Μακριά από απρόσωπες αίθουσες τοκετού, νοσοκομειακά κρεβάτια, μαιευτικές παρεμβάσεις και, έως και άγνωστους επιστήμονες υγείας, η Χριστίνα αποφάσισε να γεννήσει στο σπίτι της. Και το απόλαυσε!
Ήταν περίπου οχτώ το βράδυ, όταν άρχισε να νιώθει τις πρώτες της συσπάσεις. Αμέσως ενημέρωσε την μαία της στην Αθήνα, η οποία, όπως είχε προαποφασιστεί, μετά το τηλεφώνημα τους πήρε την πρώτη πτήση για Ρόδο.
Το μελλοντικό δωμάτιο του μωρού, είχε ήδη διαμορφωθεί για την άφιξη του. Προσωρινά όμως το μωρουδιακό κρεβάτι, η καλαθούνα και τα λοιπά αντικείμενα του επερχόμενου μωρού, έχουν δώσει τη θέση τους στην ειδική πισίνα τοκετού (birthing pool), σε ένα διαμορφωμένο χώρο ανάπαυσης για τη μαμά και το μωρό, σε αιθέρια έλαια και κεριά, ώστε να νιώσει η επίτοκος «σαν στο σπίτι της».
Και ενώ το πρώτο παιδί, κοιμόταν ήδη στο δίπλα δωμάτιο, στο πρώτο καμπανάκι του νέου μέλους, αντί για το δρόμο για το νοσοκομείου, η Χριστίνα πήγε να κάνει ένα ντους και ο σύζυγος της να γεμίσει την πισίνα. Λίγες ώρες αργότερα, μετά από περπάτημα μες στο σπίτι, χαλαρωτικό μασάζ από τον σύζυγο και τη Βοηθό Μητρότητας, εξετάσεις και καθοδηγήσεις από τη μαία, η Χριστίνα μπήκε στην πισίνα, αφέθηκε στην χαλαρότητα που προσφέρει το νερό και βήμα βήμα γέννησε το παιδί της.
Μερικούς μήνες μετά, χαρούμενη και χαλαρή, κάθεται σε ένα καφέ της πόλης και απαντάει με προθυμία σε όλες τις ερωτήσεις, που εγείρει αυτό το εγχείρημα που εκ πρώτης φαίνεται «παράτολμο».
Πόσο διαφορετική ήταν η πρώτη σου γέννα από τη δεύτερη;
Εξαιρώντας ότι η έκβαση και των δύο εμπειριών έφερε στον κόσμο τα δύο μου παιδιά, δεν υπάρχουν πολλά κοινά μεταξύ της πρώτης και δεύτερης μου γέννας. Στην πρώτη περίπτωση είχα έναν απόλυτα στρεσογόνο και παρεμβατικό «τοκετό», μια εμπειρία που δεν θα ήθελα να ξαναζήσω και που δεν θα έπρεπε να ζει καμία γυναίκα με υγιή εγκυμοσύνη.
Στη δεύτερη, απόλαυσα μια «γέννα», τόσο εγώ, όσο και ο σύζυγος μου, αλλά και οι δύο κυρίες που μας βοήθησαν, χωρίς να χρειαστεί να παρέμβουν, αφήνοντας τα πράγματα να πάρουν το δρόμο που ορίζει η φύση. Ένα δρόμο που εφόσον αφήνεται να ολοκληρωθεί ανεμπόδιστα, προσφέρει μια μοναδική εμπειρία, γεμάτη υπέροχα συναισθήματα.
Νοσοκομείο σημαίνει πρωτίστως ένα περιβάλλον μη οικείο, πρόσωπα από λίγο έως καθόλου γνωστά, κινούμενα γύρω σου αγχωτικά και παρεμβαίνοντας σε μια τόσο προσωπική στιγμή, την κατευθύνουν, περιορίζοντας το ρόλο της μάνας και της φύσης, αφήνοντας για τη μητέρα μια γεύση από μικρή έως απογοητευτική.
