Τα πυρά του Σταύρου Θεοδωράκη κατά της προέδρου της Βουλής για το «φαύλο παρελθόν» της υπεράσπισης του «Αλέξανδρου» που νάρκωνε τις τουρίστριες και τις βίαζε σε ξενοδοχείο της Πλάκας, έφεραν στο φως την πολύκροτη υπόθεση και τις κατηγορίες ακόμα και από μέλη του ΣΥΡΙΖΑ
«Με αυτούς που κάλυπταν βιαστές θα τα πούμε μια άλλη φορά», δήλωσε στρεφόμενος προς το έδρανο της προέδρου της Βουλής ο Σταύρος Θεοδωράκης. «Λέτε να μην ξέρουμε την ιστορία του καθενός μέσα σε αυτό το μικρό Κοινοβούλιο;» επανέλαβε με νόημα ο επικεφαλής του Ποταμιού στη διάρκεια της αντιπαράθεσής του με τη Ζωή Κωνσταντοπούλου κατά τη συνεδρίαση του Σώματος την προπερασμένη Παρασκευή.
Βαριές, προσωποποιημένες κουβέντες σε φορτισμένη ατμόσφαιρα, ικανές να προξενήσουν απορία σε υποψιασμένους και ανυποψίαστους βουλευτές, να εγείρουν σκεπτικισμό, να εξάψουν πάθη, να πυροδοτήσουν εκρήξεις. Ωστόσο η θιγόμενη πρόεδρος της Βουλής, περιβεβλημένη από την επιβλητική τυπικότητα του ρόλου της, αντέδρασε ψύχραιμα επιλέγοντας αντί της οργισμένης μετωπικής σύγκρουσης τη νηφάλια σιωπή. Κατάφερε με τον τρόπο της να επαναφέρει την ηρεμία στην αίθουσα. Δεν διέλυσε, όμως, την υπόνοια ότι όπου υπάρχει καπνός υπάρχει και φωτιά. Ή, έστω, στάχτες από τα αποκαΐδια του πρόσφατου επαγγελματικού της παρελθόντος. Από τότε που διατέλεσε μακροχρόνια συνήγορος του «βιαστή με την τυρόπιτα».
Το περιστατικό, που παραλίγο να γίνει αφορμή για μείζον πολιτικό θέμα μεταξύ της προέδρου της Βουλής και του αρχηγού ενός πολιτικού κόμματος της αντιπολίτευσης, έχει παλιές ρίζες.
Αν και αρχικά παραδέχτηκε την ενοχή του για τον βιασμό τεσσάρων τουριστριών, ο Εμμανουήλ Αριστόβουλος στη συνέχεια άρχισε να υποδύεται το θύμα επικαλούμενος σοβαρά ψυχολογικά προβλήματα
Ξεκινάει πριν από αρκετά χρόνια όταν ο δημοσιογράφος, τότε, Σταύρος Θεοδωράκης παρουσίασε στην εφημερίδα που εργαζόταν την προσωπική ιστορία μιας Καναδής τουρίστριας που προσπαθούσε να δικάσει τον Ελληνα βιαστή της, αλλά η δίκη του συνεχώς αναβαλλόταν.
Στην εκτενή συνέντευξή της είχε πει: «Η συνήγορος του κατηγορούμενου ισχυρίστηκε ότι είναι απασχολημένη με κάποια άλλη υπόθεση στην επαρχία. Μια υπόθεση που ανέλαβε μόλις την προηγούμενη εβδομάδα. Τους είπα ότι είχα έρθει από τον Καναδά. Το ήξεραν άλλωστε. Τους παρακάλεσα να διακόψουν εν ανάγκη και να γίνει η δίκη την επόμενη εβδομάδα. Τίποτα».
Εκείνη την εποχή η δικηγόρος, τότε, Ζωή Κωνσταντοπούλου είχε αναλάβει την υπεράσπιση του κατηγορουμένου για βιασμό τεσσάρων αλλοδαπών γυναικών. Στο διάστημα που ήταν συνήγορός του είχε αναβληθεί η δίκη συνολικά εννέα φορές. Επί σειρά επτά και πλέον ετών η υπόθεση σερνόταν και κακοφόρμιζε καθώς επαναλαμβανόταν εφιαλτικά το ίδιο κακόγουστο και προσβλητικό σκηνικό για τα τέσσερα θύματα που υποχρεώνονταν να έρχονται στην Ελλάδα από τον Καναδά και την Αυστραλία και να αναχωρούν προς τις πατρίδες τους άπρακτες, δίχως δικαίωση. Χώρια που οι νεαρές αυτές γυναίκες έπρεπε κάθε φορά να υποβάλλονται στο μαρτύριο της οδυνηρής ανάμνησης και να καλύπτουν εξ ιδίων πόρων τα δαπανηρά έξοδα μετάβασης και παραμονής τους στην Ελλάδα.
