Η υπόθεση του Σορίν Ματέι, γνωστού ως «Πεταλούδας», αποτελεί ένα από τα πιο τραγικά φιάσκα της ελληνικής Αστυνομίας, με δραματικές προεκτάσεις που συγκλόνισαν την κοινή γνώμη και έφτασαν μέχρι το BBC.
Η αρχή μιας εφιαλτικής ιστορίας
Το φθινόπωρο του 1998, η Αστυνομία προσπαθούσε να συλλάβει τον 27χρονο Ρουμάνο κακοποιό Σορίν Ματέι, που είχε ήδη ξεφύγει από τα χέρια της έξι φορές. Στην τελευταία του διαφυγή, κρατούσε όμηρο έναν αστυνομικό και είχε στην κατοχή του χειροβομβίδα. Η ικανότητά του να διαφεύγει του χάρισε το προσωνύμιο «Πεταλούδας».
Η σύλληψή του θεωρήθηκε ζήτημα τιμής. Όμως, όταν τελικά η επιχείρηση στήθηκε, κατέληξε σε μια αδιανόητη τραγωδία, με θύμα την 25χρονη Αμαλία Γκινάκη και εμπλοκή των ΜΜΕ που μετέδωσαν ζωντανά σκηνές τρόμου.
Η αποτυχημένη επιχείρηση στα Πατήσια
Ύστερα από νέα αποτυχία της Αστυνομίας στη Χαλκίδα, ο Ματέι κρύφτηκε στο υπόγειο διαμέρισμα της φίλης του στην οδό Νιόβης, στα Κάτω Πατήσια. Η Αστυνομία τον εντόπισε και την 23η Σεπτεμβρίου 1998 αποφάσισε να κάνει έφοδο. Εκείνος είχε κάνει χρήση ναρκωτικών και βρισκόταν υπό την επήρεια ηρωίνης.
Παρά την αιφνιδιαστική επίθεση των ειδικών δυνάμεων, ο Ματέι πρόλαβε να αρπάξει τη χειροβομβίδα, κλείστηκε στο μπάνιο και δραπέτευσε από τον φωταγωγό. Εισέβαλε στο διαμέρισμα του πρώτου ορόφου, όπου ζούσε η οικογένεια Γκινάκη, κρατώντας ομήρους τέσσερις ανθρώπους.
Ένας επικίνδυνος δεσμός με το ζευγάρι
Ο Ματέι καθησύχασε τους ομήρους ότι δεν είχε σκοπό να τους βλάψει. Έμεινε όμως διαρκώς με τη χειροβομβίδα στα χέρια. Έδεσε την Αμαλία με τον αρραβωνιαστικό της, Αποστόλη Μακρινό, και με τον εαυτό του, χρησιμοποιώντας κορδόνια. Οι ώρες περνούσαν βασανιστικά για την οικογένεια.
Η τηλεοπτική συνέντευξη που σόκαρε τη χώρα
Ο «Πεταλούδας» τηλεφώνησε στον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΪ και μίλησε με τον Σταμάτη Μαλέλη, ζητώντας να βγει ζωντανά στον αέρα. Ο Νίκος Ευαγγελάτος τον φιλοξένησε στο δελτίο για περισσότερο από μία ώρα, με ολόκληρη τη χώρα να παρακολουθεί αποσβολωμένη.
Ο κόσμος έμεινε στα σπίτια του, φοβούμενος πως ίσως πρόκειται για τρομοκρατική ενέργεια. Η κάλυψη αυτή δίχασε κοινό και δημοσιογραφικό κόσμο, ενώ ακόμη και το ΕΣΡ δεν παρενέβη.
Η λάθος κίνηση με τα υπνωτικά
Καθώς περνούσε η ώρα, ο Ματέι ζήτησε 500.000 δραχμές και αμφεταμίνες. Η Αστυνομία του έστειλε υπνωτικά χάπια. Ο Ματέι το κατάλαβε, εξαγριώθηκε, σταμάτησε να επικοινωνεί με την Αστυνομία και απείλησε πως θα ρίξει τη χειροβομβίδα. «Το καταλαβαίνεις; Μια λάμψη θα δείτε μόνο και τίποτα άλλο», φώναξε απ’ το τηλέφωνο. Είχε ήδη αφαιρέσει την ασφάλεια.
Η μοιραία απόφαση για έφοδο
Ο υπαρχηγός της Αστυνομίας Θεόδωρος Πλάκας, που βρέθηκε στο στούντιο του ΣΚΑΪ, διαφώνησε με τον αρχηγό Αθανάσιο Βασιλόπουλο, ο οποίος ήταν πεπεισμένος πως η χειροβομβίδα ήταν ψεύτικη. Διέταξε την έφοδο, αγνοώντας τις επιφυλάξεις.