Ενώ στο σπίτι, η εμπειρία είναι όλη δική σου, είσαι στο χώρο σου, με τους ανθρώπους σου, και με τους επιστήμονες υγείας που ήδη γνωρίζεις. Κάνεις αυτό που νιώθεις άνετα να κάνεις – δεν είσαι καθηλωμένη σε ένα κρεβάτι – κινείσαι, κάνεις ντους, ξαπλώνεις, κάθεσαι, κάνεις πραγματικά ότι εσύ θες. Και τελικά εσύ επιλέγεις αν θα γεννήσεις σε πισίνα, σε κρεβάτι, στο έδαφος, εκεί που η κάθε γυναίκα νιώθει καλά για να γεννήσει, έτσι όπως το κάθε σώμα βολεύεται..
Η δική μου εμπειρία επιβεβαίωσε τη ρήση: «το νερό σχίζει τον πόνο στα δύο», αλλά αυτό είναι καθαρά προσωπικό θέμα.
Οι άνθρωποι γύρω μου έκαναν το παν για να με χαλαρώσουν, έδωσαν τον καλύτερο τους εαυτό! Ακόμα και ο σύζυγος μου, που αρχικά ήταν πολύ επιφυλακτικός στην ιδέα μου, αφού διάβασε και ενημερώθηκε, πείστηκε, το έζησε εξ ολοκλήρου και συμμετείχε ουσιαστικά σε αυτό!
Τελικά όλα έγιναν σωστά, στο χρόνο τους, ομαλά, χωρίς επιπλοκές. Κανείς δεν έσπρωχνε με δύναμη το παιδί για να βγει, κανείς δεν χρειάστηκε να κόψει το σώμα μου, αφού αυτό ακολούθησε τον δικό του τρόπο. Έτσι, ακόμα και ο πόνος, όχι μόνο ήταν διαχειρίσιμος, αλλά σχεδόν ευχάριστος! Συγκρίνοντας τις δύο εμπειρίες, κατάλαβα αυτό που είχα ακούσει απά άλλες μητέρες να λένε: στο νοσοκομείο σε «ξεγεννούν», ενώ στο σπίτι «γεννάς».
Γιατί αναφέρεσαι σε «παραμβάσεις» κατά τον τοκετό;
Μια γέννα μπορεί να απαιτεί κάποιες παρεμβάσεις προκειμένου να εξελιχθεί αίσια. Έχουμε όμως εξοικειωθεί με κάποιες παρεμβάσεις που αν το καλοσκεφτούμε, όχι μόνο δεν βοηθούν τη γέννα, αλλά απεναντίας την δυσχεραίνουν, και μάλιστα σε μεγάλο βαθμό! Ότι δηλαδή συνέβη στη δική μου πρώτη γέννα, το λεγόμενο «ντόμινο παρεμβάσεων».
Δηλαδή;
Ήδη απο την πρώτη μου εγκυμοσύνη ήθελα να γεννήσω στο σπίτι. Η γυναικολόγος μου είχε αρχικά συμφωνήσει σε αυτό. Όταν ξεκίνησαν οι συσπάσεις και άρχισαν να γίνονται πιο συχνές και έντονες, αντί για το σπίτι, μου είπε να πάω στο ιατρείο της. Με εξέτασε και είδε ότι η διαστολή έχει μεγαλώσει. Της ζήτησα να πάμε στο σπίτι, αλλά μου είπε οτι δεν προλαβαίνουμε..
Γιατί είχε ήδη παρέμβει και είχε η ίδια μεγαλώσει τη διαστολή μου. Τότε ξεκίνησε το «ντόμινο των παρεμβάσεων». Αν διαβάσει κανείς μαιευτικά βιβλία θα δει ότι όταν μια γέννα εξελίσσεται ομαλά, το σώμα εκκρίνει φυσικούς αναστολείς πόνου, τις ενδορφίνες, που προκαλούν μια ιδιαίτερη ευφορία κατά τον τοκετό, και την ωκυτοκίνη, το φυσικό παυσίπονο του οργανισμού μας.