«Αυτό που θα έκανα σε περίπτωση που αυτός βγει από τη φυλακή είναι να μοιράσω τη φωτογραφία του στα διεθνή ΜΜΕ και τα social media ώστε να προστατέψω όλες τις γυναίκες που ταξιδεύουν στην Ελλάδα, να μην ξανασυμβεί κάτι τέτοιο», λέει η Νάταλι Κάρνιφ
Καρτέρι στην Πλάκα
Αυτή τη ντροπιαστική ιστορία εξαπάτησης, ατιμίας και αποκτήνωσης που διαστρέφει βίαια ακόμα και τον δήθεν ακίνδυνο μύθο του επίδοξου μεσογειακού εραστή ξεκινά πριν από μια δεκαετία. Εκείνη την περίοδο ο δράστης των βιασμών, ένας μεσήλικος ναυτιλιακός υπάλληλος, πατέρας δύο παιδιών, έστηνε καρτέρι στα πλακόστρωτα σοκάκια της Πλάκας και των μονοπατιών γύρω από την Ακρόπολη περιμένοντας σαν λαγωνικό μέχρι να εντοπίσει ασυνόδευτες τουρίστριες που περιφέρονταν μόνες στα αξιοθέατα. Τις προσέγγιζε με το αθώο ύφος χαμένου τουρίστα, τους μιλούσε αρχικά στα ελληνικά για να βεβαιωθεί ότι δεν πρόκειται για Ελληνίδες και στη συνέχεια με σπαστά αγγλικά ρωτούσε να του πουν πώς θα πάει, δήθεν, σε κάποιο μαγαζί. Σε όσες άνοιγαν ανυποψίαστα και ευκολόπιστα κουβέντα μαζί του, τους έλεγε ότι είναι Ελληνογάλλος πιλότος της Air France, ονομάζεται Αλέξανδρος, λατρεύει την αρχαία Ελλάδα και ανάμεσα σε ακατάπαυστες λοιπές σαχλαμάρες προθυμοποιούνταν, αν αυτές το ήθελαν, να τις ξεναγήσει στις αρχαιότητες ανάμεσα σε πλήθος επισκεπτών. Ακόμα και η πιο καχύποπτη τουρίστρια δεν φανταζόταν ότι σε ένα πολυσύχναστο τουριστικό μέρος σαν το θέατρο Διονύσου θα κινδύνευε να βιαστεί μεσημεριάτικα. Με την ίδια αθώα κατανόηση αποδεχόταν χωρίς ανησυχία και την προσφορά μισής από την τυρόπιτα που ο ίδιος έτρωγε υπό την προτροπή «να δοκιμάσει ελληνικές γεύσεις». Πού να διανοηθεί το εντός ολίγου θύμα βιασμού ότι ο δαιμονικά ανελέητος δράστης θα έκρυβε επιμελώς ένα δισκίο από το βαρύ υπνωτικό χάπι Stilnox στο κομμάτι της προσφερόμενης τυρόπιτας; Ωστόσο, το μετέπειτα κέρασμα ενός ποτού για να έρθουν, όπως ο ίδιος έλεγε, «στο πνεύμα των θεών» επιδρούσε στην απώλεια της συνείδησής τους, όπως ακριβώς περιγράφεται στις αντενδείξεις της ανάμειξης του χαπιού με το αλκοόλ.
Η σπανακοτυρόπιτα – μαϊμού αφροδισιακό
Το αρχικό νήμα στο κουβάρι της υπόθεσης ξεκινά το πρωινό της 5ης Μαρτίου του 2005, όταν η Καναδή Ντάνα Μαρί Σέιντ έφτανε στην Αθήνα από την Αγγλία όπου θα έμενε λίγες ημέρες και μετά θα πέταγε για Αίγυπτο.
Οταν αποφάσισε να πάει στην Ακρόπολη, στην περιοχή της Πλάκας την πλησίασε ένας άνδρας που τη ρώτησε αθώα αν ήταν μόνη της στην Ελλάδα. «Οταν του απάντησα θετικά με ρώτησε αν ήθελα να με ξεναγήσει στην Ακρόπολη. Ηξερε πολύ καλή Ιστορία. Τον πίστεψα και πήγα μαζί του βόλτα. Περίπου στις 14.30 με ρώτησε αν έχω φάει ποτέ ελληνικό φαγητό. Οταν απάντησα “όχι”, μου είπε ότι θα πάει να μου φέρει μια σπανακόπιτα. Πράγματι, μετά από λίγο επέστρεψε και μου είπε να φάω γρήγορα τη μια γωνία για να μη μου πέσει κάτω. Η πρώτη μπουκιά που έφαγα είχε μια περίεργη γεύση. Ομως η υπόλοιπη ήταν πολύ ωραία. Λίγο αργότερα, περίπου στις 14.50, πήγαμε σε ένα μπαρ όπου ήπιαμε ένα ποτό. Από εκείνη την ώρα και μετά δεν θυμάμαι πλέον τίποτα», τονίζει στην κατάθεσή της στους αστυνομικούς το πρώτο θύμα βιασμού.
Η Φεμινιστική Πρωτοβουλία Γυναικών για την Εξάλειψη της Βίας, στην οποία μετέχουν μέλη του Δικτύου Γυναικών και της Κεντρικής Πολιτικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ, αντέδρασε δυναμικά στην τακτική κωλυσιεργίας της υπεράσπισης πραγματοποιώντας διαμαρτυρία με πανό έξω από τον Αρειο Πάγο τον Φεβρουάριο του 2013 που ζητούσε την τιμωρία του βιαστή
Το καλοσχεδιασμένο δρομολόγιο του «βιαστή της τυρόπιτας» περιελάμβανε το να σύρει την ανυπεράσπιστη και ζαλισμένη τουρίστρια σε παρακείμενο ξενοδοχείο, όπου υπό την επήρεια της νάρκωσης και με χαμένη την αίσθηση αυτοκυριαρχίας της, τη βίαζε. Στη ρεσεψιόν δεν παρέδιδε ποτέ την ταυτότητά του προφασιζόμενος ότι την είχε ξεχάσει, ενώ επέβαλλε στο άβουλο πλέον θύμα του να παραδώσει το δικό του διαβατήριο. Μετά την ολοκλήρωση της ανήθικης και αρρωστημένης σεξουαλικά πράξης του, είτε οδηγούσε το υπό παραισθήσεις θύμα του στο μετρό και το παράταγε, είτε το εγκατέλειπε στο ξενοδοχείο.
Σύμφωνα με την κατάθεση της Ντάνα Μαρί Σέιντ, «στις 11 το βράδυ ξύπνησα σε ένα ξενοδοχείο στην περιοχή της Πλάκας. Βρισκόμουν στο κρεβάτι και φορούσα μόνο την μπλούζα και το σουτιέν μου. Από τη μέση και κάτω ήμουν γυμνή. Πιστεύω ότι η σπανακόπιτα είχε κάτι μέσα. Είχε ρίξει κάτι μέσα για να με ζαλίσει».
