή ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, αφού κατά δήλωσή του η Τουρκία δέχθηκε να προχωρήσουν οι διαδικασίες για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ.
Σε δηλώσεις του μετά τη συνάντηση ο γγ του ΝΑΤΟ είπε ότι ο πρόεδρος της Τουρκίας δέχτηκε να εισαχθεί το ταχύτερο στην τουρκική Εθνοσυνέλευση το πρωτόκολλο εισδοχής της Σουηδίας.
«Είμαι στην ευχάριστη θέση να ανακοινώσω … ότι ο πρόεδρος Ερντογάν συμφώνησε να διαβιβάσει το πρωτόκολλο προσχώρησης της Σουηδίας στην εθνοσυνέλευση το συντομότερο δυνατόν, και να συνεργαστεί στενά με τη συνέλευση για να εξασφαλιστεί η επικύρωση», δήλωσε ο Στόλτενμπεργκ σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε.
Η ολοκλήρωση της ενταξιακής διαδικασίας θα είναι ένα «ιστορικό βήμα», πρόσθεσε ο Στόλτενμπεργκ. Διευκρίνισε ωστόσο ότι δεν μπορεί να δώσει ο ίδιος λεπτομέρειες για το χρονοδιάγραμμα που θα ακολουθήσει η τουρκική πλευρά αλλά επέμεινε ότι πρόκειται για μια «σαφή δέσμευση» και ότι ο Ερντογάν είπε ότι θα συμβεί «το συντομότερο δυνατόν».
Παράλληλα, ο επικεφαλής του ΝΑΤΟ δεν είχε να δώσει κάποιο λεπτομερές χρονοδιάγραμμα για το πόσο σύντομα να περιμένουμε τη διαδικασία στην τουρκική Εθνοσυνέλευση.
Όσον αφορά την Ουγγαρία, που επίσης δεν έχει επικυρώσει την ένταξη της Σουηδίας, υπενθύμισε ότι η κυβέρνηση του Βίκτορ Όρμπαν έχει ξεκαθαρίσει πως δεν θα είναι η τελευταία χώρα που θα εγκρίνει το πρωτόκολλο.
Ο Στόλτενμπεργκ έκανε τις δηλώσεις αυτές μετά τις συνομιλίες που είχε με τον Ερντογάν και τον πρωθυπουργό της Σουηδίας Ουλφ Κρίστερσον.
Η ανακοίνωση της Συνόδου του ΝΑΤΟ αναφέρει τα εξής:
Στις 10 Ιουλίου 2023, ο Πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο Πρωθυπουργός της Σουηδίας Ulf Kristersson και ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Jens Stoltenberg συναντήθηκαν στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους.
Από την τελευταία Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ, η Σουηδία και η Τουρκία συνεργάστηκαν στενά για την αντιμετώπιση των θεμιτών ανησυχιών της Τουρκίας για την ασφάλεια.
Στο πλαίσιο αυτής της διαδικασίας, η Σουηδία τροποποίησε το σύνταγμά της, άλλαξε τους νόμους της, επέκτεινε σημαντικά τη συνεργασία της για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας κατά του PKK και επανέλαβε τις εξαγωγές όπλων στην Τουρκική Δημοκρατία, όλα τα βήματα που προβλέπονται στο τριμερές μνημόνιο που συμφωνήθηκε το 2022.
Η Σουηδία και η Τουρκική Δημοκρατία συμφωνούν σήμερα να συνεχίσουν τη συνεργασία τους τόσο στο πλαίσιο του Τριμερούς Μόνιμου Κοινού Μηχανισμού που συστάθηκε στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη το 2022, όσο και στο πλαίσιο ενός νέου διμερούς Συμφώνου Ασφάλειας που θα συνεδριάζει ετησίως σε υπουργικό επίπεδο και θα δημιουργεί ομάδες εργασίας κατά περίπτωση.
Στην πρώτη συνεδρίαση αυτού του Συμφώνου Ασφαλείας, η Σουηδία θα παρουσιάσει έναν οδικό χάρτη ως βάση για τη συνέχιση του αγώνα της κατά της τρομοκρατίας σε όλες τις μορφές και εκδηλώσεις της προς την πλήρη εφαρμογή όλων των στοιχείων του Τριμερούς Μνημονίου, συμπεριλαμβανομένου του άρθρου 4.
Η Σουηδία επαναλαμβάνει ότι δεν θα παράσχει στήριξη στο YPG/PYD και στην οργάνωση που περιγράφεται ως FETÖ στην Τουρκία. Τόσο η Σουηδία όσο και η Τουρκική Δημοκρατία συμφώνησαν ότι η αντιτρομοκρατική συνεργασία είναι μια μακροπρόθεσμη προσπάθεια, η οποία θα συνεχιστεί και μετά την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ.
Ο Γενικός Γραμματέας Stoltenberg επιβεβαίωσε επίσης εκ νέου ότι το ΝΑΤΟ καταδικάζει κατηγορηματικά την τρομοκρατία σε όλες τις μορφές και εκδηλώσεις της.
Το ΝΑΤΟ θα εντείνει σημαντικά το έργο του σε αυτόν τον τομέα, μεταξύ άλλων με τη θέσπιση, για πρώτη φορά στο ΝΑΤΟ, από τον Γενικό Γραμματέα της θέσης του Ειδικού Συντονιστή για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας.
Δεσμευόμαστε στην αρχή ότι δεν πρέπει να υπάρχουν περιορισμοί, εμπόδια ή κυρώσεις στο αμυντικό εμπόριο και τις επενδύσεις μεταξύ των Συμμάχων. Θα εργαστούμε προς την κατεύθυνση της εξάλειψης τέτοιων εμποδίων.
Η Σουηδία και η Τουρκική Δημοκρατία συμφώνησαν επίσης να εντείνουν την οικονομική συνεργασία, μέσω της Μικτής Οικονομικής και Εμπορικής Επιτροπής Τουρκίας-Σουηδίας (JETCO). Τόσο η Τουρκία όσο και η Σουηδία θα επιδιώξουν να μεγιστοποιήσουν τις ευκαιρίες για την αύξηση του διμερούς εμπορίου και των επενδύσεων.
Η Σουηδία θα υποστηρίξει ενεργά τις προσπάθειες για την αναζωογόνηση της διαδικασίας ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του εκσυγχρονισμού της τελωνειακής ένωσης ΕΕ-Τουρκίας και της απελευθέρωσης των θεωρήσεων.
Σε αυτή τη βάση, και δεδομένων των επιταγών της αποτροπής και της άμυνας του ευρωατλαντικού χώρου, η Τουρκική Δημοκρατία θα διαβιβάσει το πρωτόκολλο προσχώρησης της Σουηδίας στη Μεγάλη Εθνοσυνέλευση και θα συνεργαστεί στενά με τη Συνέλευση για να εξασφαλίσει την επικύρωση.