Με μια ιδιαίτερα αυστηρή εγκύκλιο, ο Μητροπολίτης Διδυμότειχου, Ορεστιάδος και Σουφλίου, Δαμασκηνός αποφάσισε να βάλει… τάξη στα της εκκλησίας ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά στα «μυστήρια» του γάμου και της βάπτισης.
Με μια λίστα από απαγορεύσεις, ο Μητροπολίτης ανακοινώνει ότι δεν θα επιτρέπει διπλά μυστήρια (γάμο-βάπτιση ταυτοχρόνως «όπως συνηθίζουν μερικοί τελευταία»), δεν θα δέχεται κουμπάρους και νονούς από πολιτικό γάμο, χαρακτηρίζει «αντιχριστιανικό» το έθιμο να πατά η νύφη το πόδι του συζύγου όταν ψάλλεται το «η δε γυνή να φοβήται τον άνδρα», ενώ απαγορεύει τα μπαλόνια και τους στολισμούς εκκλησιών με μίκυ μάους στα βαφτίσια. Τονίζει ωστόσο ότι θα κόβει απόδειξη για όσα προσφέρουν οι πιστοί.
Αναλυτικά η εγκύκλιος που εξέδωσε ο Μητροπολίτης Δαμασκηνός:
«Διαπιστώνω με βαθειά λύπη ότι, τα τελευταία κυρίως χρόνια έχει παρεισφρύσει, μία επικίνδυνη τάση εκκοσμικεύσεως στον ιερό χώρο της θείας λατρείας, με αποτέλεσμα να χάνεται η ουσία των τελουμένων αγίων μυστηρίων, τα οποία και ενίοτε γελοιοποιούνται, με τις επιλογές μας και τη στάση μας. Με την αγάπη, λοιπόν, που σας έχω, αλλά και το αίσθημα μεγάλης ευθύνης, το οποίο με διακατέχει, ως Επίσκοπό, σας παρακαλώ να προσέξετε αυτά που σήμερα σας γράφω και έχουν σχέση με την τέλεση των ιερών μυστηρίων της βαπτίσεως και του γάμου.
Απαγορεύονται τα μίκυ-μάους στα βαφτίσια
Πρωτίστως πρέπει, όλοι να συνειδοποιήσουμε ότι το Βάπτισμα δεν είναι παιγνίδι. Το άγιο Βάπτισμα αποτελεί την θύρα της Βασιλείας των Ουρανών. Βαπτίζουμε τα παιδιά μας στη βρεφική ή τη νηπιακή τους ηλικία, εντάσσοντάς τα στο Σώμα και τη Χάρη του Χριστού, που είναι η Αγία μας Εκκλησία. Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει και να μετατρέψουμε την Εκκλησία μας σε παιδική χαρά.
Προς αυτήν την κατεύθυνση μας προϊδεάζουν, είναι αλήθεια, πολλά από τα προσκλητήρια, τα οποία, στην προσπάθειά τους να πρωτοτυπήσουν, δίνουν την εντύπωση ότι μας προσκαλούν σε «πάρτυ» και όχι σε μυστήριο. Ακολουθεί ο δήθεν στολισμός του Ναού, που αρχίζει από τα σκαλοπάτια της Εκκλησίας και συμπληρώνεται τις περισσότερες φορές μέσα σ’ αυτήν και περιλαμβάνει μπαλόνια, κορδέλες, μίκυ μάους, λουλούδια, κ.λπ.
Δυστυχώς, πολλές φορές βεβηλώνεται και αυτή η κολυμβήθρα από τέτοιους στολισμούς, ενώ και στις λαμπάδες, που συμβολίζουν το φως του Χριστού, ακόμη-ακόμη και στο μπουκάλι με το λάδι τοποθετούνται φιγούρες κινουμένων σχεδίων, αρκουδάκια, κουκλάκια και ό,τι άλλο επινοεί το εμπορικό δαιμόνιο, άσχετο πάντως με το μυστήριο. Αυτά όμως δεν προσιδιάζουν στην ιερότητα του τελουμένου μυστηρίου.
Πολλές φορές συμβουλεύσαμε, παραπονεθήκαμε, διδάξαμε σε κηρύγματα, ευκαίρως – ακαίρως, τώρα όμως ήλθε η ώρα της απαγορεύσεως. Τίποτε από όσα αναφέρθηκαν ή άλλα παρόμοια, που φέρουν τη σφραγίδα του κοσμικού φρονήματος, δεν επιτρέπονται.
Εάν οπωσδήποτε επιθυμεί κάποιος να κάμει τέτοιους στολισμούς, τότε ας στολίσει την αίθουσα της δεξιώσεως ή το σπίτι του.
Δυστυχώς, όλα αυτά που κοστίζουν πολλά χρήματα, όπως και τα άλλα έξοδα των φωτογραφιών, βίντεο, κέντρων διασκεδάσεως κ.λπ. συνυπολογίζονται απερίσκεπτα και πάντως άδικα από τους ενδιαφερομένους στα έξοδα των μυστηρίων, με αποτέλεσμα να διακηρύττεται ότι δήθεν τα μυστήρια της Εκκλησίας κοστίζουν και γι’ αυτό προπαγανδίζονται ως απλά και φθηνά, συνεπώς και προτιμητέα, τα πολιτικά.