Ο ζωντανός εφιάλτης της συνεχίστηκε και την επόμενη μέρα σωρεύοντας μέσα της ανάμεικτη οργή και αγανάκτηση. «Πήγα στην Αστυνομία και μου είπαν ουσιαστικά ότι δεν μπορούν να κάνουν τίποτα. Επέμεινα. Πήγα και σε δεύτερο αστυνομικό τμήμα. Τελικά μου είπαν να πάω στο νοσοκομείο. Επισκέφθηκα τρία νοσοκομεία για να βεβαιωθεί ο βιασμός και να διαπιστωθεί ποια ναρκωτική ουσία μού είχε δώσει. Αισθάνθηκα πολύ άβολα γυρνώντας από γιατρό σε γιατρό και λέγοντας τα ίδια και τα ίδια», λέει.
Τις υπνώτιζε με το βαρύ χάπι Stilnox που έβαζε μέσα στην τυρόπιτα και μετά, μισοζαλισμένες, τις παρέσυρε σε κοντινό ξενοδοχείο και τις βίαζε. Η τακτική και το δρομολόγιο ταυτοποιήθηκαν από τα θύματα, όλες νεαρές και μόνες τουρίστριες στο κέντρο της Πλάκας
Ο βιαστής της διπλανής πόρτας
Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού του 2005 ήδη τρεις ακόμα επώνυμες καταγγελίες για βιασμό είχαν υποβληθεί στο Αστυνομικό Τμήμα της Ακρόπολης. Με τον ίδιο προκάτ τρόπο ένας περίεργος μεσήλικας τις τάισε τυρόπιτα και τις κέρασε ποτό και μετά, όταν ήταν μισολιπόθυμες, τις βίασε. Η Ασφάλεια έδειξε στα θύματα φωτογραφίες υπόπτων, όμως κανένα δεν αναγνώρισε τον βιαστή του. Αλλωστε ο Εμμανουήλ Αριστόβουλος είχε λευκό ποινικό μητρώο και διέθετε το προφίλ ενός συνηθισμένου οικογενειάρχη της διπλανής πόρτας, αδιάφορου φυσιογνωμικά, που ουδέποτε είχε δώσει δικαιώματα υποψιών για διαστροφική δραστηριότητα. Για τους αστυνομικούς τα τυχαία περιστατικά είχαν συναρμολογηθεί σκιαγραφώντας το πρόσωπο ενός μεσήλικα που προέκυπτε από τις περιγραφές των τεσσάρων θυμάτων. Παράλληλα η Αστυνομία έψαχνε εξονυχιστικά στα μέρη που της είχαν υποδείξει τα θύματα. Εν τω μεταξύ είχε προηγηθεί η ανεύρεση σε δωμάτιο ξενοδοχείο μιας 19χρονης αλλοδαπής σε ιδιαίτερα βεβαρημένη κατάσταση και με εμφανή σημάδια κακοποίησης. Οι μυστικοί αστυνομικοί που όργωναν την περιοχή κατάφεραν να τον εντοπίσουν τον Σεπτέμβριο του 2005 μετά την τέταρτη καταγγελία για βιασμό εις βάρος του και να του περάσουν χειροπέδες. Αποκαλύφτηκε ότι επρόκειτο για τον 46χρονο τότε Εμμανουήλ Αριστόβουλο ο οποίος ομολόγησε τα αδικήματά του, παραδεχόμενος ότι έλιωνε τα υπνωτικά χαπάκια δήθεν για να χαλαρώσει τα θύματά του. Πριν από την προφυλάκισή του αναγνωρίστηκε από την τελευταία παθούσα. Από τα υπόλοιπα τρία θύματα που βρίσκονταν στις μακρινές τους χώρες δεν ζητήθηκε αναγνώριση από τις ανακριτικές αρχές, ίσως επειδή ο δράστης είχε ομολογήσει και γι’ αυτές τις εγκληματικές πράξεις του και επιδείξει μεταμέλεια. Στη συνέχεια, όμως, άρχισε να υποδύεται το θύμα επικαλούμενος σοβαρά ψυχολογικά προβλήματα που προέρχονταν από τα παιδικά του χρόνια, επαναλαμβάνοντας ότι την κατάσταση τη χειροτέρεψαν κάποια θέματα που είχε με τη σύζυγό του, λέγοντας ότι «ήμουν θολωμένος, δεν καταλάβαινα τι έκανα. Ενεργούσα υπό το καθεστώς ψυχοπάθειας και ψυχικής ανισορροπίας». Στη δε ανακρίτρια άλλαξε πάλι στάση και υποστήριξε ότι ναι μεν πότιζε τα θύματά του με χάπια, αλλά δεν τις βίαζε αφού είχε τη συγκατάθεσή τους για την ερωτική πράξη.
