Η επιστροφή χιλιάδων νέων στην Ελλάδα, μετά από χρόνια μετανάστευσης, αποτελεί πλέον πραγματικότητα. Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Κωστής Χατζηδάκης παρουσίασε στοιχεία και πρωτοβουλίες που δείχνουν πως η Ελλάδα γίνεται ξανά ελκυστική επιλογή ζωής και επαγγελματικής αποκατάστασης.
400.000 Έλληνες επέστρεψαν από τη γενιά του brain drain
«Η Ελλάδα δεν είναι πια μονόδρομος φυγής, αλλά επιλογή επιστροφής. Σήμερα δεν μιλάμε πλέον για μια μαζική έξοδο, όπως τη δεκαετία της κρίσης. Το 2023, για πρώτη φορά από το 2008, το ισοζύγιο μετανάστευσης έγινε θετικό: 47.200 Έλληνες γύρισαν, 32.800 έφυγαν. Και αυτά τα στοιχεία δεν μπορούν να τα αμφισβητήσουν ούτε οι πιο σφοδροί επικριτές μας».
Με αυτά τα λόγια ο Κωστής Χατζηδάκης ανέδειξε τις αλλαγές που συντελούνται τα τελευταία χρόνια, κατά τη διάρκεια της ομιλίας του στο Ετήσιο Συνέδριο του Brain ReGain, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. Όπως εξήγησε, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία της Eurostat, μέχρι το τέλος του 2023 είχαν επιστρέψει 400.000 από τους 600.000 Έλληνες που είχαν φύγει κατά τη διάρκεια της κρίσης, αναζητώντας καλύτερες συνθήκες εργασίας στο εξωτερικό.
Η αντιμετώπιση του brain drain ως εθνική προτεραιότητα
Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης επεσήμανε ότι από την πρώτη στιγμή η κυβέρνηση έθεσε ως βασικό στόχο την αναστροφή του φαινομένου. Όπως τόνισε:
«Το αντιλαμβανόμαστε ως εθνική υποχρέωση. Απέναντι στους γονείς που βλέπουν τα παιδιά τους μακριά. Απέναντι στους χιλιάδες ταλαντούχους νέους που έφυγαν όχι από επιλογή, αλλά από ανάγκη. Αλλά και απέναντι στη χώρα, γιατί χωρίς το κατάλληλο ανθρώπινο κεφάλαιο κινδυνεύουμε να εγκλωβιστούμε σε μια οικονομία χαμηλών προσδοκιών».
Μέτρα και πρωτοβουλίες για την επιστροφή των νέων
Ο Κωστής Χατζηδάκης παρουσίασε μια σειρά από παρεμβάσεις που συνέβαλαν στη θετική μεταστροφή, με έμφαση τόσο στα οικονομικά κίνητρα όσο και στις δομικές αλλαγές:
– Παροχή φορολογικών κινήτρων, όπως 50% μείωση φόρου εισοδήματος για επτά χρόνια. «Χάρηκα, διαβάζοντας στην έρευνά σας ότι το 49% όσων επέστρεψαν δήλωσαν ότι οι πρωτοβουλίες αυτές έπαιξαν καθοριστικό ρόλο. Αυτή είναι η μεγαλύτερη επιβράβευση: τα μέτρα να πιάνουν τόπο», σημείωσε χαρακτηριστικά.
– Ενίσχυση προγραμμάτων όπως το ReBrain Greece και οι Ημέρες Καριέρας της ΔΥΠΑ σε πόλεις του εξωτερικού. «Πραγματοποιήσαμε εκδηλώσεις σε Λονδίνο, Άμστερνταμ, Ντίσελντορφ, συνδέοντας ελληνικές επιχειρήσεις με Έλληνες του εξωτερικού. Η συμμετοχή ήταν εντυπωσιακή. Και αποδεικνύει κάτι σημαντικό: ότι τα παιδιά μας θέλουν να γυρίσουν, αν τους δώσουμε τις προϋποθέσεις».
