Κάθε Μεγάλη Τετάρτη πριν την Τελετή του Νιπτήρος τελείται σε όλες τις Εκκλησίες, το Ιερό Ευχέλαιο. Πρόκειται για μια εξαιρετικά σημαντική για την Εκκλησία ακολουθία, γι’ αυτό και την έχει εντάξει στα μυστήρια της.
Σήμερα το Ιερό Ευχέλαιο τελείται στις εκκλησίες, ωστόσο, πολλοί άνθρωποι καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου, το κάνουν στα σπίτια τους.
Η πρώτη καταγραφή της σημασίας του ευχέλαιου, βρίσκεται σε μια επιστολή του Ιακώβου του Αλδεφόθεου. «Ασθενεί τις εν υμίν; Προσκαλεσάσθω τους πρεσβυτέρους της εκκλησίας και προσευξάσθωσαν επ’ αυτόν, αλείψαντες αυτόν ελαίω εν τω ονόματι αυτού. Και η ευχή της πίστεως σώσει τον κάμνοντα και εγερεί αυτόν ο Κύριος, καν αμαρτίας η πεποιηκώς αφεθήσεται αυτώ» (επιστολή Ιακώβου ε΄ 14-15).
Δηλαδή: «Είναι κάποιος από σας άρρωστος; Να προσκαλέσει τους πρεσβυτέρους της εκκλησίας να προσευχηθούν γι’ αυτόν και να τον αλείψουν με λάδι, επικαλούμενοι το όνομα του Κυρίου. Και η προσευχή που γίνεται με πίστη θα σώσει τον άρρωστο. Ο Κύριος θα τον κάνει καλά. Κι αν έχει κάνει αμαρτίες θα του τις συγχωρήσει».
Σύμφωνα, λοιπόν, με το αγιογραφικό χωρίο σκοπός του ιερού μυστηρίου του Ευχελαίου είναι πρωταρχικά η ίαση της σωματικής νόσου.
Το Μυστήριο φυσικά, δεν είναι μια πράξη μαγική. Εκείνο που απαιτείται είναι η πίστη.
Κανονικά η τέλεση του μυστηρίου γίνεται από επτά Ιερείς, όσα και τα ευαγγελικά αναγνώσματα αλλά και οι ευχές που διαβάζονται.
Το Ιερό Ευχέλαιο τελείται για τη ψυχή και το σώμα κάθε ανθρώπου που ασθενεί. Σε ασθενείς που, εξ αιτίας σοβαρότατης ασθένειας, είναι ανίκανοι να εκφράσουν και να ομολογήσουν τις αμαρτίες τους στον Ιερέα-Πνευματικό, είναι αποδεκτό ότι συγχωρούνται οι αμαρτίες με το Μυστήριο του Ευχελαίου.
Δομή του Μυστηρίου
• Ευχές για τον Αγιασμό του Ελαίου
• Ανάγνωση 7 Αποστολικών περικοπών
• Ανάγνωση 7 Ευαγγελικών περικοπών
• Ευχές για τους πιστούς
• Επάλειψη των πιστών με αγιασμένο έλαιο –το οποίο συμβολίζει την αγαθότητα του Θεού- στο μέτωπο και στα χέρια
Τι χρειάζεται για την τέλεση του Μυστηρίου:
Πρώτα να συνεννοηθείτε με τον Ιερέα της ενορίας σας.
Την ημέρα εκείνη πρέπει, σε ένα τραπέζι του σπιτιού, να υπάρχουν:
• Μια εικόνα του Χριστού ή της Παναγίας
• Ένα πιάτο με αλεύρι (με το οποίο αργότερα θα κάνουμε πρόσφορο) ή ένα πρόσφορο που θα δώσουμε στην Εκκλησία για να προσκομιστεί
• Θυμιατό στο οποίο θα καίει λιβάνι
• Επτά κεριά πάνω στο πρόσφορο ή στο αλεύρι τα οποία ανάβει ένα–ένα ο ιερέας σε κάθε ευαγγελική περικοπή
• Ένα αναμμένο καντήλι ή ποτήρι με λάδι και αναμμένο φυτίλι
• Ξυλάκια με βαμβάκι για επίχριση
• Ένα χαρτί με τα ονόματα της οικογένειάς μας και όσων παραβρίσκονται στο Ευχέλαιο, που θα μνημονεύσει ο Ιερέας κατά τη διάρκεια του ιερού Μυστηρίου
Μετά το τέλος του Ευχέλαιου, ο Ιερέας βουτάει το βαμβάκι στο λάδι και χρίει όσους βρίσκονται εκεί, στο πρόσωπο και τα χέρια. Κάποιοι μάλιστα κρατάνε μαζί τους αυτό το βαμβάκι, ως φυλαχτό.