Η ανοιχτή επιστολή
Ανάμεσα στα θύματα του βιαστή που συμπεριλαμβάνονται η Αυστραλή Ντάνα Μαρί Σέιντ, μια ακόμη συμπατριώτισσά της και μια Δανέζα τουρίστρια, η Καναδή Νάταλι Κάρνιφ, το τελευταίο θύμα του βιαστή, δέχθηκε να μιλήσει στο «ΘΕΜΑ» για την υπόθεση που, όπως η ίδια λέει, θέλει να σβήσει μια για πάντα από το μυαλό της. Η Καναδή δημοσιογράφος και blogger είναι εκείνη που πρωτοστάτησε για να καταδικαστεί και να τιμωρηθεί ο δράστης τον περασμένο Μάρτιο στο Β’ Μεικτό Ορκωτό Εφετείο Αθηνών σε δέκα χρόνια κάθειρξη -παρότι η πρωτόδικη ποινή του ήταν 12 χρόνια- για τον βιασμό που η ίδια υπέστη. Στο μεσοδιάστημα, μετά από τρενάρισμα της υπόθεση επί εννιά ολόκληρα χρόνια, είχε απευθύνει ανοιχτή επιστολή στην τότε συνήγορο του κατηγορούμενου, βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Ζωή Κωνσταντοπούλου, μέσω της οποίας ζητούσε να προχωρήσουν οι διαδικασίες. Παράλληλα, αφού χρειάστηκε να ταξιδέψει αρκετές φορές στην Ελλάδα για να παρακολουθήσει τις αναβολές της δίκης, αναρωτιόταν γιατί μια αποδεδειγμένα προοδευτική πολιτικός, ευσυνείδητη επαγγελματίας αλλά και γυναίκα, αντί να στέκεται στο πλευρό των θυμάτων, υπερασπίζεται και βοηθά βιαστές. Οπως χαρακτηριστικά ανέφερε στην επιστολή της: «Το μόνο πράγμα που θα ήθελα να πω στη βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Ζωή Κωνσταντοπούλου είναι αυτό: Φανταστείτε να βρίσκεστε σε μια χώρα όπου δεν γνωρίζετε κανέναν και δεν μιλάτε τη γλώσσα. Φανταστείτε να ξυπνάτε σε ένα σκοτεινό δωμάτιο από την πρώτη μέρα που επισκεφτήκατε την ξένη αυτή χώρα, καθώς συνειδητοποιείται ότι είστε αναίσθητη γιατί ένας άγνωστος σας νάρκωσε με υπνωτικά και διά της βίας διείσδυσε μέσα σας. Φανταστείτε πόσο τρομοκρατημένη και πόσο μόνη θα αισθανόσασταν και πόσο πολύ θα προσευχόσασταν να εμφανιστεί κάποιος να σας βοηθήσει. Κυρία Κωνσταντοπούλου, είστε μια γυναίκα με δύναμη και μια σημαντική πολιτική φωνή στη χώρα σας. Θα μπορούσατε να έχετε κάνει κάτι για να μας βοηθήσετε όλες τις γυναίκες που πέσαμε θύματα βιασμού. Αντ’ αυτού κάνατε το αντίθετο. Ποτέ δεν θα το καταλάβω αυτό! Σας προκαλώ να υπερασπιστείτε δημοσίως τις ενέργειές σας. Εχετε το θάρρος;».
πιστολή στη Ζωή Κωνσταντοπούλου έστειλε το Δίκτυο Γυναικών ΣΥΡΙΖΑ εκφράζοντας τις αντιρρήσεις του για τη συνηγορία προς τον βιαστή και για την αρνησιδικία.
«Μας απάντησε ότι δεν ξέρει ποιο είναι το Δίκτυο Γυναικών ΣΥΡΙΖΑ
Το γαϊτανάκι των αναβολών
Αν και η Αστυνομία ενήργησε με επάρκεια και μεθοδικότητα καταφέρνοντας να συλλάβει τον βιαστή, η κατάσταση περιπλέχθηκε ενοχλητικά μόλις η υπόθεση πήρε τη δικαστική οδό. Αναβολές, ελλείψεις στην ανακριτική διαδικασία, αιτήσεις αναιρέσεων, απεργίες δικηγόρων, αποχές, απουσίες μαρτύρων έκαναν την υπόθεση να σέρνεται στις δικαστικές αίθουσες για σχεδόν δέκα χρόνια. Ο βιαστής προφυλακίστηκε για 18 μήνες. Στη συνέχεια αφέθηκε ελεύθερος αφού δεν έχει γίνει η δίκη και πέντε χρόνια αργότερα ξαναμπήκε στη φυλακή για μόλις έξι μήνες αφού καταδικάστηκε σε πέντε χρόνια μόνο για την περίπτωση της κοπέλας από τη Δανία που ήταν το τρίτο θύμα του. Η υπόθεσή της εκδικάστηκε χωριστά μετά το ενδιαφέρον και την προσπάθεια που έκανε η πρεσβεία της χώρας από όπου προέρχεται το θύμα. Ωστόσο η εκδίκαση της έφεσης για τον βιασμό της Δανέζας τουρίστριας διήρκεσε δέκα μήνες και διεκόπη πάνω από έξι φορές επειδή η κυρία Κωνσταντοπούλου έπρεπε να παρουσιαστεί σε άλλες δίκες («Πυρήνες της Φωτιάς», υπόθεση Μαντούβαλου, Γρηγορόπουλου), τέσσερις φορές λόγω αιτήσεων εξαίρεσης και μία επειδή ασθένησε. Στο ίδιο χρονικό διάστημα, από τη συνήγορο υποβλήθηκαν ακόμα ενστάσεις πλαστότητας πρακτικών, μη νόμιμης σύνθεσης του δικαστηρίου, προσφυγές ακυρότητας διαδικασίας επειδή δεν της δόθηκε ή της αφαιρέθηκε ο λόγος, καθώς και αιτήματα φωνοληψίας για τα πρακτικά. Συνολικά πραγματοποιήθηκαν 30 ακροάσεις από τις οποίες στις 28 το θέμα συζήτησης ήταν οι αναβολές και διαδικαστικά ζητήματα. Επιπλέον η δίκη για τις υπόλοιπες τρεις περιπτώσεις βιασμού που ξεκίνησε τον Νοέμβριο του 2006 ολοκληρώθηκε με την έκδοση ποινής τον Ιούνιο του 2013. Πέραν των συνήθων αναβολών-αποχών δικηγόρων και δικαστών, ή ακόμα και λόγω εκλογών, η καθυστέρηση αυτών των επτάμισι ετών οφείλεται ως επί το πλείστον στα αλλεπάλληλα δικονομικά εμπόδια που όρθωσε η συνήγορος υπεράσπισης στο ακροατήριο. Η αλήθεια είναι ότι χρησιμοποιώντας μέχρι παρεξηγήσεως επινοητικότητα και εκμεταλλευόμενη κάθε παραθυράκι που της παρείχε ο νόμος κατάφερε χαμηλή ποινή «βάσης» για τον κάθε βιασμό του καταδικαστέου πελάτη της. Ισως η υπόθεση να μην την έκανε περήφανη, ούτε να της χάρισε κάποια δόξα, η επίμονη πολεμική εναντίον της όμως της χαρίζει ως πενιχρή ανταμοιβή την παρηγοριά ότι έκανε το καθήκον της.