Όταν όμως παρεμβαίνεις στην φυσική διαδικασία, το σώμα δεν κάνει σωστή «παραγωγή» αυτών των ορμονών. Με αποτέλεσμα οι πόνοι να γίνονται υπερβολικοί και δύσκολα ανεκτοί. Η πρώτη παρέμβαση, έφερε τη δεύτερη καθώς η επισκληριδίος ήταν μονόδρομος.
Η επισκληρίδιος έδιωξε τον πόνο αλλά μου προκάλεσε τέτοιο μούδιασμα, που δεν ένιωθα το σώμα μου, απ’ τη μέση και κάτω. Στο πρόσταγμα του «σπρώξε», προσπαθούσα να σπρώξω αλλά δεν ένιωθα απολύτως τίποτα. Και έτσι οδηγήθηκα στις επόμενες παρεμβάσεις, στο κόψιμο, και στα άγνωστα χέρια που πίεζαν δυνατά την κοιλιά μου προκειμένου να βγει το μωρό. Σημείωσε ότι σε όλη τη διάρκεια του τοκετού, πέραν του σωματικού πόνου, ήμουν σε άσχημη ψυχολογική κατάσταση – είχα πανικοβληθεί, ένιωθα εξαπατημένη και φοβισμένη!
Θεωρείς ότι χωρίς αυτές τις παρεμβάσεις, όλα θα είχαν εξελιχθεί διαφορετικά;
Ναι! Όταν έχεις μια φυσιολογική εγκυμοσύνη δεν υπάρχει λόγος να μην έχεις και μια φυσιολογική γέννα..
Θεωρητικά η γέννα μεταφέρθηκε απο τα σπίτια και τα χωράφια, όπου συνέβαινε παλιά, στα νοσοκομεία, ώστε η μητέρα και το παιδί να είναι πιο ασφαλείς και οι γιατροί να μπορούν να παρέμβουν εφόσον κάτι δεν εξελιχθεί ομαλά.
Αυτό είναι και η πιο συνηθισμένη ερώτηση: «αν πάει κάτι στραβά;». Αυτό που έχει αλλάξει εξελικτικά από τότε που οι γυναίκες γεννούσαν μόνες, μέχρι σήμερα είναι η ίδια η εξέλιξη της ιατρικής. Και αυτή η εξέλιξη προσφέρει στις σύγχρονες μάνες τη δυνατότητα να παρακολουθούν συνεχώς την υγεία του παιδιού τους.
Αυτό το ευτύχημα δεν το είχαν οι προηγούμενες γενιές! Σε μεγάλο βαθμό πολλές επιπλοκές οφείλονταν σε αυτό. Εννοείται ότι αν ο προγεννητικός σου έλεγχος δείξει ότι ο τοκετός σου χρειάζεται ιδιαίτερο χειρισμό, δεν θα ρισκάρεις να γεννήσεις μακριά από τα χέρια της επιστήμης! Όταν όμως ξέρεις ότι όλα είναι εντάξει, γιατί να μην το απολαύσεις;
Δεν υπάρχουν ωστόσο επιπλοκές που μπορεί να προκύψουν παρά τον καθησυχαστικό προγεννετικό έλεγχο;
Ας μην ξεχνάμε ότι το να γεννήσεις στο σπίτι, δεν σημαίνει ότι γεννάς μόνη σου. Εγώ επέλεξα να έχω τη μαία και τη Βοηθό Μητρότητας, άλλες γυναίκες έχουν και το γυναικολόγο τους μαζί. Επίσης, φροντίζεις να είσαι σε κοντινή απόσταση από κάποιο νοσοκομείο, ώστε αν χρειαστεί να καταφύγεις εκεί. Αυτό λειτουργεί περισσότερο ψυχολογικά καθώς στην Ελλάδα δεν έχουμε καταγράψει κανένα τέτοιο περιστατικό επιπλοκής στο σπίτι!
