Καρδιολόγος συμβεβλημένος με τον ΕΟΠΥΥ έγραφε στις αρχές του 2013 σε σχεδόν όλους τους ασφαλισμένους που επισκέπτονταν το ιατρείο του δύο υπέρηχους: καρδιάς και στην περιοχή της κοιλιακής αορτής. Τους υπέρηχους εκτελούσε ο ίδιος και ακριβώς λόγω της διπλής εξέτασης αποζημιωνόταν εις διπλούν. Μάλιστα είχε χρεώσει στον ΕΟΠΥΥ διπλό υπέρηχο που είχε κάνει στο παιδί του. Όταν ελέγχθηκε από τον Οργανισμό για την υπερβολική αυτή συνταγογραφική του συμπεριφορά, η απάντηση ήταν αποστομωτική: «Γιατί, υπάρχει οδηγία να μην το κάνω;». Σε άλλη περίπτωση, γιατρός είχε γράψει εξέταση PSA (για τον προστάτη) σε γυναίκα… Ακόμα χειρότερα, η εξέταση αυτή εκτελέσθηκε κανονικά από το εργαστήριο!
Αυτά τα δύο παραδείγματα, που ανέφερε στην «Καθημερινή» στέλεχος του ΕΟΠΥΥ, μπορεί να μη χαρακτηρίζουν την πλειονότητα των γιατρών, δικαιολογούν όμως σαφώς την ανάγκη κατευθυντήριων οδηγιών για τη συνταγογράφηση εξετάσεων. Οι οδηγίες για περίπου 30 εξετάσεις βγήκαν και, όπως ανέφεραν στην εφημερίδα πηγές του Οργανισμού, σε περίπου δύο εβδομάδες θα προστεθούν σε αυτές περισσότερες (ήδη 10 είναι στο τελικό στάδιο της επεξεργασίας).
Οι οδηγίες που έχουν ήδη εκδοθεί δέχονται σφοδρή κριτική από διάφορες πλευρές. Η διοίκηση του ΕΟΠΥΥ και η ηγεσία του υπουργείου Υγείας έχουν τονίσει ότι οι οδηγίες είναι σύμφωνες με τεκμηριωμένες οδηγίες επιστημονικών εταιρειών αλλά, εφόσον χρειαστεί, θα βελτιωθούν. Σε κάθε περίπτωση, όποιος γιατρός συστηματικά δεν ακολουθεί τις οδηγίες θα ελέγχεται από τον ΕΟΠΥΥ. Αν έχει επαρκείς απαντήσεις δεν θα έχει κανένα πρόβλημα. Άλλωστε «ο έλεγχος δεν σταματά ποτέ», επισημαίνει στέλεχος του ΕΟΠΥΥ.
Σε καθημερινή βάση ο Οργανισμός δέχεται περισσότερες από 10 καταγγελίες ασφαλισμένων για αντισυμβατικές συμπεριφορές παρόχων. «Γιατρός ζητούσε 20 ευρώ από τους ασφαλισμένους για να γράψει φάρμακα, εντελώς αυθαίρετα. Συνέβη ακόμα και σε συγγενή εργαζομένου στην κεντρική υπηρεσία του ΕΟΠΥΥ. Διαγνωστικά κέντρα ζητούν από τους ασφαλισμένους περισσότερα χρήματα από τη νόμιμη συμμετοχή του 15%, ενώ υπήρξε περίπτωση που διαγνωστικό πρόσθεσε εξετάσεις για να κάνει ο ασφαλισμένος χωρίς παραπεμπτικό γιατρού. Ασφαλισμένος κατήγγειλε ότι του είχε κλείσει γιατρός ραντεβού στις 4 το πρωί (!), χωρίς φυσικά να βρίσκεται εκείνη την ώρα στο ιατρείο του».
Ο έλεγχος δεν οδηγεί πάντα σε κυρώσεις. Είναι ενδεικτική η περίπτωση γιατρού που όταν κλήθηκε να δικαιολογήσει μεγάλο αριθμό εξετάσεων σε νεφροπαθείς, τεκμηρίωσε με απόλυτα επιστημονικό τρόπο ότι με τον τρόπο αυτό ελέγχει καλύτερα τους ασθενείς. Το αποτέλεσμα είναι αυτοί να «γλιτώνουν» την αιμοκάθαρση, μία διαδικασία με μεγάλο -μεγαλύτερο των εξετάσεων που έγραφε- οικονομικό και κοινωνικό κόστος. Ο ΕΟΠΥΥ δέχθηκε τις εξηγήσεις της, αλλά την ανήγαγε σε άτυπη σύμβουλο.