Εξ οικείων τα βέλη
Το ζήτημα, όμως, που προέκυψε δεν αφορούσε το ιερό δικαίωμα μιας δικηγόρου να αναλάβει την υπεράσπιση ενός κατηγορουμένου του οποίου το ηθικό πρόσημο δεν συναρθρωνόταν με τις δικές της αξίες. Κάθε άλλο. Δημιουργήθηκαν, όμως, απορίες γιατί γαντζώθηκε μέχρι τέλους επίμονα και μαχητικά σε μια υπόθεση που μάλλον δεν θα απέβαινε επωφελής για το πολιτικό προφίλ της. Εγέρθηκαν ακόμα ερωτήματα για τη διάκριση μεταξύ επαγγελματικής ευσυνειδησίας και εκτροχιασμού του συλλογικού αιτήματος περί ταχύτατης απονομής δικαιοσύνης. Κανείς, ωστόσο, νομικός επιστήμονας δεν έθεσε ζήτημα δεοντολογίας του δικηγορικού της λειτουργήματος, ούτε έθιξε την τακτική της κατά την άσκηση υπεράσπισης των θεμελιωδών δικαιωμάτων, μεταξύ άλλων του τεκμηρίου αθωότητας του εντολέα της. Μόνο η Φεμινιστική Πρωτοβουλία Γυναικών για την Εξάλειψη της Βίας, στην οποία μετέχουν μέλη του Δικτύου Γυναικών και της Κεντρικής Πολιτικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ, αντέδρασε δυναμικά στην τακτική κωλυσιεργίας της υπεράσπισης πραγματοποιώντας διαμαρτυρία με πανό έξω από τον Αρειο Πάγο τον Φεβρουάριο του 2013 που ζητούσαν την τιμωρία του βιαστή. Τότε το κόμμα της κυρίας Κωνσταντοπούλου έκανε λόγο ότι κάποιοι τη χτυπούν γιατί η ίδια μάχεται να αποκαλυφθεί η αλήθεια για την υπόθεση της λίστας Λαγκάρντ. Δύο μήνες αργότερα, τον Απρίλιο της ίδιας χρονιάς, με άρθρα στην εφημερίδα «Αυγή» γυναίκες μέλη του ΣΥΡΙΖΑ επιτίθενται στην τακτική της κυρίας Κωνσταντοπούλου να αναβάλει συνεχώς την υπόθεση.
«Εξοργιζόμασταν όταν ζήταγε η συγκεκριμένη δικηγόρος του βιαστή τη μία αναβολή μετά την άλλη και τα χρόνια περνούσαν. Αυτό το θεωρούσαμε αδικία απέναντι στα θύματα του βιασμού όταν έρχονταν από τις μακρινές χώρες τους με μεγάλο κόστος. Μάλιστα, είχαμε στείλει ως Δίκτυο Γυναικών ΣΥΡΙΖΑ προσωπική επιστολή προς τη συγκεκριμένη δικηγόρο, το 2010, όπου της αναφέραμε την αντίρρησή μας για τη συνηγορία προς τον βιαστή και για την αρνησιδικία.
Μας απάντησε με επιστολή της ότι δεν ξέρει ποιο είναι το Δίκτυο Γυναικών ΣΥΡΙΖΑ και παράλληλα έλεγε διάφορα ψέματα και δικαιολογίες για τις ενέργειές της. Αυτό, όμως, δεν της έφτασε, κι έτσι την επιστολή μας αυτή, παρότι ήταν προσωπική, την ανέφερε στο δικαστήριο ως πίεση εναντίον του πελάτη της και μας κατήγγειλε βάζοντάς τη στα αναγνωστέα έγγραφα. Αυτό είναι το ήθος της Ζωής Κωνσταντοπούλου απέναντι στον ΣΥΡΙΖΑ και στο Δίκτυο Γυναικών ΣΥΡΙΖΑ», ανέφερε η κυρία Σίσσυ Βωβού στην «Αυγή» εκπροσωπώντας το Δίκτυο, ζητώντας μάλιστα από την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ να μην είναι υποψήφια η κυρία Κωνσταντοπούλου στις εκλογές, κάτι που όμως δεν έγινε δεκτό. Αντίστοιχες ήταν και οι διαμαρτυρίες του Ελληνικού Παρατηρητηρίου των Συμφωνιών του Ελσίνκι που ζητούσε δίκαιη και σύντομη δίκη, ενώ συμπαραστάθηκε στα θύματα του βιασμού παρέχοντάς τους δωρεάν νομική αρωγή.
Προσωπική επίθεση στην κυρία Ζωή Κωνσταντοπούλου έκανε από το βήμα της Βουλής ο Σταύρος Θεοδωράκης για την υπόθεση
Παράπλευρα θύματα
Ωστόσο οι ειλικρινά αλληλέγγυες προς τα θύματα γυναικείες οργανώσεις που θεωρούσαν ιδιαίτερα σημαντική την αναγνώριση ως στοιχείου βίας τη χορήγηση ουσιών, κατά την κριτική τους εναντίον των τότε δικονομικών κινήσεων της σημερινής προέδρου της Βουλής, ενδεχομένως να υποτίμησαν τον ανόθευτο συναισθηματισμό της. Επικεντρωμένες στις τεχνικές επίτευξης αναβολών της δίκης μέσω τυπικών ενστάσεων της συνηγόρου του βιαστή, παρέβλεψαν ασυναίσθητα ίσως ότι κάτω από το μασίφ νομικό κύρος της διακρίνονταν αν όχι οι έντονα κοινωνικές ευαισθησίες της, τουλάχιστον ίχνη τρυφερότητας προς τα εξίσου αδύναμα δευτερογενή θύματα αυτής της αναξιοπρεπούς υπόθεσης. Ενα από τα πιο δραματικά στοιχεία της πολύχρονης δίκης ήταν η φιγούρα της κόρης του βιαστή, που ήταν 9 χρονών όταν πρωτοφυλακίστηκε ο πατέρας της και σήμερα 18.
