Η δημοσιογράφος Ρένα Κουβελιώτη μιλάει για την ασθένειά της: «Είναι μη αναστρέψιμη η κατάσταση»
Η Ρένα Κουβελιώτη, γνωστή δημοσιογράφος, άνοιξε την καρδιά της και μίλησε δημόσια για την δύσκολη ασθένεια που αντιμετωπίζει, αφήνοντας το κοινό της συγκλονισμένο. Σε μια ειλικρινή συνέντευξη στην εκπομπή της Τζένης Θεωνά, που προβάλλεται στην ΕΡΤ, η Ρένα μοιράστηκε τις προσωπικές της εμπειρίες και τους προβληματισμούς της σχετικά με την καθημερινότητα της ζωής της ως μητέρα, μονογονέας, αλλά και ασθενής.
Η ασθένεια και η καθημερινή μάχη
Στην εκπομπή, η Ρένα Κουβελιώτη αναφέρθηκε στην ασθένεια που της προκαλεί προβλήματα με τη μνήμη και την λειτουργία του εγκεφάλου της. Με άμεσο και ανοιχτό τρόπο, εξήγησε πως προσπαθεί να διαχειριστεί την κατάσταση, παραμένοντας όσο το δυνατόν πιο δραστήρια και δυνατή, ιδιαίτερα στον ρόλο της ως μητέρα. «Δεν είναι μυστικό πως αντιμετωπίζω ένα θέμα με τον εγκέφαλο μου και τη μνήμη μου», είπε χαρακτηριστικά. «Αυτό που με ανησυχεί περισσότερο είναι το τι θα συμβεί αν κάποια στιγμή χάσω την ικανότητα να θυμάμαι. Για αυτόν τον λόγο, έχω ήδη συζητήσει το θέμα με τα παιδιά μου, αλλά πάντα με χιούμορ».
Η δύναμη του χιούμορ
Η Ρένα, μέσα από τα λόγια της, τόνισε πόσο σημαντικό είναι να χρησιμοποιεί το χιούμορ ως εργαλείο για να αντιμετωπίσει τόσο η ίδια, όσο και τα παιδιά της, την δύσκολη κατάσταση. Το χιούμορ, όπως εξηγεί, τους βοηθά να μην αντιμετωπίζουν την κατάσταση με φόβο και να το βλέπουν ως κάτι λιγότερο σοβαρό από όσο στην πραγματικότητα είναι. «Όταν αυτοσαρκάζεσαι και βλέπουν τα παιδιά ότι συνεχίζεις να λειτουργείς, παρά τις δυσκολίες, το αποδέχονται και δεν το δραματοποιούν», συμπλήρωσε.
Η σημασία της ψυχικής και σωματικής άσκησης
Παρά την σοβαρότητα της κατάστασης, η Ρένα δεν παραδίδει τα όπλα. Αντιθέτως, προσπαθεί να επιβραδύνει την πρόοδο της ασθένειας μέσω ψυχικής άσκησης, όπως εξηγεί: «Αν μπω στη διαδικασία να πω “δεν μπορώ, είμαι άρρωστη”, πιστεύω πως θα χειροτερέψει η κατάσταση. Γι’ αυτό, επιλέγω να “γυμνάζω” το μυαλό μου όπως γυμνάζουμε το σώμα μας, ώστε να διατηρείται όσο το δυνατόν περισσότερο σε καλή κατάσταση».
Η αίσθηση του καθήκοντος απέναντι στα παιδιά της φαίνεται να παίζει καταλυτικό ρόλο στη διαχείριση της ασθένειας. Δεν της επιτρέπει να βυθιστεί στη θλίψη ή να «βάλει κάτω τα όπλα», όπως είπε. Η προτεραιότητά της είναι να παραμένει δυνατή και να συνεχίσει να οδηγεί το «καράβι» της οικογένειας.