Η μαία και ο γιατρός είναι παρόντες για να δράσουν, εφόσον χρειαστεί! Αν για παράδειγμα το μωρό τυλιχθεί γύρω απο τον λώρο, η μαία με μια απλή κίνηση το ξετυλίγει. Ο λώρος είναι ούτως ή άλλως ελαστικός και μαλακός..
Οι επιστήμονες υγείας ξέρουν πολύ καλά τι να κάνουν σε κάθε περίπτωση, είτε αυτή λέγεται τύλιγμα του λώρου, δυστοκία, πρόωρη αποκόλληση πλακούντα. Στις απειροελάχιστες πιθανότητες επιπλοκής, ξέρεις πάντα ότι οι πόρτες του νοσοκομείου είναι ανοικτές.
Η Λυδία, Βοηθός Μητρότητας και παρούσα στον τοκετό της Χριστίνας, σημειώνει με την σειρά της ότι μια γυναίκα με προβληματική εγκυμοσύνη δεν επιλέγει μια γέννα στο σπίτι. Ωστόσο, «μια περιτύλιξη λώρου πχ, συμβαίνει στις περισσότερες περιπτώσεις μιας εγκυμοσύνης και δεν είναι λόγος ανησυχίας (ούτε φυσικά καισαρικής τομής).
Ακόμη και ισχιακά μωρά γεννιούνται δίχως πρόβλημα στο σπίτι». Άλλωστε, όπως μας εξηγεί, η μαία δεν πάει στο σπίτι με «άδεια χέρια», αλλά με τον φορητό της παλμοτομογράφο, παρακολουθώντας συνεχώς τους παλμούς του μωρού.
«Και τελικά, αποδεικνύεται πως όταν χρησιμοποιείς την ιατρική γνώση, την τεχνολογία και επιτρέπεις στην φύση να κάνει την δουλειά της, η χορογραφία σπάνια κάνει λάθος. Αν δεν υπάρχουν παρεμβάσεις, ο τοκετός προχωράει αργά, σταθερά και ολοκληρώνεται με επιτυχία μέσα σε απίστευτα συναισθήματα..»
Η έννοια της Βοηθού Μητρότητας, μας είναι τόσο ξένη, όσο μάλλον και η γέννα στο σπίτι. Στη σύγχρονη κοινωνία έρχεται να «μιμηθεί» την παλιότερη μάνα/θεία/φίλη, που είχε πολλά παιδιά και ήξερε να συμβουλέψει την ετοιμόγεννη για το πως εξελίσσεται μια εγκυμοσύνη, να την ενθαρρύνει όταν χρειαστεί, να της κρατήσει το χέρι.
Το κενό της εξάλειψης σχεδόν αυτής της γυναίκας προσπαθεί να αναπληρώσει η Βοηθός Μητρότητας, που παροτρύνει την μέλλουσα μητέρα να διαβάσει για την εγκυμοσύνη της, να ενημερωθεί, να ενδυναμωθεί και κατά τη διάρκεια της γέννας της να την στηρίξει, να την εμψυχώσει, να την καθοδηγήσει στις αναπνοές της, να κάνει τα «θελλήματα» της και σε δεύτερη φάση να την βοηθήσει με το θηλασμό της.
Και η Λυδία, μοιράζεται τον ίδιο ενθουσιασμό με τη Χριστίνα για τη γέννα στο σπίτι. Αν και φυσικά από άλλη σκοπιά, περιγράφει μια εμπειρία μοναδική! «Ήταν από τις ομορφότερες εμπειρίες που έχω ζήσει! Οι γονείς ήταν μέσα στην ωκυτοκίνη και τον έρωτα, ο ένας για τον άλλον. Κυριαρχούσε ηρεμία και γαλήνη μέσα στον χώρο.