Βρισκόταν μέσα στο δικαστήριο σε όλη τη διάρκεια της δίκης, παρακολούθησε ολόκληρη την απολογία του πατέρα της και ήταν παρούσα στον απόλυτο εξευτελισμό του. Οταν μάλιστα κατέθεσε υπέρ του, ζητώντας αυτός να μην τιμωρηθεί αλλά να γυρίσει στο σπίτι τους για να ξαναενωθεί η φτωχή οικογένειά τους στην οποία ήταν ο μόνος στυλοβάτης, τόνισε ότι δεν το ζητά μόνο για οικονομικούς λόγους αλλά για να ξεπλυθούν από τη ρετσινιά. Επανέλαβε τότε ότι η ίδια υπέφερε στο σχολείο, υπέστη βλάβη και απομονώθηκε από τις κοινωνικές δραστηριότητές της όταν τα άλλα παιδιά έμαθαν για τα ανομήματα του πατέρα της. Πιθανότατα και αυτό το παιδί που έγινε, άθελά του, παράπλευρο θύμα των αποκρουστικών πράξεων του πατέρα του να υπερασπίστηκε έμμεσα και με ζήλο η κυρία Κωνσταντοπούλου επιμένοντας στις αναβολές της δίκης μέχρι αυτό το περιφρονημένο κορίτσι να ενηλικιωθεί και να επουλώσει τις δικές του πληγές.
«Zήτησα εξηγήσεις, μα δεν μου απάντησε ποτέ…»
Δέκα χρόνια μετά την τραγική εμπειρία της, η Καναδέζα Νάταλι Κάρνιφ, το τελευταίο θύμα του «βιαστή με την τυρόπιτα», μιλά στο «ΘΕΜΑ» για τις απανωτές αναβολές που έζησε στα δικαστήρια χάριν της Ζωής Κωνσταντοπούλου
Το τελευταίο θύμα του «βιαστή με τις τυρόπιτες» και ουσιαστικά η γυναίκα που πάλεψε 10 χρόνια με τις αναβολές και τα δικαστήρια δέχτηκε να μιλήσει στο «ΘΕΜΑ» από τη μακρινή Νέα Ζηλανδία όπου ζει και εργάζεται ως δημοσιογράφος, καθώς λίγα χρόνια μετά την περιπέτειά της εγκατέλειψε τον Καναδά όπου γεννήθηκε και μεγάλωσε. Φανερά επηρεασμένη από όλα όσα έζησε στη χώρα μας, δεν μπορεί να ξεχάσει τις απανωτές αναβολές και το γεγονός ότι όλα αυτά τα ζητούσε η γυναίκα δικηγόρος του βιαστή. «Κυρία Ζωή Κωνσταντοπούλου, είστε γυναίκα, σκεφτείτε τον εαυτό σας σε αυτή τη θέση και βοηθήστε τις γυναίκες. Κάντε τον κόσμο να ευαισθητοποιηθεί και βοηθήστε για τα δικαιώματα των γυναικών», λέει απευθυνόμενη στην πρόεδρο του Ελληνικού Κοινοβουλίου που για σχεδόν μια δεκαετία την έβρισκε απέναντί της στις ψυχρές αίθουσες των δικαστηρίων.
– Πώς ξεκίνησε η περιπέτειά σας; Περπατούσα στον δρόμο και αυτός ο άνδρας με σταμάτησε ζητώντας οδηγίες. Οταν του είπα ότι ήμουν ξένη, μιλήσαμε και με κέρασε μια τυρόπιτα στην οποία είχε ρίξει υπνωτικό χάπι. Ξύπνησα σε ένα περίεργο σπίτι και μετά στο ξενοδοχείο μου. Πήγα στο τοπικό Αστυνομικό Τμήμα και όταν οι αστυνομικοί μού είπαν να πάω στο σπίτι μου αποφάσισα να πάω στην Ασφάλεια για να καταγγείλω το περιστατικό. Εκεί μου έκαναν πολλές ερωτήσεις και με πήγαν στο νοσοκομείο. Δεν ήταν ένα, ήταν τρία νοσοκομεία. Εξετάστηκα 24 ώρες αργότερα από τους γιατρούς και επέστρεψα στην Αστυνομία όπου με ανέκριναν για αρκετές ώρες. Ηταν μια φρικτή εμπειρία. Μια πληγή, ένα τραύμα που παρέμενε ανοιχτό σε κάθε αναβολή, σε κάθε δίκη. Κάθε φορά. Και η υπόθεση προχώρησε χάρη στον κ. Δημητρά, ο οποίος ήταν ο άνθρωπος που την κυνήγησε. Και στη δική μου περίπτωση και στην περίπτωση της άλλης κοπέλας, της Ντάνα, έκανε ό,τι καλύτερο μπορούσε.
– Ηρθατε σε επαφή και με τα άλλα θύματα; Χρειάστηκε να περάσουν αρκετοί μήνες για να έρθω σε επαφή με τις άλλες κοπέλες.