Ο ρόλος της ως μονογονέας
«Όταν είσαι μονογονέας, δεν υπάρχει περιθώριο για άλλη στάση», δήλωσε η Ρένα με ειλικρίνεια. Αντιμετωπίζει την κατάσταση με αποφασιστικότητα, θεωρώντας ότι ο μόνος τρόπος να προχωρήσει είναι να μην αφήσει την ασθένεια να επηρεάσει την ικανότητά της να φροντίσει τα παιδιά της. Με έντονη αποφασιστικότητα, εξήγησε πως δεν μπορεί να «αφεθεί» ή να επιτρέψει στον εαυτό της να λυγίσει μπροστά στις δυσκολίες. «Είσαι ο καπετάνιος του πλοίου και δεν γίνεται να το αφήσεις να πάει στα βράχια», σημείωσε με χαρακτηριστική αποφασιστικότητα.
Στην τελική της δήλωση, η Ρένα Κουβελιώτη ανέδειξε τη σημασία του παραδείγματος που δίνει στα παιδιά της. «Τι μήνυμα θα έδινα στα παιδιά μου αν τους έδειχνα ότι, μόλις συμβεί κάτι κακό, το βάζεις κάτω και περιμένεις το τέλος;», αναρωτήθηκε, επιβεβαιώνοντας ότι, παρόλες τις δυσκολίες, σκοπεύει να συνεχίσει να μάχεται και να προσφέρει στους γύρω της ένα παράδειγμα δύναμης και αισιοδοξίας.
Η δημοσιογράφος Ρένα Κουβελιώτη εξηγεί στο βιβλίο της με τίτλο «Θα μ’ αγαπάς όταν δεν θα σε θυμάμαι» ότι η περιπέτεια υγείας της ξεκίνησε το 2015, όταν παρουσιάστηκαν κάποια κενά μνήμης.
«Τα blackout άρχισαν να κυριαρχούν την καθημερινότητά μου. Στη δουλειά με πείραζαν συνάδελφοι όταν ξεχνούσα τα ρεπό μου, ονόματα συνεντευξιαζόμενων και συνεργατών. Τα χρωματιστά αυτοκόλλητα σημειώματα έγιναν ο καλύτερος σύμμαχος μου!
Μην ξεχάσω να πληρώσω τη ΔΕΗ, τσακ κόλλημα στην ατζέντα, που πάλευε να μη «σκάσει» από το χαρτάκια. Μην ξεχάσω να απλώσω τα ρούχα, τσακ κόλλημα στον καθρέφτη του μπάνιου. Μην ξεχάσω να αγοράσω γάλα όταν σχολάσω, τσακ κόλλημα στον υπολογιστή του γραφείου. Λίστες υποχρεώσεων παντού. Κόκκινα λαχανί πορτοκαλί και κίτρινα χαρτάκια έγιναν βήματα της ζωής μου», σημειώνει χαρακτηριστικά.
Στο βιβλίο της, ηρωίδα και alter ego της είναι η Ηλέκτρα, μέσα από την οποία μιλάει ουσιαστικά για τον εαυτό της.
Όση ώρα της μιλούσε ο νευρολόγος του διαγνωστικού κέντρου, για νευρώνες και εκφυλιστικές αλλοιώσεις του εγκεφάλου, η Ηλέκτρα, προσποιούµενη ότι κρατάει σημειώσεις, έγραφε και ξαναέγραφε στην ατζέντα της μια πρόταση: Θα μ’ αγαπάς όταν δεν θα σε θυμάμαι;».
Η Ρένα Κουβελιώτη λέει ότι έγραψε το συγκεκριμένο βιβλίο για τα δύο της παιδιά, τον 15χρονο γιο της και την 10χρονη κόρη της.