Τίποτα δεν ενοχλούσε την έκβαση του τοκετού, καμία παρέμβαση, κανένα δυνατό φως, θόρυβος, συναίσθημα φόβου. Το μωρό ήρθε όμορφα μέσα σε μια πισινούλα και μπήκε στην αγκαλιά της μαμάς του από την πρώτη στιγμή και δεν έφυγε από κει για πολλές ώρες!». Αυτή η γέννα ήταν και για τη Λυδία η πρώτη γέννα στο σπίτι στην οποία παρεβρέθηκε και συνέβαλλε, και την περιγράφει ως μια εμπειρία ζωής, που έχει ριζώσει έκτοτε στο μυαλό της, «ως τον τρόπο που κάθε μητέρα θα έπρεπε να βιώνει αυτό το θαύμα της φύσης».
Στη Ρόδο, η Χριστίνα είναι η πρώτη μάνα που τόλμησε να γεννήσει στο χώρο της. Κάποιοι την θεωρούν πρωτοπόρα, κάποιοι ριψοκίνδυνη. Η ίδια διάβασε πολύ πριν καταλήξει σε αυτή την απόφαση και έχοντας την εμπειρία και των δύο μορφών γέννας, υπερασπίζεται εκ του αποτελέσματος τη γέννα στο σπίτι. Και ενώ αυτή η γέννα δεν είναι καθόλου διαδεδομένη σε εμάς, δεν ισχύει το ίδιο σε άλλες πόλεις της Ελλάδας, και ακόμα περισσότερο σε άλλες δυτικές χώρες.
Σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Κρήτη (πιο πρόσφατα) η ιδέα της γέννας στο σπίτι είναι αρκετά διαδεδομένη και οι μαίες που ασχολούνται αποκλειστικά με αυτό, αρκετές, και όχι δυσεύρετες.
Ωστόσο, το ποσοστό αυτών των γεννών στην Ελλάδα, δεν ξεπερνά το 0,5%. Ενώ οι συνηθισμένες μας, πλέον, καισαρικές φτάνουν το 60%, ακόμα και αν ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) ορίζει ότι δεν πρέπει να ξεπερνούν το 15%….
Τα ποσοστά των γεννών στο σπίτι διαφέρουν δραματικά σε χώρες όπως Ισπανία και Ολλανδία, φτάνονοντας το 30% στην πρώτη και 33% στη δεύτερη. Και προς μεγάλη μας έκπληξη, οι στατιστικές του ΠΟΥ, δείχνουν ότι τα ποσοστά θνησιμότητας στις χώρες αυτές, δεν είναι μεγαλύτερα απ΄ εκείνα των χωρών που πραγματοποιούν γέννες σε νοσοκομεία ή κλινικές.
Το αν η γέννα στο σπίτι θα βρει και άλλους υποστηρικτές στη Ρόδο, θα εξαρτηθεί από την επιθυμία των επίτοκων μαμάδων και των επιστημόνων υγείας που πλαισιώνουν αυτή την εμπειρία. Και αν σαν πρώτη σκέψη ο δρόμος φαίνεται μακρύς, η Λυδία προσθέτει αισιοδοξία για την σταδιακή καθιέρωση του καθώς «εδώ, οι αποστάσεις είναι κοντινές και δεν υπάρχει κανένας φόβος.
Χρειάζεται μόνο να βρεθεί ένας γυναικολόγος ή μια μαία ή και οι δύο, που να υποστηρίζουν και να καταλαβαίνουν τους λόγους που μια μαμά θέλει να γεννήσει στο σπίτι της. Να πιστέψουν σε όλα αυτά που προσφέρει η γέννα στο σπίτι, να μην φοβηθούν, γιατί και την γνώση έχουν, και την εμπειρία.
Όταν βρεθούν λοιπόν αυτοί και δημιουργηθούν τέτοιες ομάδες, οι γέννες στο σπίτι θα μπορούν να ξεκινήσουν και στην Ρόδο». Για την ώρα έγινε μια πετυχημένη αρχή, μια δεύτερη είναι «στα σκαριά» και μένει να δούμε τη συνέχεια..
rodiaki.gr