– Νομοθετικές ρυθμίσεις με στόχο τη διευκόλυνση της επιστροφής επιστημόνων, όπως η αυτόματη αναγνώριση ιατρικής ειδικότητας από τις ΗΠΑ. «Στέλνουμε έτσι ένα έμπρακτο μήνυμα στους Έλληνες επιστήμονες του εξωτερικού ότι η Ελλάδα τούς περιμένει», δήλωσε.
Η πρόοδος της χώρας ως κριτήριο για την επιστροφή
Ο κ. Χατζηδάκης δεν παρέλειψε να θέσει και ένα κρίσιμο ερώτημα, τονίζοντας τη σημασία της συνολικής προόδου της χώρας:
«Θα επέστρεφε κανείς αν η χώρα παρέμενε στο ίδιο σημείο που ήταν το 2015; Αν η οικονομία δεν αναπτυσσόταν με υπερδιπλάσιους ρυθμούς σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο; Αν η ανεργία δεν ακολουθούσε σταθερά καθοδική πορεία; Αν δεν αυξάνονταν οι μισθοί; Αν δεν γίνονταν νέες, μεγάλες επενδύσεις που δημιουργούν καλές δουλειές; Η απάντηση είναι ξεκάθαρη: όχι! Η Ελλάδα σήμερα είναι πιο φιλική στις επενδύσεις, πιο ανταγωνιστική για τις επιχειρήσεις, πιο δίκαια για τους εργαζόμενους».
Προκλήσεις που παραμένουν
Αν και αναγνωρίζει τα θετικά βήματα, ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης υπογράμμισε ότι η προσπάθεια συνεχίζεται. Οι προτεραιότητες είναι:
– Σύγκλιση με τις πιο ανεπτυγμένες ευρωπαϊκές χώρες.
– Ανάπτυξη τομέων που απασχολούν εξειδικευμένους επιστήμονες, με έμφαση σε ανταγωνιστικές αμοιβές και εργασιακό περιβάλλον.
– Ενίσχυση των κοινωνικών υπηρεσιών, εκσυγχρονισμός σχολείων και νοσοκομείων.
– Αντιμετώπιση της γραφειοκρατίας, η οποία σε πολλές περιπτώσεις «αγγίζει τα όρια της τρέλας». Όπως είπε χαρακτηριστικά:
«Είναι μάλιστα στα νέα μου καθήκοντα να έρχονται νομοσχέδια ανά τακτά χρονικά διαστήματα που θα δίνουν λύσεις σε τέτοιου είδους ζητήματα».
Η σταθερότητα ως βάση για την πρόοδο
Κλείνοντας, ο κ. Χατζηδάκης τόνισε τη σημασία της πολιτικής σταθερότητας και συνέπειας στις μεταρρυθμίσεις:
«Καμία χώρα δεν ευημερεί μέσα σε συνθήκες πολιτικής αστάθειας. Καμία μεταρρύθμιση δεν πετυχαίνει αν την αλλάζεις κάθε δύο χρόνια. Καμία σοβαρή επιχείρηση δεν επενδύει σε μια χώρα αν δεν ξέρει ποιος κυβερνά – και αν κυβερνά τελικά.
Θα ήταν άδικο για τις θυσίες ενός ολόκληρου λαού -είτε έμεινε εδώ είτε αναγκάστηκε να φύγει- να ζήσουμε τον μύθο του Σισύφου. Αυτή τη φορά όμως όχι ως μύθο, αλλά ως πραγματικότητα. Έχουμε χρέος να κρατήσουμε την Ελλάδα σε ένα δρόμο Ευρώπης και κοινής λογικής.
Και θεωρώ ότι η μεγάλη πλειονότητα των Ελλήνων πολιτών αντιλαμβάνεται απολύτως αυτό το μήνυμα».