«Δεν πεθαίνει το σώμα μου, πεθαίνει όμως το μυαλό μου, σιγά, σιγά. Τι αξία έχει η ζωή χωρίς μνήμη; Θα τα ξεχάσω όλα μαζί ή σταδιακά; Δηλαδή θα ξεχάσω ποια είμαι; Τι έχω; Τι θέλω; Τα όνειρά μου; Θα ξεχάσω τα παιδιά μου; Απόγνωση, αγωνία, φόβος και μάχη με το χρόνο. Θα μπορέσω να τους μάθω τη ζωή; Τί να προσέξουν. Τί να αποφύγουν. Να μην να επαναλάβουν τα δικά μου λάθη. Θα προλάβω; Τί περιθώρια έχω; Και τί να τους πω; Επειδή σε λίγο δεν θα σας θυμάμαι πάρτε αυτές τις οδηγίες για τη ζωή σας; Να τα αφήσω σαν Διαθήκη; Μία πολύτιμη διαθήκη είναι αυτό το βιβλίο»
Στο βιβλίο της αφηγείται στα παιδιά της τη ζωή της –και την κοινή ζωή τους– και τα προετοιμάζει για το μέλλον, με τρόπο σπαρακτικό.
«Ακόμα κι αν δεν θα σε θυμάμαι, να ξέρεις πως σ’ αγάπησα τόσο πολύ, που φτάνει για να καλύψει δέκα ζωές σου και άλλες τόσες δικές µου. Θέλω να µου υποσχεθείς πως αν δεν μπορώ να αυτοεξυπηρετηθώ θα φροντίσεις να πάω σε κάποιον ειδικό χώρο· σ’ ένα σπίτι µε ανθρώπους που έχουν αντίστοιχα προβλήματα. Μη σου περάσει ούτε μια στιγμή από το μυαλό πως η ψυχή µου δεν θα αισθανθεί τον εγκλωβισμό σου. Ακόμα κι αν το μυαλό µου κοιμηθεί, η ψυχή µου –καθότι μεγάλη αλήτισσα– θα τα αισθάνεται όλα, σε διαβεβαιώ. Έτσι, αν νιώσω πως σκλαβώνεσαι εξαιτίας µου, θα μαραθώ, θα πεθάνω».
Πώς μπορεί να αποτραπεί η συρρίκνωση του εγκεφάλου;
Μια υγιεινή και θρεπτική διατροφή μπορεί να αποτρέψει τη φυσιολογική συρρίκνωση του εγκεφάλου που συμβαίνει με την πάροδο των χρόνων, σύμφωνα με μια νέα ολλανδική επιστημονική μελέτη που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση Neurology.
Όσο μεγαλώνουμε, ο όγκος του εγκεφάλου μας μειώνεται, συγκεκριμένα με ρυθμό περίπου 5% ανά δεκαετία μετά την ηλικία των 40 ετών. Όπως είναι λογικό, η συρρίκνωση του εγκεφάλου φέρνει μαζί της και μια επιδείνωση των νοητικών λειτουργιών.
Ωστόσο, σύμφωνα με τα νέα ευρήματα, υιοθετώντας τις κατάλληλες διατροφικές στρατηγικές αυτή η εξέλιξη μπορεί να αναχαιτιστεί σε σημαντικό βαθμό.
Διατροφή για… μεγαλύτερο εγκέφαλο!
Στο πλαίσιο της μελέτης τους, οι ερευνητές παρακολούθησαν 4.213 ενήλικες με μέση ηλικία τα 66 έτη, εκ των οποίων κανένας δεν είχε διαγνωστεί με άνοια. Ζητήθηκε από όλους τους συμμετέχοντες να απαντήσουν σε μια σειρά από ερωτηματολόγια που αφορούσαν τις διατροφικές τους συνήθειες σε διάστημα ενός μήνα.
Πιο συγκεκριμένα, οι συμμετέχοντες έπρεπε να απαντήσουν πόσο συχνά και σε ποιες ποσότητες κατανάλωναν τα παρακάτω:
- λαχανικά
- φρούτα
- προϊόντα ολικής άλεσης
- όσπρια
- ξηροί καρποί
- γαλακτοκομικά
- ψάρια
- τσάι
- ακόρεστα λιπαρά
- κόκκινο κρέας
- επεξεργασμένο κρέας (αλλαντικά)
- ποτά με ζάχαρη
- αλκοόλ
- αλάτι
Οι ερευνητές αξιολόγησαν τις διατροφικές συνήθειες των συμμετεχόντων με βάση τις επίσημες διατροφικές συστάσεις που ισχύουν για τον πληθυσμό της Ολλανδίας, σε μια κλίμακα από το 0 (εξαιρετικά ανθυγιεινή διατροφή) έως το 14 (εξαιρετικά υγιεινή διατροφή).
