Τι προβλέπει το νομοσχέδιο του υπουργείου Ανάπτυξης – Με ποια κριτήρια θα αποφασίζουν οι τράπεζες και ποια θα είναι η διαδικασία μέσω δικαστηρίων – Όλο το νομοσχέδιο.
Το δρόμο για ρυθμίσεις δανείων και σημαντικές διαγραφές χρεών από τις τράπεζες ανοίγει το προσχέδιο του νομοσχεδίου του υπουργείου Ανάπτυξης για τα κόκκινα δάνεια που παρουσίασε το newmoney.gr.
Οι ρυθμίσεις απευθύνονται σε επιχειρήσεις και επαγγελματίες που χαρακτηρίζονται βιώσιμοι και δίνεται η δυνατότητα στις τράπεζες να διαγράψουν οφειλές κατά τη διακριτική τους ευχέρεια, με βασικό κριτήριο το κατά πόσον η επιχείρηση, μετά τη διαγραφή θα είναι σε θέση να πληρώσει το υπόλοιπο της οφειλής. Από την άλλη πλευρά οι τράπεζες ή άλλα χρηματοδοτικά ιδρύματα δεν είναι υποχρεωμένες να δεχθούν τη διαγραφή και μπορούν να την αρνηθούν.
Πρόκειται επομένως για μια σημαντική νομοθετική παρέμβαση, η οποία όμως θα κριθεί στην εφαρμογή και κυρίως στα κριτήρια με τα οποία οι τράπεζες θα αποφασίζουν πότε μια επιχείρηση είναι βιώσιμη, πόσο ποσοστό των δανείων πρέπει να διαγραφεί ή ποια άλλη ρύθμιση πρέπει να εφαρμοστεί.
Μια προϋπόθεση για τη διαγραφή, είναι ότι το υπόλοιπο των οφειλών -μετά τη ρύθμιση- δεν πρέπει να ξεπερνά το 75% της περιουσιακής θέσης της επιχείρησης. Προβλέπει, μάλιστα, ότι η αξία των ακινήτων θα υπολογίζεται με βάση την αντικειμενική αξία ή άλλη αξία που τίθεται σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες φορολογικές διατάξεις. Υπάρχει και εδώ επομένως ένα σημείο προς διευκρίνηση, δεδομένου ότι οι αντικειμενικές αξίες είναι σήμερα αρκετά υψηλότερες από τις πραγματικές.
Ένα σημαντικό θέμα είναι τι θα γίνει με τις επιχειρήσεις που έχουν δάνεια σε πολλές τράπεζες. Η ρύθμιση προβλέπει ότι μια τράπεζα μπορεί να προχωρήσει σε διαγραφή εφόσον έχει τουλάχιστον το 50% των δανείων, αλλά υπάρχει ένα ζήτημα σχετικά με το τι θα γίνεται με τις υπόλοιπες οφειλές.
Στην περίπτωση των διαγραφών με δικαστική απόφαση, η οποία θεσπίζεται επίσης από το νομοσχέδιο, προβλέπεται ότι εφόσον συναινεί το 50,1% των πιστωτών, η διαγραφή με τους ίδιους όρους και προϋποθέσεις ισχύει και για τους υπόλοιπους πιστωτές. Υπάρει βέβαια η δυνατότητα προσφυγής των υπόλοιπων πιστωτών, οι οποίοι μπορούν να διεκδικήσουν αποζημίωση εφόσον κριθεί ότι το ποσό που εισέπραξαν είναι μικρότερο από εκείνο που θα έπαιρναν εφόσον η επιχείρηση οδηγείτο σε πτώχευση.
Οι τρεις διαδικασίες
Το νομοσχέδιο προβλέπει τρεις διαφορετικές διαδικασίες: για τη ρύθμιση των δανείων με την τράπεζα,για την ρύθμιση με απόφαση δικαστηρίου και για την τοποθέτηση ειδικού διαχειριστή με αίτημα των πιστωτών.
1. Ρύθμιση με την τράπεζα. Η πρώτη αφορά στη ρύθμιση του δανείου σε συνεννόηση με την τράπεζα με αίτηση της επιχείρησης και ονομάζεται «Ρύθμιση χρεών μικρών επιχειρήσεων και επαγγελματιών». Η τράπεζα μπορεί να ρυθμίσει τα χρέη εφόσον έχει τουλάχιστον το 50% των οφειλών της επιχείρησης ή εφόσον έχει τέτοιο ποσοστό των χρεών που μετά τη διαγραφή η επιχείρηση θα μείνει με δανεισμό που δεν θα ξεπερνά το 75% της καθαρής περιουσιακής της θέσης (περιουσιακά στοιχεία, απαιτήσεις κ.λπ.).