Λίγο πριν, απελευθερώθηκαν ο Βαγγέλης Γκινάκης και η μητέρα του. Στο διαμέρισμα έμειναν μόνο η Αμαλία, ο Αποστόλης και ο Ματέι, όλοι δεμένοι. Οι άνδρες των ειδικών δυνάμεων όρμησαν στο διαμέρισμα μαζί με τον Βασιλόπουλο και τον αντιστράτηγο Γεωργακόπουλο. Η τραγωδία δεν άργησε να έρθει.
Η φονική έκρηξη
Προσπάθησαν να αποδεσμεύσουν τον Αποστόλη, όχι όμως και την Αμαλία. Ο Ματέι την άρπαξε και πυροδότησε τη χειροβομβίδα. Σύμφωνα με μαρτυρίες, είτε την έβαλε στο παντελόνι της και την έσπρωξε προς τους αστυνομικούς, είτε του ζητήθηκε να την αφήσει κάτω, με μοιραία κατάληξη.
Η Αμαλία σχεδόν διαμελίστηκε. Πρόλαβε να πει μόνο ένα «Μη!». Πολλοί αστυνομικοί τραυματίστηκαν, όπως και ο αρχηγός.
Καθυστερημένη αντίδραση και νέοι θάνατοι
Ο Σορίν Ματέι απομακρύνθηκε σε κακή κατάσταση, ωστόσο η απουσία εντολής εκκένωσης εμπόδισε τα ασθενοφόρα να προσεγγίσουν άμεσα. Οι τραυματίες μεταφέρθηκαν στο νοσοκομείο με καθυστέρηση μιας ώρας.
Η Αμαλία υπέκυψε 17 ημέρες αργότερα. Ο Ματέι πέθανε στις 26 Σεπτεμβρίου από εισρόφηση γαστρικού υγρού, δεμένος σε φορείο στις φυλακές Κορυδαλλού. Γιατροί είχαν διαμαρτυρηθεί για υπερβολική δόση κατασταλτικών φαρμάκων.
Οι συνέπειες για Αστυνομία και ΜΜΕ
Ο ΣΚΑΪ τιμωρήθηκε με πρόστιμο 50 εκατομμυρίων δραχμών, ενώ ο Ευαγγελάτος δέχθηκε έντονη κριτική. Παρότι για κάποιους θεωρήθηκε επιτυχία, ο ίδιος αργότερα δήλωσε πως αν είχε την ευκαιρία, θα χειριζόταν το θέμα αλλιώς.
Ο αρχηγός της Αστυνομίας παραιτήθηκε, αναλαμβάνοντας την ευθύνη για την επιχείρηση. Καταδικάστηκε σε 12 μήνες φυλάκιση, ωστόσο αθωώθηκε μετά την έφεση. Η οικογένεια Γκινάκη δεν ένιωσε ποτέ ότι δικαιώθηκε.
Μαρτυρίες και απολογίες
Η μητέρα της Αμαλίας δήλωνε πως αδυνατούσε να ξαναμείνει στο σπίτι όπου έγινε η έκρηξη. Η ζημιά αποκαθίσταται, έλεγαν, η Αμαλία όχι.
Από την άλλη πλευρά, η μητέρα του Ματέι, Ζένικα Ντουμίνικο-Καψοκεφάλου, είπε:
«Δεν φοβάμαι, θα ‘χει δίκιο ό,τι κι αν πει η μητέρα της Αμαλίας. Ντρέπομαι, ντρέπομαι πολύ, δεν ξέρω τι να της πω, πώς να την αγγίξω, παντού πονάει. \[…] Το παιδί μου δεν είχε σκοπό να σκοτώσει κανέναν».
Η μοναδική θετική εξέλιξη
Από τις στάχτες αυτής της υπόθεσης γεννήθηκε μια σημαντική πρωτοβουλία: δημιουργήθηκε ειδική διαπραγματευτική ομάδα για περιπτώσεις ομηριών, εκπαιδευμένη από τη Σκότλαντ Γιάρντ και το FBI. Βασική τους αρχή; Ποτέ ψέματα στους κακοποιούς.
Η υπόθεση του «Πεταλούδα» έμεινε στην ιστορία ως μία από τις πιο τραγικές αστοχίες της ελληνικής Αστυνομίας.
Πληροφορίες: menshouse.gr