– Καταφέρατε να το ξεπεράσετε; Δεν αισθάνομαι άνετα και δεν θέλω να μιλάω γι’ αυτό. Δυστυχώς, όμως, είναι κάτι που συμβαίνει και ο μόνος λόγος για τον οποίο μιλάω είναι έτσι ώστε ο κόσμος να γνωρίζει και να προστατευτεί. Είναι μια τρομακτική εμπειρία και εύχομαι να μη συμβαίνει, αν όμως συμβεί να ξέρουν οι γυναίκες ότι δεν είναι μόνες τους.
– Χρειάστηκε να ξοδέψετε χρόνο και χρήματα για να ταξιδεύετε στην Ελλάδα για τις δίκες. Ξόδεψα πάρα πολλά χρήματα γι’ αυτή την υπόθεση. Ομως δεν είναι τα χρήματα…
– Πόσες αναβολές υπήρξαν; Δεν θυμάμαι πια πόσες. Ηταν 4-5, έγιναν οκτώ.
– Αφήσατε την εργασία σας για να επικεντρωθείτε σε αυτό το ζήτημα; Το 2010 όταν ήρθα στην Ελλάδα και η δίκη εξαιτίας της κυρίας Κωνσταντοπούλου αναβλήθηκε και έπρεπε και πάλι να βρεθώ αντιμέτωπη με αυτή την κατάσταση, για δύο- τρεις μήνες δεν εργαζόμουν και έκανα θεραπείες οι οποίες κόστιζαν πολύ. Συναισθηματικά εκείνη η περίοδος ήταν για μένα πολύ οδυνηρή.
– Τι θα της λέγατε σήμερα; Θα τη ρωτούσα αυτό που τη ρώτησα και στην επιστολή μου: πώς είναι να υπερασπίζεσαι κάποιον ο οποίος γνωρίζει ότι έχει βιάσει γυναίκες. Ελπίζω κάποια στιγμή στο μέλλον να κάνει κάτι για τις γυναίκες και όχι να προστατεύει ανθρώπους σαν αυτόν. Θα της έλεγα να φανταστεί τον εαυτό της, την αδελφή της, την κόρη ή τη μητέρα της στην κατάσταση που βρέθηκα εγώ και να προσπαθήσει από τη θέση που βρίσκεται να αλλάξει την κατάσταση στην Ελλάδα σε ό,τι αφορά τα δικαιώματα των γυναικών. Θα της έλεγα: Κυρία Ζωή Κωνσταντοπούλου, είστε γυναίκα, σκεφτείτε τον εαυτό σας σε αυτή τη θέση και βοηθήστε τις γυναίκες. Κάντε τον κόσμο να ευαισθητοποιηθεί και βοηθήστε όσον αφορά στα δικαιώματα των γυναικών. Επίσης, αυτό που ήθελα να κάνω σε περίπτωση που αυτός βγει έξω είναι να μοιράσω τις φωτογραφίες του σε ΜΜΕ και μέσα κοινωνικής δικτύωσης έτσι ώστε να μπορέσω να προστατέψω άλλες γυναίκες που ταξιδεύουν στην Ελλάδα από αυτόν. Να προσπαθήσω να αποτρέψω να ξανασυμβεί κάτι τέτοιο.
– Είχατε ποτέ την ευκαιρία να βρεθείτε πρόσωπο με πρόσωπο με την κυρία Κωνσταντοπούλου και να της εκφράσετε τις σκέψεις και την πικρία σας για τη συμπεριφορά της; Οχι. Βρισκόμασταν στο δικαστήριο, νωρίς το πρωί, ανέβαλλε το δικαστήριο την υπόθεση και αυτό ήταν. Δεν είχα τη δυνατότητα να της μιλήσω. Ολα γίνονταν πολύ γρήγορα. Αλλά και στην τελική δίκη εγώ δεν βρισκόμουν εκεί.
– Μετά από όλα αυτά τα χρόνια πώς αισθάνεστε γνωρίζοντας ότι η σημερινή πρόεδρος του Ελληνικού Κοινοβουλίου ήταν η δικηγόρος του βιαστή σας;Μετά τόσα χρόνια είναι πράγματι λυπηρό αυτή η υπόθεση να βγαίνει στη δημοσιότητα εξαιτίας της κυρίας Κωνσταντοπούλου. Οτι έγινε εξαιτίας της συγκεκριμένης γυναίκας όπως επίσης και του τρόπου με τον οποίο οι ελληνικές Αρχές αντιμετώπισαν την υπόθεση. Αυτή η γυναίκα υπερασπίστηκε τον βιαστή, σημειώθηκαν πολλές αναβολές και σήμερα αυτός εργάζεται στη φυλακή και υπάρχουν πολλές πιθανότητες να βγει έξω πολύ σύντομα. Μετά από όλα αυτά που πέρασα δεν ξέρω αν η συγκεκριμένη γυναίκα είναι καλό άτομο και δεν ξέρω και πολλά για εκείνη πέραν των όσων έχω πει και έχω γράψει και είδα ότι ανέβηκε στην υψηλότερη θέση του Ελληνικού Κοινοβουλίου. Στην υπόθεσή μου έκανε τη δουλειά της. Κάποιος έπρεπε να το κάνει αυτό…
– Της είχατε στείλει ανοιχτή επιστολή στην οποία ζητούσατε απαντήσεις. Τις λάβατε ποτέ; Θεέ μου! Αυτό είναι κάτι που είχα ξεχάσει γιατί έχουν συμβεί πολλά μέσα σε αυτά τα 10 χρόνια. Ομως δεν νομίζω ότι μου απάντησε ποτέ.