2. Ρύθμιση με απόφαση δικαστηρίου. Η δεύτερη αφορά τη δυνατότητα μιας επιχείρησης να ζητήσει ρύθμιση των χρεών από το δικαστήριο, εφόσον συγκεντρώσει τη σύμφωνη γνώμη τουλάχιστον του 50,1% των πιστωτών του και ονομάζεται «Έκτακτη διαδικασία ρύθμισης υποχρεώσεων εμπόρων (με δεσμευτική δύναμη για το σύνολο των πιστωτών). Εφόσον το δικαστήριο δεχθεί τη ρύθμιση που ζητεί η επιχείρηση σε συνεργασία με το 50,1% των πιστωτών, η ίδια ρύθμιση ισχύει και για τους υπόλοιπους πιστωτές.
3. Έκτακτος διαχειριστής. Η τρίτη διαδικασία αφορά τη δυνατότητα των πιστωτών να ζητήσουν από το δικαστήριο να θέσει σε «Έκτακτη διαδικασία ειδικής διαχείρισης», εφόσον αντιπροσωπεύουν τουλάχιστον το 40% των οφειλών της επιχείρησης. Εάν το δικαστήριο δεχθεί την αίτηση ορίζεται ειδικός διαχειριστής ο οποίος αναλαμβάνει τη διαχείριση και διενεργεί δημόσιο πλειοδοτικό διαγωνισμό για την εκποίηση του συνόλου του ενεργητικού της επιχείρησης ή επί μέρους λειτουργικών συνόλων.
Τα 10 σημεία – κλειδιά για τις ρυθμίσεις με τις τράπεζες
Πώς γίνεται η ρύθμιση των δανείων με τις τράπεζες ή άλλα χρηματοδοτικά ιδρύματα (εταιρείες λήζινγκ κ.λπ.)
1. Οι ρυθμίσεις δανείων γίνονται μόνο για βιώσιμες επιχειρήσεις.
2. Η τράπεζα ή άλλο χρηματοδοτικό ίδρυμα διαγράφουν τις οφειλές κατά τη διακριτική τους ευχέρεια, με κριτήριο το αν ο οφειλέτης θα μπορεί να ανταποκριθεί στις πληρωμές μετά τη ρύθμιση.
3. Περιλαμβάνονται επιχειρήσεις και επαγγελματίες με τζίρο έως 2,5 εκατ. ευρώ έως τις 31 Δεκεμβρίου 2013, οι οποίες δεν έχουν υποβάλει αίτηση για υπαγωγή στο «νόμο Κατσέλη» ή έχουν παραιτηθεί από αυτήν, δεν έχουν παύσει τις εργασίες τους, δεν έχουν υπαχθεί στον πτωχευτικό κώδικα και δεν έχουν καταδικαστεί για φοροδιαφυγή.
4. Διαγραφή μπορούν να ζητήσουν πρόσωπα που είχαν μέχρι τις 30 Ιουνίου 2014 οφειλές με τουλάχιστον 90 μέρες καθυστέρηση, έστω κι αν βρίσκονται σε ρύθμιση ή δεν είχαν φορολογική ή ασφαλιστική ενημερότητα.
5. Οι οφειλές που είναι επιλέξιμες για διαγραφή δεν μπορούν να υπερβαίνουν τις 500.000 ευρώ για κάθε οφειλέτη. Μπορούν να διαγραφούν κεφάλαιο και τόκοι.
6. Οι οφειλές που είναι επιλέξιμες για διαγραφή από την τράπεζα φθάνουν μέχρι το 50% της συνολικής οφειλής ή διαφορετικά προϋπόθεση είναι μετά τη διαγραφή η οφειλή που θα μείνει να μην ξεπερνά το 75% της καθαρής περιουσιακής θέσης του οφειλέτη και των συνοφειλετών του.
7. Για τον υπολογισμό της αξίας της περιουσίας του οφειλέτη και ειδικά για τα ακίνητα, λαμβάνονται υπόψιν οι αντικειμενικές αξίες ή άλλη αξία που τίθεται «σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες φορολογικές διατάξεις».
8. Ο οφειλέτης θα πρέπει να ενημερώσει την τράπεζα για επιχειρηματική δραστηριότητα που τυχόν ασκούν συγγενικά του πρόσωπα μετά την 1η Ιανουαρίου 2010 καθώς και για πιθανές μεταβιβάσεις ακινήτων ή επιχειρηματικών μεριδίων που έγιναν μετά την ημερομηνία αυτή.
9. Οι οφειλέτες που θα ρυθμίσουν τα δάνειά τους με τις τράπεζες, έχουν το δικαίωμα να ενταχθούν στη ρύθμιση των 100 δόσεων για οφειλές προς την εφορία ή τα ασφαλιστικά ταμεία, με πρόσθετη διαγραφή προσαυξήσεων κατά 20%. Εάν λόγω ύψους οφειλής η επιχείρηση δεν μπορεί να ανταποκριθεί στη ρύθμιση, τότε μπορεί να ζητήσει τη διαγραφή του 40% των προσαυξήσεων και τόκων και να πληρώσει το υπόλοιπο σε 100 δόσεις.
10. Η ρύθμιση χάνεται εάν ο οφειλέτης δεν πληρώσει αθροιστικά τρεις δόσεις. Στην περίπτωση αυτή όλες οι οφειλές, ακόμα και οι διαγραφείσες, αναβιώνουν και γίνονται απαιτητές.