Την καλύτερη βαθμολογία θα συγκέντρωνε μια διατροφή πλούσια σε λαχανικά, φρούτα, ξηρούς καρπούς, προϊόντα ολικής άλεσης, γαλακτοκομικά και ψάρι και ταυτόχρονα με πολύ μικρή περιεκτικότητα σε ποτά με ζάχαρη.
Ο μέσος όρος της βαθμολογίας σε όλο το δείγμα των συμμετεχόντων ήταν 7.
Σε δεύτερη φάση, οι ερευνητές πραγματοποίησαν μαγνητική στους συμμετέχοντες ώστε να διαπιστωθεί ο ακριβής όγκος του εγκεφάλου τους. Κατά μέσο όρο, ο συνολικός όγκος του εγκεφάλου στο δείγμα ήταν 932 χιλιοστόλιτρα (ml). Βάσει των αποτελεσμάτων της μαγνητικής, οι ερευνητές αναζήτησαν επίσης τυχόν βλάβες στη λευκή ουσία του εγκεφάλου –οι οποίες συνδέονται με τις γνωστικές διαταραχές– και ήπιες αιμορραγίες στον εγκέφαλο των συμμετεχόντων.
Για την τελική αξιολόγηση των δεδομένων, οι ερευνητές έλαβαν επίσης υπόψη τους και άλλες παραμέτρους που θα μπορούσαν να επηρεάσουν τον όγκο του εγκεφάλου των συμμετεχόντων, όπως το αν καπνίζουν, αν γυμνάζονται συστηματικά ή αν έχουν διαγνωστεί με υπέρταση.
Οι αναλύσεις υπέδειξαν πως όσο υψηλότερη ήταν η βαθμολογία της διατροφής των συμμετεχόντων, δηλαδή όσο πιο υγιεινά έτρωγαν, τόσο μεγαλύτερος ήταν ο όγκος του εγκεφάλου τους, ακόμη κι όταν συνυπολογίστηκαν παράγοντες όπως το μέγεθος του κρανίου, το φύλο, η ηλικία, η φυσική κατάσταση κ.ά.
Συγκεκριμένα, οι συμμετέχοντες που είχαν υιοθετήσει τις πιο υγιεινές διατροφικές συνήθειες είχαν εγκεφαλικό όγκο κατά 2 επιπλέον ml κατά μέσο όρο, συγκριτικά με συνομηλίκους τους που δεν έτρωγαν εξίσου υγιεινά. Δεν παρατηρήθηκαν ωστόσο διαφορές ως προς τη λευκή ουσία ή την ύπαρξη αιμορραγίας ανάλογα με τη συνολική βαθμολογία της διατροφής.
Όσο για τις συγκεκριμένες τροφές που αποτρέπουν τη συρρίκνωση του εγκεφάλου, οι περαιτέρω αναλύσεις των ερευνητών υπέδειξαν ότι κυρίως τα λαχανικά και το ψάρι και δευτερευόντως οι ξηροί καρποί συσχετίζονται με καλύτερη «συντήρηση» του όγκου του εγκεφάλου.
Σχολιάζοντας τα ευρήματα της μελέτης, ο επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας, Δρ Meike Vernooij, από το Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Εράσμους στο Ρότερνταμ, αναφέρει: «Έχει αποδειχτεί ότι οι άνθρωποι με μεγαλύτερο όγκο εγκεφάλου έχουν και καλύτερες νοητικές δεξιότητες, επομένως οι πρωτοβουλίες που αποσκοπούν στη βελτίωση της ποιότητας της διατροφής αποτελούν μια καλή στρατηγική διατήρησης των γνωστικών λειτουργιών στα άτομα μεγάλης ηλικίας».