Αντιχριστιανικό το πάτημα του ποδιού από την νύφη
Όσον αφορά εις το Μυστήριο του Γάμου, το «Μυστήριον τούτο μέγα εστι, εγώ δε λέγω εις Χριστόν και εις την Εκκλησίαν» (Εφεσίους 5:32) όπως λέγει ο Απόστολος Παύλος. Ενώνει με δεσμό άρρηκτο δυό ανθρώπους, αποσκοπώντας στην θεμελίωση της νέας τους ζωής, πάνω στις αρχές του Ευαγγελίου και στην κατά Θεόν συμπόρευσή τους μέχρι την Δευτέρα Παρουσία. Συνήθειες παρόμοιες μ’ εκείνες που περιγράψαμε στην περίπτωση του μυστηρίου της βαπτίσεως μπήκαν, κατά καιρούς, στον ιερό χώρο της Εκκλησίας και συνδέθηκαν αυθαίρετα με την τέλεση του γάμου. Δυστυχώς και εδώ είναι ορατός ο κίνδυνος της εκκοσμίκευσης. Οι Ναοί μετατρέπονται σε φωτογραφικά στούντιο, σε αίθουσες κοινωνικής συναναστροφής των προσκεκλημένων και σε χώρους προετοιμασίας των δεξιώσεων.
Ανάμεσα στ’ άλλα επισημαίνω τα ακόλουθα:
- Οι μελλόνυμφοι πρέπει να ευρίσκονται εγκαίρως στον Ιερό Ναό, ακριβώς στην προγραμματισθείσα ώρα, προκειμένου το Μυστήριο να τελεσθεί με άνεση χρόνου, ηρεμία και προσευχή, δίχως να προκληθεί περαιτέρω πρόβλημα.
- Προς αποφυγήν παρερμηνείας του λόγου του Θεού, παρακαλούμε να μην επαναληφθεί το ακατανόητο και αντιχριστιανικό «πάτημα» του ποδιού του γαμπρού από τη νύμφη, κατά την ώρα του Αποστολικού αναγνώσματος.
- Δεν επιτρέπεται η ρίψη ρυζιού, κουφέτων ή λουλουδιών κατά την ώρα του «Ησαΐα». Διευκρινίζουμε, ότι η συνήθεια αυτή, δεν έχει καμμία απολύτως σχέση με την ζωή και την παράδοση της Εκκλησίας, αλλά είναι προιόν αμάθειας.
- Κατά την προσέλευση ή έξοδο των νεονύμφων, υποδείξτε στους φίλους και γνωστούς, να μην κάνουν χρήση βεγγαλικών και κροτίδων «κομφετί», καθώς έτσι μεταβάλλεται ο ιερός χώρος σε εξέδρα γηπέδου ή αποκριάτικο σκηνικό.
- Τέλος, από τούδε και στο εξής απαγορεύεται η τέλεση διπλών μυστηρίων, γάμου και βαπτίσεως, όπως συνηθίζεται από μερικούς τα τελευταία χρόνια.
Κουμπάροι μόνο όσοι έχουν παντρευτεί και με πολιτικό γάμο
Με την ευκαιρία μάλιστα αυτής της επικοινωνίας, σας υπενθυμίζω ότι στο μυστήριο της βαπτίσεως και στο μυστήριο του γάμου παρίστανται αντίστοιχα ανάδοχοι και παράνυμφοι μόνον ορθόδοξοι χριστιανοί που δεν έχουν τελέσει μόνον πολιτικό γάμο αλλά και θρησκευτικό. Αυτοί οι οποίοι προτιμούν να κάνουν μόνο πολιτικό γάμο θέτουν εαυτούς εκούσια εκτός Εκκλησίας και τυχόν συμμετοχή τους στα ιερά μυστήρια είναι εμπαιγμός.
Και κάτι, ακόμη, πρέπει να προσέξουμε την συμπεριφορά μας και την ενδυμασία μας. Πολλοί μπαίνουν στην Εκκλησία με ενδυμασία άσεμνη, ενώ και η στάση τους στην Εκκλησία και η εν γένει συμπεριφορά τους δεν είναι η αρμόζουσα. Σχηματίζουν παρέες, συζητούν, αντί να προσεύχονται, αστειεύονται, γελούν, μασούν τσίχλες, κάποιοι μάλιστα δεν διστάζουν να καπνίζουν ακριβώς μπροστά στην είσοδο της Εκκλησίας. Θα δώσουμε λόγο στο Θεό, κληρικοί και λαϊκοί, όταν με αυτό τον τρόπο ασχημονούμε ενώπιον του Θεού, ο Οποίος θέλει την Εκκλησία Του Οίκο προσευχής και μόνον. Σας παρακαλώ, να κατανοήσετε όσα με πολλή αγάπη σας γράφω.
Θα δίνω απόδειξη για ό,τι προσφέρετε
Σκεφθείτε ότι θα μπορούσα να σιωπήσω και να είμαι καλός με όλους, υπάκουος σε όλων τις επιθυμίες. Πιστεύω, όμως, ότι δεν επιθυμείτε τέτοια υποκριτική μεταχείριση, που θα έχει για μένα έλεγχο συνειδήσεως και για σας και τα παιδιά σας οδυνηρές συνέπειες. Η αθεοφοβία και η ασέβεια παιδαγωγούνται από το Θεό, για να συνέρχονται από την αναισθησία τους όσοι αναιδώς παρανομούν. Τελειώνοντας, αφού σας ευχαριστήσω εκ των προτέρω για την πιστή τήρηση των παραπάνω, θυμίζω, προς αποφυγήν παρεξηγήσεων και αποκατάσταση της αληθείας, ότι για την τέλεση των Ιερών Μυστηρίων, και για ό,τι εσείς προσφέρετε, υπέρ του Ιερού Ναού και του προσωπικού του, θα παίρνετε απόδειξη».