Η υπεράσπιση δεν σημαίνει συγχώρεση
Το κεντρικό ερώτημα, σύμφωνα με τη νομική θεωρία, στη βαθιά προβληματική του έργου του συνηγόρου είναι τούτο: «Πώς είναι δυνατόν να είσαι ηθικώς εντάξει όταν υπερασπίζεσαι κατηγορούμενο τον οποίο και συ ο ίδιος αποδοκιμάζεις ηθικώς;». Μέσα από την προβληματική αυτή ο ρόλος του συνηγόρου αποκαλύπτεται ως κοινωνικός θεσμός. Ετσι άλλωστε εξηγείται το γεγονός ότι ο θεσμός του συνηγόρου είναι δημιούργημα του Διαφωτισμού. Ακολουθώντας τη σκέψη αυτή, ο συνήγορος είναι (θεωρητικά) ψυχικά εξοπλισμένος και ηθικά καλυμμένος όταν αναλαμβάνει την υπεράσπιση στις περιπτώσεις εκείνες όπου και ο ίδιος αποδοκιμάζει εσωτερικά τον κατηγορούμενο. Σε ένα βαθύτερο επίπεδο -και αυτό εδώ έχει την αποφασιστική σημασία- βρίσκεται σε αρμονία με την ηθική του συνείδηση διότι συμβάλλει στην απονομή της δικαιοσύνης «με τον μόνο τρόπο που στο πλαίσιο των πολιτιστικών μας αντιλήψεων τη δικαιώνει ηθικά». Σύμφωνα με τον Κώδικα περί Δικηγόρων, ο δικηγόρος έχει υποχρέωση να αναλαμβάνει κάθε υπόθεση που του προτείνεται και, σύμφωνα με την παραπάνω θεωρία, βοηθείται στο να ξεπερνά τους ηθικούς δισταγμούς που έχει ακόμη κι όταν πρόκειται για τον πιο στυγερό εγκληματία (προβλέπεται πάντως και η δυνατότητα, αν οι δισταγμοί του τον ξεπερνούν, να αρνηθεί την υπεράσπιση). Εφόσον ο συνήγορος υπεράσπισης αναλάβει τον κατηγορούμενο, οφείλει και όχι απλώς δικαιούται να χρησιμοποιήσει όλα τα μέσα και τις δυνατότητες που του παρέχει ο νόμος για την αποτελεσματική υπεράσπιση του κατηγορούμενου και την, εν τέλει, συμβολή στην απονομή του δικαίου.
Ζακ Βερζές, ένας «υπέροχος μπάσταρδος»
«Η υπεράσπιση δεν σημαίνει συγχώρεση. Ενας δικηγόρος δεν δικάζει, δεν καταδικάζει και δεν αθωώνει. Προσπαθεί να καταλάβει. Θα είχα υπερασπιστεί ακόμα και τον Χίτλερ». Λόγια του επονομαζόμενου και «δικηγόρου του διαβόλου», Ζακ Βερζές, της εμβληματικής αλλά και πιο αμφιλεγόμενης προσωπικότητας της νομικής επιστήμης σε διεθνές επίπεδο τα τελευταία 50 χρόνια. Οι μεγάλες δίκες στις οποίες συμμετείχε και οι διαβόητοι κατηγορούμενοι τους οποίους υπερασπίστηκε με πάθος αλλά και μαεστρία δίχασαν, απογείωσαν την καριέρα του και τροφοδότησαν μια μακρά συζήτηση για το αν υπάρχουν ηθικά όρια στην άσκηση του δικηγορικού λειτουργήματος. Οταν το αξίωμά του, «όλοι έχουν δικαίωμα στην υπεράσπιση», αλλά και η ηθική υπόσταση του συνηγόρου δείχνουν να δοκιμάζονται υπερασπιζόμενος πρόσωπα που τέλεσαν βαρύτατα εγκλήματα πρωτοφανούς αγριότητας. Οπως στην περίπτωση της δίκης του Κλάους Μπάρμπι το 1987 στη Γαλλία, γνωστού με το παρατσούκλι «Χασάπης της Λυών», ο οποίος ως αρχηγός της Γκεστάπο στη γαλλική πόλη είχε το γενικό πρόσταγμα της δολοφονίας 14.000 πολιτών. Ο εγκληματίας πολέμου στάθηκε ενώπιον των φυσικών δικαστών του έχοντας στο πλευρό του τον Ζακ Βερζές, εθελοντή στον πόλεμο κατά των Γερμανών, κομμουνιστή, με λαμπρό αγωνιστικό παρελθόν για τα δίκαια του αλγερινού και του παλαιστινιακού λαού. Ο μεγάλος ποινικολόγος, ο «υπέροχος μπάσταρδος», κατά πολλούς λόγω της αφοπλιστικής κυνικότητάς του, θα αντιτάξει στις σφοδρές αντιδράσεις της κοινής γνώμης το επιχείρημα: «Γιατί τον ανέλαβα; Γιατί απέναντί μου βρίσκονταν 39 δικηγόροι και ένας εισαγγελέας και αυτός ήταν ένας καλός λόγος να αναλάβω την υπόθεση». Εναν χρόνο μετά και στο βιβλίο του «Beauté du crime» θα γράψει: «Ανάμεσα στα σκυλιά και τον λύκο, θα είμαι πάντοτε με το μέρος του λύκου, ιδίως όταν είναι πληγωμένος». Μεταξύ των πελατών του δικηγόρου, ο οποίος εισήγαγε τον όρο «δίκη-ρήξη με το σύστημα», ήταν και ο τρομοκράτης Ιλιτς Ραμίρες Σάντσες ή «Κάρλος το τσακάλι», ο κατηγορούμενος για γενοκτονία πρώην πρόεδρος της Καμπότζης υπό τους Ερυθρούς Χμερ, Χιου Σαμπάν, και ο Λιβανέζος επαναστάτης Ιμπραήμ Αμπντάλα. Ο συνήγορός τους συνήθιζε να λέει: «Η φύση είναι άγρια, απρόβλεπτη και αναίσθητη. Αυτό που διαφοροποιεί τα ανθρώπινα πλάσματα από τα ζώα είναι η ικανότητά τους να μιλούν εκ μέρους του κακού. Το έγκλημα είναι το σύμβολο της ελευθερίας μας».
Α.Α.
protothema.gr